O czym może świadczyć czarny stolec i czy powinien niepokoić?

Napisano 10.11.2021 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Charakter wydalanych z organizmu resztek mówi bardzo dużo na temat funkcjonowania układu pokarmowego. Czarny stolec zdecydowanie jest wskazaniem do konsultacji z lekarzem, zwłaszcza jeśli towarzyszy mu zmiana konsystencji. Problem ten czasem wiąże się ze spożywaniem niektórych pokarmów, a także z zażywaniem niektórych leków. Czasem jednak pojawienie się kału przypominającego smołę, świadczyć może o tym, że w organizmie wykryć można poważne choroby, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie. Stolec w kolorze smoły występuje między innymi przy krwawieniu z układu pokarmowego, ponadto może wskazywać na hemoroidy odbytu, raka, chorobę zapalną jelit i wiele innych przyczyn. Jak widać, objawy tego typu nie mogą być lekceważone – zwłaszcza jeśli ich obecność dotyczy dziecka. Jeżeli poszukujesz porad o czarnym kale, najczęściej diagnozowanych przyczynach tego problemu i leczeniu, skorzystać możesz z informacji zawartych w poniższym artykule.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Czarny stolec – przyczyny

Stolec powstaje w jelicie grubym, a w jego skład wchodzą: woda, bakterie oraz niestrawiony pokarm. Z założenia prawidłowy stolec powinien być uformowany. Jego konsystencja powinna być półmiękka, a odpowiedni kolor stolca to brązowy. Jeśli jednak stolec jest inny niż normalny, wymaga to diagnostyki, gdyż może być to objawem poważnych problemów ze zdrowiem. Zdarza się, że pacjenci zgłaszają się do lekarza, ponieważ zauważyli u siebie niepokojąco czarny kolor stolca. Nie tylko jednak stolec ciemny i smolisty, ale również kał wodnisty, rzadki, zbyt twardy lub żółty mają swoją przyczynę. Jeśli zarówno na powierzchni, jak i w środku kał jest ciemny, często powstaje wskutek degradacji hemoglobiny, choć nie jest to jedyna przyczyna, czego należy być świadomym.

Czytaj także:
  • O czym może świadczyć ból w nadbrzuszu? Kiedy powinien niepokoić?
  • Jeśli zauważysz u siebie czarny stolec, kontakt z lekarzem nie może być odwlekany. Bezwzględnie zgłoś się do specjalisty, jeśli pojawi się nagły czarny stolec i ból brzucha, a także jeśli będziesz mieć obfite biegunki, gdyż może mieć to związek z poważnymi zaburzeniami. W przypadku konieczności leczenia z zastosowaniem preparatów dostępnych w aptece jedynie na receptę, warto pamiętać o możliwości korzystania z recepty online. Może być to rozwiązanie, gdy masz biegunkę i ciężko dojechać do przychodni, a także jeśli kolejki do specjalistów są zbyt długie.

    Dieta i leki a czarny stolec

    Należy wiedzieć, że czarny stolec przyczyny może mieć różne. Dużą rolę może odgrywać w tym przypadku rodzaj diety pacjenta – ciemniejsze stolce po burakach są na przykład normą. Temat diety szczegółowo omówiony będzie w dalszej części tekstu.

    Musisz jednak pamiętać, że taka barwa kału może pojawiać się również z innych powodów. Przykładem może być czarny stolec po lekach i suplementach diety. Dobrym przykładem są zażywane przez pacjentów preparaty uzupełniające żelazo. Czarny stolec po żelazie zdarza się bardzo często i jest to naturalna reakcja organizmu, która nie powinna być powodem do niepokoju. Dotyczy to szczególnie kobiet, które muszą suplementować ten pierwiastek. Czarny stolec w ciąży może być zatem efektem przyjmowanych suplementów z żelazem, których zadaniem jest zapobieganie anemii. Jeśli w trakcie przyjmowania tego pierwiastka nie dojdzie do zmiany koloru stolca, oznaczać to może, że nie wchłania się on prawidłowo.

    Z kolei czarny stolec po porodzie często wiąże się nie tylko z ewentualną suplementacją żelaza, ale również z problemem hemoroidów, które pojawiły się w związku z intensywnym parciem. Kolor stolca na czarny mogą zmieniać również inne leki. Wśród nich wymienić należy między innymi przyjmowane w nadmiarze leki przeciwbólowe lub węgiel lekarski.

