Gorączka u niemowlaka – czy jest groźna i kiedy powinna niepokoić?

Napisano 03.12.2021 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 6 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Gorączka u niemowlaka to stan przyprawiający o dreszcze jego rodziców. Oczyma wyobraźni widzą oni wówczas drgawki gorączkowe, czy też różnego rodzaju choroby, z którymi niemowlak będzie musiał się zmierzyć. Wyższa niż standardowo temperatura ciała dziecka nie musi jednak mieć poważnej przyczyny. Z podwyższoną temperaturą mamy na przykład do czynienia w przypadku ząbkowania czy po szczepieniu. Oczywiście zawsze pojawienie się wysokiej temperatury u dziecka wymaga szczególnej uwagi rodzica i obserwacji towarzyszących dziecku objawów. Z artykułu dowiesz się, jak mierzyć temperaturę dziecku, kiedy zbicie gorączki jest konieczne, a także w jaki sposób należy robić to bezpiecznie. Podpowiadamy również, kiedy występowanie gorączki może być groźne i wymaga pilnego kontaktu z lekarzem.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Gorączka u niemowlaka – jak powstaje gorączka?

Podwyższona temperatura u dziecka zawsze wywołuje u rodziców niepokój. Trzeba jednak mieć świadomość tego, że gorączka u niemowlaka to objaw dobry, gdyż świadczy o tym, że układ immunologiczny dziecka działa. Oczywiście potrzebuje on jeszcze dużo czasu, by w pełni się ukształtować, jednak trening, który zaczyna się już w pierwszych miesiącach życia, zaprocentuje w przyszłości. Oczywiście nie oznacza to, że powinna być lekceważona gorączka u niemowlaka. Kiedy do lekarza należy z dzieckiem się udać? Koniecznie należy zgłosić się do specjalisty, jeśli dziecko nie skończyło jeszcze 3. miesiąca życia i gorączkuje lub podwyższona temperatura u niemowlaka utrzymuje się mimo podanych leków. Niepokojące są również zawsze wszelkie objawy dodatkowe, w tym np. zmiana zachowania dziecka, pojawienie się drgawek, wymiotów, duszności, czy też znacznego osłabienia. 

Czytaj także:
  • Gorączka bez innych objawów — co to może oznaczać?
  • Podwyższona temperatura u dziecka – przyczyny prawdopodobne

    Nie zawsze podwyższenie temperatury ciała dziecka wiąże się z chorobą. Czasem może być to efekt silnych emocji, płaczu, ząbkowania, a nawet przegrzania w związku ze zbyt ciepłym ubraniem. Głównym problemem w przypadku chorób najmłodszych dzieci jest to, że są one za małe, by powiedzieć rodzicowi, że czują się źle, czy też opisać mu swoje objawy. Dorosły jest w stanie powiedzieć na przykład, że towarzyszą mu bóle głowy, bóle mięśniowe czy ból brzucha. Rodzic chorego dziecka może jedynie opierać się na własnych obserwacjach związanych z samopoczuciem pociechy czy jej zachowaniem, co niejednokrotnie bywa bardzo mylące. Jeśli na przykład maluchowi towarzyszy biegunka i wymioty, problemem mogą być infekcje układu pokarmowego. Gdy pojawia się zaczerwienienie gardła, katar czy kaszel, podejrzewać można wirusowe lub bakteryjne zakażenie dróg oddechowych.

    Oczywiście o niektórych chorobach jak najbardziej może świadczyć gorączka u niemowlaka. Objawy dodatkowe mogą ukierunkować lekarza na konkretną diagnozę. Podwyższona temperatura ciała dziecka może wskazywać między innymi na zakażenia układu oddechowego, zapalenie ucha, schorzenia układu moczowego, problemy z układem pokarmowym, a nawet na różnego rodzaju choroby zakaźne. Można też spodziewać się wystąpienia gorączki z nieznanej przyczyny. Gorączka u niemowlaka bez innych objawów może wskazywać między innymi na tak zwaną trzydniówkę. W przypadku tej choroby najpierw u malucha pojawia się gorączka, a po około 3 dniach zauważyć można na ciele dziecka czerwone plamki. Ostateczną diagnozę postawi oczywiście lekarz, po zbadaniu dziecka. Jeśli konieczne będą leki na receptę, e-recepta online jest opcją docenianą za szybkość kontaktu z lekarzem, a więc i możliwość ekspresowego wykupienia leków. 

