Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Mięśniaki macicy są powszechnym rodzajem nienowotworowych guzów, które mogą rosnąć w macicy. Nie wszystkie zmiany powodują objawy, ale kiedy tak się dzieje, symptomy najczęściej obejmują obfite krwawienie z dróg rodnych, dolegliwości bólowe, poczucie dyskomfortu, wzdęcia czy ucisk na pęcherz. Objawy zależne są od wielkości i umiejscowienia mięśniaków. Te małe często nie wymagają leczenia, ale większe mięśniaki można leczyć za pomocą leków lub operacji. W artykule zebrano podstawowe informacje o mięśniach — objawach, leczeniu oraz przyczynach ich powstawania.
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Co powoduje mięśniaki macicy?
Nie są znane przyczyny rozwoju mięśniaków macicy — dolegliwości mogą powstawać pod wpływem zaburzenia równowagi hormonalnej w organizmie (głównie pod wpływem estrogenów, czyli żeńskich hormonów płciowych). Zaburzenia hormonalne można leczyć, a wielu lekarzy przepisuje tabletki antykoncepcyjne. Do czynników, które wpływają na wystąpienie mięśniaków i mogą być leczone, zalicza się również nadużywanie substancji (głównie alkoholu i kofeiny), otyłość, nieleczone nadciśnienie tętnicze oraz spożywanie dużej ilości czerwonego mięsa.
Wyróżnia się również kilka czynników niemodyfikowalnych (takich, które nie podlegają zmianie) wpływających na powstawanie mięśniaków macicy jak wiek okołomenopauzalny, wczesne wystąpienia pierwszej miesiączki, późne pojawienie się ostatniej miesiączki, czynniki genetyczne (w tym występowanie mięśniaków wśród bliskich krewnych), a także rasa czarna.
Mięśniaki szyjki macicy — objawy
Większość mięśniaków nie powoduje żadnych objawów i nie wymaga działania innego niż regularna obserwacja przez lekarza. Dotyczy to przede wszystkim niewielkich zmian. Inaczej może być w przypadku dużych mięśniaków macicy. Objawy, jakich można doświadczać to między innymi:
- nadmierne lub bolesne krwawienie podczas miesiączki,
- krwawienie między miesiączkami,
- przewlekłe upławy,
- uczucie pełności w podbrzuszu,
- wzdęcia,
- częste oddawanie moczu (może się to zdarzyć, gdy mięśniak wywiera nacisk na pęcherz),
- niezdolność do oddania moczu lub całkowitego opróżnienia pęcherza,
- ból podczas seksu,
- bóle krzyża,
- zaparcia,
- problemy z płodnością,
- trudności w donoszeniu ciąży (w tym porody przedwczesne i poronienia).
W przypadku mięśniaków trzonu macicy objawy są zależne od wielkości zmian oraz umiejscowienia guzów.
Bóle spowodowane mięśniakami macicy — jak i gdzie boli?
Mięśniaki macicy mogą powodować wiele odczuć. W przypadku małych guzów można w ogóle nic nie czuć, a nawet nie zauważyć, że tam są. Jednak w sytuacji, gdy rozwinęły się większe zmiany, można odczuwać dyskomfort, a nawet dolegliwości bólowe związane ze zmianami. Mięśniaki mogą powodować ból pleców, silne skurcze menstruacyjne, ostre przeszywające bóle brzucha, a nawet ból podczas seksu. Pojawia się również uczucie parcia na odbytnicę czy pęcherz.
Wzdęcia i uczucie pełności — dlaczego towarzyszą mięśniakom macicy?
Wzdęcie brzucha i uczucie pełności mogą być spowodowane różnymi schorzeniami. Pacjent często zgłasza uczucie wzdęcia, które jest nagromadzeniem gazu w układzie pokarmowym. Może to mieć charakter trawienny z powodu zwiększonej ilości pokarmów wytwarzających gazy (o wysokiej zawartości błonnika, fasoli, kapusty itp.), złego wchłaniania lub nietolerancji niektórych substancji spożywczych lub przerwania normalnej funkcji jelit, takiej jak choroby przewodu pokarmowego lub zespół jelita drażliwego (IBS). W rzadkich przypadkach to wzdęcie jest spowodowane nieprawidłowym gromadzeniem się płynu w jamie brzusznej, co wymaga natychmiastowej uwagi lekarza.
