O czym może świadczyć ból w nadbrzuszu? Kiedy powinien niepokoić?

Napisano 25.11.2021 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Ból w podbrzuszu związany może być z niejedną chorobą, w tym nie tylko dotyczącą układu pokarmowego, gdyż może być to objaw sugerujący również wiele innych schorzeń. Ze względu na umiejscowienie bólu, jego nasilenie oraz częstość występowania wyróżnić można wiele przyczyn tej dolegliwości. By dobrać właściwe leki, potrzebna jest poszerzona diagnostyka. Z artykułu dowiesz się, jakie choroby mogą wiązać się z bólami w górnej części brzucha oraz na jakie objawy towarzyszące należy szczególnie uważać.   

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Bóle w nadbrzuszu – czym są?

Nadbrzuszem nazywana jest część górna brzucha. Mowa o obszarze nad pępkiem, który obejmuje również obszar lewego i prawego podżebrza. Bóle nadbrzusza mogą wiązać się z wieloma kwestiami. Może być to niestrawność, którą charakteryzuje ostry, ale przemijający ból pojawiający się między innymi po spożyciu ciężkostrawnych produktów. Inną opcją jest również zatrucie pokarmowe lub zgaga. Są również stany bólowe wskazujące na poważne schorzenia i dalekie od chwilowej niedyspozycji układu pokarmowego. Już samo umiejscowienie dolegliwości bólowych może wiele powiedzieć o ich prawdopodobnym pochodzeniu, podobnie jak obecność dolegliwości współtowarzyszących.

Czytaj także:
  • O czym może świadczyć czarny stolec i czy powinien niepokoić?
  • Zarówno ból w nadbrzuszu, jak i boleści w dole brzucha nie powinny być lekceważone i wymagają sprawdzenia. Niejednokrotnie są to sygnały, że z organizmem dzieje się coś niepożądanego i mowa tu nie tylko o układzie pokarmowym, ale również o wielu innych schorzeniach, które pacjentowi nie wydają się być z nim powiązane. W wielu przypadkach niezbędna okazuje się farmakoterapia, w tym często długotrwała lub przyjmowana całe życie, gdy w grę wchodzą choroby przewlekłe. Dobrze wówczas wiedzieć, że funkcjonuje e-recepta online. Jest to rozwiązanie umożliwiające bardzo szybki kontakt z lekarzem i otrzymanie recepty na kończące się leki. Sprawdzi się szczególnie, gdy kolejki do przychodni są długie i ciężko zarejestrować wizytę. 

    Najczęstsze przyczyny bólów w nadbrzuszu

    Ból w nadbrzuszu może mieć niejedną przyczynę, stąd pacjentowi ciężko zazwyczaj na własną rękę dokonać diagnozy bez kontaktu z lekarzem. 

    • Do dolegliwości przyczynić może się między innymi choroba refluksowa. W jej przypadku pojawia się między innymi ból w nadbrzuszu pod mostkiem, ponadto dochodzi do cofania się treści żołądkowej (jest to kwaśna treść żołądka, która przemieszcza się do przełyku). Gdy w grę wchodzi refluks, najbardziej uciążliwe dolegliwości pojawiają się u pacjenta w pozycji leżącej. 
    • Inna częsta przyczyna to choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy. Jeśli problemem są wrzody żołądka, w tym przypadku charakterystyczny jest ból w nadbrzuszu po jedzeniu, a konkretnie około 1-2 godziny po posiłku. W przypadku wrzodów dwunastnicy dolegliwości bólowe najczęściej dokuczliwe są nad ranem i w nocy. 
    • Warto wiedzieć, że ból żołądka po zjedzeniu może być związany również z nowotworem żołądka. W tym przypadku nieprzyjemne objawy zazwyczaj nie są odczuwalne na czczo, tylko pojawia się ból brzucha po zjedzeniu. Gdy problemem jest nowotwór, występować mogą dodatkowo krwawe wymioty i krew w stolcu (smoliste czarne stolce). 
    • Ból w nadbrzuszu promieniujący do pleców może być objawem zapalenia trzustki. Jest on najczęściej bardzo silny i nagły, ponadto zazwyczaj towarzyszy mu podwyższona temperatura, nudności, biegunka i wymioty. 
    • Bóle w prawym nadbrzuszu mogą wskazywać na problemy z wątrobą. Przykładem choroby wywołującej ból w prawym boku nadbrzusza może być zaawansowana marskość wątroby. Inna opcja to torbiel lub nowotwór wątroby, a nawet kolka żółciowa. 
    • Problemem może być również ostre niedokrwienie jelit. 

    Warto wiedzieć, że boleści brzucha nie zawsze wiążą się wyłącznie z układem pokarmowym. Mogą być także efektem niektórych chorób. Przykładem może być cukrzyca, choroba niedokrwienna serca, zapalenie płuc, półpasiec, a nawet choroby tarczycy. Problemem może również kamica nerkowa lub dolegliwości śledziony, zapalenie otrzewnej itp.