    Inne prawdopodobne przyczyny czarnego stolca

    Jeśli jednak wpływ diety i leków na kolor stolca zostanie wykluczony, należy uwzględnić również poważniejsze problemy zdrowotne. Nie należy lekceważyć m.in. symptomów towarzyszących oddawaniu stolca, do których zalicza się m.in. zaparcia, ból brzucha lub osłabienie. W tym przypadku konieczna jest niezwłoczna konsultacja z lekarzem, gdyż stan zdrowia pacjenta może być zagrożony. Mowa między innymi o bardzo groźnych krwawieniach przewodu pokarmowego, w tym perforacjach dwunastnicy i żołądka. Ciemny stolec może również świadczyć o krwawieniu z początkowego odcinka jelita grubego, czyli kątnicy.

    Gdy dochodzi do krwawienia w górnym odcinku przewodu pokarmowego, krew wchodzi w reakcję z kwasem solnym, który znajduje się w żołądku, a produkt takiej reakcji może nadawać kałowi czarne zabarwienie. Biorąc pod uwagę przyczyny czarnego koloru stolca, należy również uwzględnić możliwość zmian nowotworowych, które obejmują górny odcinek przewodu pokarmowego. Nie można wykluczyć również niedoborów czynników krzepnięcia krwi, a nawet czarny stolec może wskazywać na pęknięcie przełyku bądź ściany żołądka. Kał w kolorze czarnym może wskazywać również na choroby związane z jelitami, w tym na stan zapalny w jelitach oraz niedokrwienie jelit. Jeśli chodzi o źródła takiego stanu rzeczy, nie można pominąć również nieżytu żołądka. Przyczyną może być również choroba wrzodowa dwunastnicy i żołądka, a także pojawienie się żylaków odbytu czy szczeliny odbytu.

    Czarny stolec po jedzeniu

    Dieta ma niebagatelne znaczenie, jeśli chodzi o kolor i konsystencję stolca. Czarny stolec pojawiać może się między innymi u osób, które spożywają w duże ilości buraków, jagód, lukrecji i szpinaku, a także wiśni i czereśni. W pierwszej kolejności należy zatem spojrzeć na swoją dietę, gdyż niejednokrotnie to ona jest przyczyną tego, że pojawiają się czarne stolce.

    Na baczności powinny mieć się również osoby, które w nadmiarze spożywają alkohol. Wiadomym jest, że napoje procentowe nie wpływają dobrze na organizm, jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że możliwy jest właśnie czarny stolec po alkoholu. Związane jest to z tym, że etanol uszkadza śluzówkę. Efektem takiego uszkodzenia może być biegunka z domieszką krwi, a wówczas pojawia się ciemne zabarwienie kału.

    Diagnoza, czyli jak znaleźć przyczyny czarnego stolca?

    Jeśli pacjent zauważy u siebie czarny stolec, niezwłocznie powinien skontaktować się z lekarzem. W pierwszej kolejności pacjenta zbadać powinien internista, ale nie jest wykluczone, że potrzeby będzie gastrolog lub specjaliści o innych uprawnieniach. W żadnym wypadku nie można ponadto lekceważyć sytuacji, gdy to dziecko ma stolec o zbyt ciemnej barwie, gdyż choroby u dzieci postępują bardzo szybko.

    By dowiedzieć się, co oznacza czarny stolec, konieczne będzie wykonanie szeregu badań, w tym między innymi badań krwi i USG jamy brzusznej. Prawdopodobnie lekarz zleci pacjentowi również, by przebadał kał pod kątem obecności krwi utajonej, zlecając prosty test, który dostępny jest w każdej aptece. Test ten można wykonać jednak nie tylko w domu, ale też w laboratorium. W ten sposób będzie można potwierdzić lub wykluczyć krwawienie z przewodu pokarmowego. Występowanie krwi utajonej w stolcu może wiązać się z koniecznością wykonania kolejnych badań. Mowa między innymi o kolonoskopii. Badanie to polega na wprowadzeniu przez odbyt pacjenta endoskopu. To rodzaj rurki z kamerą i światłem, dzięki której można „zajrzeć” do wnętrza dolnego odcinka układu pokarmowego. Kolejna opcja to gastroskopia. W jej przypadku endoskop wprowadzany jest przez jamę ustną i przełyk – aż do żołądka.

    Czarny stolec – leczenie

    Diagnoza przyczyny, w związku z którą pojawia się czarny stolec, leczenie dopiero rozpoczyna. Metodę terapii dobiera się do rozpoznanego u pacjenta problemu. Jeśli na przykład czarny stolec związany jest z występowaniem hemoroidów, stawia się między innymi na preparaty ułatwiające perystaltykę jelit oraz nieco rozluźniające twardy stolec. Pomocne mogą być również nasiadówki. W niektórych przypadkach należy liczyć się z tym, że leczenie farmakologiczne będzie niewystarczające. Wówczas niezbędny może okazać się zabieg chirurgiczny. Ostateczną decyzję odnośnie leczenia podejmie jednak lekarz, biorąc pod uwagę przyczynę dolegliwości.

    Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

    Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.