Z drugiej strony mięśniaki są bardzo częstą przyczyną powiększenia brzucha, któremu często towarzyszą wzdęcia. To wzdęcie jest cykliczne i może rozpocząć się tuż przed miesiączką, ale ustępuje po menstruacji. Wówczas pacjentki mogą zauważać, zmiany w dopasowaniu swoich ubrań do ciała. Ponieważ brzuch powiększa się z powodu wzrostu mięśniaka, często dochodzi do dodatkowego przyrostu masy ciała. Jest to szczególnie zniechęcające dla kobiet, które prowadzą zdrowy styl życia.
Trzeba pamiętać, że mięśniaki mogą rosnąć jako pojedynczy guzek lub w skupisku. Klastry guzków mogą przyjmować nawet rozmiary pomarańczy. Te narośla mogą rozwijać się w ścianie macicy, w głównej jamie narządu lub nawet na zewnętrznej powierzchni, wizualnie powiększając dany obszar i wywołując nieprzyjemne dolegliwości.
Diagnostyka mięśniaków — ginekologia
W wielu przypadkach mięśniaki są po raz pierwszy wykrywane podczas regularnego badania u lekarza. Jednak jeśli zaobserwujemy u siebie objawy, które sugerują występowanie guzków, należy udać się na wizytę do specjalisty.
Istnieje kilka badań, które można wykonać, aby potwierdzić występowanie mięśniaków, a także określić ich rozmiar i lokalizację. Testy te mogą obejmować:
- Ultrasonografia: ten nieinwazyjny test obrazowania tworzy obraz narządów wewnętrznych za pomocą fal dźwiękowych. W zależności od wielkości macicy USG można wykonać drogą przezpochwową lub przezbrzuszną.
- Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI): ten test tworzy szczegółowe obrazy narządów wewnętrznych za pomocą pola magnetycznego i fal radiowych.
- Tomografia komputerowa (TK): skan TK wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do wytworzenia szczegółowego obrazu narządów wewnętrznych pod różnymi kątami.
- Histeroskopia: podczas histeroskopii lekarz wprowadza wziernik do jamy macicy, aby przyjrzeć się jej wnętrzu.
- Histerosalpingografia (HSG): to szczegółowe zdjęcie rentgenowskie, w którym najpierw wstrzykuje się kontrast, a następnie wykonuje się zdjęcia rentgenowskie macicy. Częściej stosuje się to u osób, które również przechodzą ocenę niepłodności.
- Sonohisterografia: w tym teście obrazowania umieszcza się mały cewnik przezpochwowo i przez cewnik wstrzykuje się sól fizjologiczną do jamy macicy. Ten dodatkowy płyn pomaga stworzyć wyraźniejszy obraz macicy niż podczas standardowego USG.
- Laparoskopia: podczas tego testu korzysta się z laparoskopu — cienkiej i elastycznej rurki z kamerą na końcu, aby dokładnie przyjrzeć się narządom wewnętrznym.
Mięśniaki na macicy — leczenie
Leczenie mięśniaków macicy może się różnić w zależności od wielkości, liczby i lokalizacji mięśniaków, a także od objawów, które powodują. Należy wziąć również pod uwagę cele związane z płodnością pacjentki oraz zachowania macicy.
Jeśli nie odczuwa się żadnych objawów ze strony guzów, można nie wymagać leczenia. Trzeba jednak pamiętać o regularnych wizytach u lekarza w celu monitorowania zmian. Lekarz może zalecić okresowe badania miednicy i USG w zależności od rozmiaru lub objawów mięśniaka.
Najczęściej stosuje się leczenie farmakologiczne, które ma na celu zmniejszenie odczuwania dolegliwości lub przygotowanie do zabiegu. Jednak gdy działanie nie przynosi ulgi w symptomach, stosuje się metody operacyjne. Warto zaznaczyć, że jedyną w stu procentach skuteczną metodą jest usunięcie macicy — samo usunięcie zmian niesie ze sobą ryzyko nawrotów.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?