    Prawidłowa temperatura ciała niemowlęcia

    O prawidłowej temperaturze ciała dziecka mówimy, gdy zamyka się ona w przedziale 36,6-37,5 stopni Celsjusza. Przekroczenie tej wartości nie jest jeszcze równoznaczne z tym, że wystąpiła gorączka u niemowlaka, gdyż wcześniej pojawia się jeszcze stan podgorączkowy, który co prawda wymaga czujności rodziców, jednak nie jest jeszcze wskazaniem do podania leków przeciwgorączkowych. Gorączka u małych dzieci zaczyna się dopiero, gdy temperatura ciała niemowlęcia przekroczy 38 stopni. 

    Kiedy mówimy o stanie podgorączkowym u niemowlaka?

    Stan podgorączkowy u dziecka pojawia się, gdy temperatura jego ciała przekroczy 37,5 stopnia, ale nie przekroczy jednocześnie 38 stopni. Wielu rodziców przeraża już sam stan podgorączkowy u niemowlaka. Co robić w tym przypadku? Warto wiedzieć, że nie jest to jeszcze czas na zbijanie temperatury. Już w tym momencie jednak rodzice powinni zachować szczególną czujność i kontrolować częściej stan pociechy, ponadto już teraz należy szczególnie pilnować nawadniania dziecka. Gorączka u niemowlaka może bowiem bardzo szybko narastać, stąd ważne, by nie przeoczyć, że stan dziecka uległ pogorszeniu. 

    Jeśli zadajesz sobie pytanie, co może oznaczać stan podgorączkowy u niemowlaka, musisz wiedzieć, że często podwyższona temperatura u niemowląt pojawia się w związku z ząbkowaniem. Nie jest to zazwyczaj powód do zmartwień, gdyż stan ten mija samoczynnie. Stan podgorączkowy lub gorączka mogą pojawić się u malutkich dzieci także po szczepieniu. Mowa zarówno o objawach kilka godzin po przyjęciu szczepionki, jak i nawet po kilku dniach od jej otrzymania. Zazwyczaj pediatrzy informują przed podaniem szczepionki rodziców o możliwych objawach, w tym także o gorączce, a także o tym, co na gorączkę u niemowlaka po szczepieniu można zastosować. Warto podczas wizyty zanotować sobie te wskazówki i odpowiednio przygotować się na ewentualne pojawienie się wyższej temperatury. Stres i działanie pod paniką w tym momencie to najgorsze, co może rodzic zrobić. 

    Czy zawsze gorączka u niemowlaka jest groźna? Kiedy ją zbijać?

    Jak wspomniano już wcześniej, gorączka u niemowlaka to generalnie objaw dobry. Świadczy o tym, że organizm walczy z infekcją, czyli że układ immunologiczny dziecka próbuje sprostać wyzwaniu, przed jakim stanął. Oczywiście w kwestii „dobry objaw” należy mieć na myśli gorączkę w akceptowalnym zakresie temperatur, która co prawda wpływa na samopoczucie dziecka, ale nie stanowi dla niego bezpośredniego zagrożenia. Zawsze, gdy dziecko gorączkuje, rodzic powinien zachować szczególną czujność. Gorączka utrzymująca się ponad 3 dni, gorączka bardzo wysoka, czy też niezbijalna lekami to sytuacje, które wymagają pilnego kontaktu z lekarzem. Pilnie do lekarza należy zgłosić się także z niepokojącymi symptomami towarzyszącymi gorączce. 

    Jak zbić gorączkę u niemowlaka?

    Wielu rodziców zastanawia się zapewne, jak zbić gorączkę u niemowlaka. Domowe sposoby w tym przypadku mogą sprawdzić się bardzo dobrze, o ile oczywiście mówimy o niższej gorączce, gdy jeszcze możemy pozwolić sobie na takie działania. Przede wszystkim należy jednak pamiętać, by nie zbijać gorączki, która nie jest wysoka i nie wiąże się z dodatkowymi niepokojącymi objawami. Jeśli jednak temperatura na termometrze będzie niepokojąco wysoka, należy zacząć działać. Co na gorączkę u niemowląt może się sprawdzić? Najlepiej działają chłodne okłady na czole, karku i łydkach, gdyż pomagają przywrócić prawidłową temperaturę ciała dziecka. Nie mogą być one jednak zbyt zimne – z powodzeniem wystarczy ręcznik czy pieluszka tetrowa zmoczona chłodną wodą. Zbyt zimny okład mógłby być szokiem dla organizmu maluszka i przyczynić się nawet do powstania drgawek. Czasem polecana jest też kąpiel chłodząca dziecka, jednak tu należy uważać, by w trakcie kąpieli temperatura wody nie była niższa niż 2 stopnie poniżej temperatury ciała dziecka. Tylko tak niewielka różnica temperatury wchodzi w grę, gdyż tu również jest ryzyko drgawek. 