    Cukrzyca a bóle w nadbrzuszu

    Wspomniano już wcześniej, że ból w nadbrzuszu może pojawiać się w związku z cukrzycą. Temat ten wymaga poszerzenia, gdyż prawdopodobnie niewiele osób wie, że jednym z powikłań cukrzycy jest neuropatia. Jej efektem jest uszkodzenie nerwów sprawujących kontrolę nad funkcjonowaniem przewodu pokarmowego. Prowadzi to do schorzenia, dla którego charakterystyczny jest spadek szybkości opróżniania żołądka. Dla przebiegu gastroparezy (bo o niej mowa) charakterystyczny jest ból w nadbrzuszu i wzdęcia, a także brak apetytu oraz nieustające uczucie sytości. Chorobę charakteryzują również częste mdłości i wymioty z niestrawionymi resztkami jedzenia. 

    Ból w nadbrzuszu a choroby tarczycy

    Również choroby tarczycy mogą wiązać się z dolegliwością, jaką jest ból w nadbrzuszu. Niedoczynność tarczycy także może bowiem prowadzić do gastroparezy, czyli wspomnianego już spowolnienia opróżniania żołądka. Inne objawy niedoczynności tarczycy wiążą się z uczuciem zmęczenia i wzmożoną sennością, ponadto pacjenci uskarżają się na ciągłe wrażenie zimna, częste zaparcia, ogólne złe samopoczucie. Problemem charakterystycznym może być także utrata włosów w dołach pachowych, a także opuchnięta twarz z drugim podbródkiem.

    Zawał serca a ból w nadbrzuszu

    Wspomniano już wcześniej, że ból w nadbrzuszu nie powinien być lekceważony, gdyż może wiązać się z bardzo poważnymi chorobami. Warto również dodać, że ból w lewym nadbrzuszu niekiedy wskazywać może nawet na zawał serca – pojawia się wówczas tzw. maska brzuszna. Koniecznie należy zatem wezwać pogotowie, jeśli ból w nadbrzuszu po lewej stronie pojawia się nagle, jest gniotący, uciskający lub piekący i bardzo intensywny. Objawy zawału serca to również osłabienie, duszności, a także uczucie kołatania, ponadto pojawić mogą się również silne poty i zawroty głowy, a także niepokój, mdłości i bladość skóry oraz zasinienie warg i palców. 

    Diagnostyka i leczenie bólu w nadbrzuszu

    Bóle brzucha wiązać mogą się zarówno ze schorzeniami związanymi z układem pokarmowym, jak i z innymi chorobami. Czasem ból brzucha wiąże się co prawda z kwestiami mniej poważnymi, jak np. zatrucie pokarmowe, jednak w niektórych przypadkach wskazywać może na poważne dolegliwości. Z tego względu nie powinno się lekceważyć odczuwanych objawów, a już szczególnie jeśli pojawia się ból podbrzusza w ciąży, czy też bóle w nadbrzuszu w ciąży. Bóle w podbrzuszu wskazywać mogą między innymi na torbiele jajników. Nie jest wykluczone także zapalenie wyrostka robaczkowego lub tętniak aorty (jego pęknięcie w jamie brzucha jest bardzo niebezpieczne), a nawet na infekcje układu moczowo-płciowego. Bóle dotyczące górnego obszaru brzucha lub jego okolicy środkowej bardziej charakterystyczne są dla wrzodów, problemów z trzustką, a także wskazywać mogą na kamicę i wiele innych schorzeń. 

    Jeśli pacjent uskarża się na ból w nadbrzuszu, podstawą jest zlokalizowanie przyczyny problemu. W diagnostyce bardzo pomocny będzie wywiad medyczny. Należy w nim nie tylko wspomnieć o swoim stanie zdrowia, schorzeniach współistniejących i przyjmowanych lekach. Koniecznie należy również opisać charakter bólu brzucha, jego umiejscowienie oraz czas, gdy dolegliwość się nasila. Ból brzucha po prawej stronie może sugerować bowiem lekarzowi inne jednostki chorobowe niż dolegliwości bólowe po stronie lewej. Istotne jest również, że jest to kłujący ból w nadbrzuszu, gniotący czy inny, a także czy towarzyszą mu dodatkowe objawy, w tym np. wymioty, pieczenie, wzdęcie, biegunka itp. 

    Już informacje zebrane od pacjenta mogą nakierować lekarza na część schorzeń. Diagnostyka wymaga jednak badań o charakterze poszerzonym. Konieczne może być na przykład badanie morfologii krwi, wykonanie prób wątrobowych, czy też oznaczenie poziomu glukozy we krwi. Nie jest wykluczone, że lekarz zleci również USG jamy brzusznej, zwłaszcza jeśli podejrzewa kamienie nerkowe lub kamienie pęcherzyka żółciowego. Czasem konieczne są ponadto inne badania.

    Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

    Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.