    Zbijanie gorączki u niemowlaka lekami

    Jeśli domowe sposoby na obniżenie gorączki okażą się nieskuteczne, następnym etapem są leki przeciwgorączkowe. Jak zbijać gorączkę u niemowlaka? Podając mu dawkę leku dostosowaną dokładnie do jego masy ciała. Nie odczytujemy dawki stosownej dla wieku, tylko wyliczamy ją – zgodnie z danymi zawartymi w ulotce – bezpośrednio do masy ciała dziecka. Z podawaniem leków przeciwgorączkowych należy bardzo uważać, gdyż ich przedawkowanie może być niebezpieczne. Bez recepty kupić można w aptece między innymi leki na bazie paracetamolu i ibuprofenu. Występują w postaci syropków lub czopków. Czopki mają to do siebie, że szybciej obniżają temperaturę maluszka, ponadto łatwiej je podać, gdy dziecko wymiotuje. 

    Ibuprofenu nie powinno się podawać dziecku przy podejrzeniu, że źródłem gorączki jest ospa. Nie jest to także lek, który powinny przyjmować dzieci odwodnione czy zmagające się z chorobami nerek. Trzeba ponadto pamiętać, by dzieciom do 12 roku życia nie podawać leków, których składnikiem jest kwas acetylosalicylowy. Przyjęcie kwasu acetylosalicylowego jest dla nich bardzo niebezpieczne i może przyczynić się do uszkodzenia wątroby. 

    Jak mierzyć temperaturę u niemowlaka?

    Mierzenie temperatury u małego dziecka to nie lada wyzwanie. Doświadczony rodzic jest w stanie już dotykowo rozpoznać, że temperatura dziecka jest podwyższona. Jedną z metod jest przykładanie dłoni lub ust do okolicy czoła dziecka. Oczywiście w ten sposób temperatury maluchowi nie mierzymy, tylko kontrolujemy, czy dziecko nie wymaga pomiaru. Gdy podejrzewana jest przez rodzica gorączka u niemowlaka, wykorzystać można termometr do pomiaru w uchu lub termometr na podczerwień, mierzący temperaturę czoła maluszka. Dostępne są także termometry mierzące temperaturę w jamie ustnej (np. w formie smoczka), ponadto postawić można na elektroniczny termometr wykonujący pomiar w pupie maluszka. Odradzane są jednak zdecydowanie termometry paskowe, które przykłada się do czoła dziecka, gdyż ich dokładność jest bardzo daleka od prawidłowej i akceptowalnej. 

    Wielu rodziców zadaje sobie pytanie, kiedy gorączka u niemowlaka jest niebezpieczna oraz kiedy i co na gorączkę u niemowlaka można podać. Wspomnieć należy ponownie, że niewielkie podwyższenie ciepłoty ciała to objaw dobry, który wymaga jedynie większej uwagi rodzica i nawadniania maluszka. Za normę przyjmuje się jeszcze temperaturę wynoszącą 37,5 stopnia, jednak już przy 38 stopniach mówimy o gorączce. Koniecznie wdrożyć należy szybkie działania, gdy temperatura niemowlęcia przekroczy 38,5 stopnia. Gorączka 39 u niemowlaka to już stan bardzo poważny, którego nie można lekceważyć.

    Zbyt niska temperatura u niemowlaka – kiedy mamy z nią do czynienia?

    Choć zazwyczaj to gorączka u niemowlaka przeraża rodziców najbardziej, wystąpić może również stan, który związany jest ze zbyt niską temperaturą ciała dziecka. Pojawia się zazwyczaj w związku z osłabieniem dziecka przed chorobą lub po chorobie, jednak może być również efektem zażycia antybiotyków lub za dużej ilości leków, które miały spowodować, że spadnie gorączka u niemowlaka. Od ilu stopni należy się niepokoić? Niewielkie obniżenie temperatury ciała, czyli do temperatury 36 stopni jest już stanem, który wymaga już uwagi rodzica. Jeśli natomiast temperatura spadnie poniżej 36 stopni, jest już zdecydowanie za niska i trzeba działać. Bardzo niebezpieczna jest dla dziecka hipotermia, czyli temperatura ciała poniżej 35 stopni Celsjusza. 

    Zamiast wpadać w panikę przy niskiej temperaturze, należy przede wszystkim sprawdzić, czy pomiar jest prawidłowy. Czasem termometr zawodzi, odmawia posłuszeństwa, pokazuje błędny odczyt lub po prostu rodzic w pośpiechu źle dokonuje pomiaru. Dla pewności warto wykonać zatem ponowny pomiar innym termometrem. Jeśli faktycznie okaże się, że temperatura dziecka jest zbyt niska, najrozsądniej będzie skontaktować się z lekarzem. Trzeba pamiętać, że hipotermia szybko postępuje i może być zagrożeniem dla zdrowia dziecka. 

    Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

    Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.