Choroba parkinsona - przyczyny, objawy, leczenie

Choroba Parkinsona w istotny sposób zaburza funkcjonowanie chorego, więc konieczne jest tu poddanie się leczeniu. Działanie leku jest w tym przypadku objawowe, co oznacza, że można redukować dolegliwości choroby i opóźnić jej przebieg, jednak ciężko mówić o wyleczeniu, gdy zdiagnozowana zostaje choroba Parkinsona. Leki warto połączyć z fizjoterapią, ponadto w niektórych przypadkach lekarz może stwierdzić zasadność zabiegu chirurgicznego. Co jeszcze warto wiedzieć o chorobie Parkinsona i sposobie, w jaki działa większość stosowanych wówczas leków?

Spis treści

Choroba Parkinsona – co ją wywołuje?

Schorzenie, którym jest choroba Parkinsona, dotyczy ośrodkowego układu nerwowego. Najczęściej występuje u osób starszych (po 60 roku życia), jednak nie jest to regułą, gdyż może pojawić się już wcześniej. Do choroby przyczynia się obumieranie komórek nerwowych w istocie czarnej mózgu. Normalnie neurony produkują dopaminę, czyli neuroprzekaźnik, który przekazuje sygnały od istotny czarnej do kresomózgowia, co wpływa na koordynację ruchową i pracę mięśni zależną od woli. Gdy w grę wchodzi choroba Parkinsona, leki nie są stosowane do jej „leczenia” czy wręcz „wyleczenia”. Leki stosowane w chorobie Parkinsona mogą jedynie łagodzić przebieg schorzenia, czy też opóźniać jego skutki.

Objawy choroby Parkinsona

Przy chorobie Parkinsona często objawy na początku pojawiają się jednostronnie. Podstawowym objawem, który towarzyszy chorobie Parkinsona jest bradykinezja, czyli spowolnienie ruchowe. Osoba chora wolniej wykonuje codzienne czynności, ponadto wolniej mówi. W chorobie Parkinsona często pojawia się również drżenie spoczynkowe, które najczęściej dotyczy kończyn. Do objawów tej choroby dodać można również sztywność mięśni, w tym zwłaszcza mięśni kończyn, które stawiają opór przy próbie ruchu, ale również szyi i tułowia, przez co sylwetka chorego jest pochylona, a nawet mięśni twarzy, przez co mimika jest zubożała. Inne objawy tego schorzenia to także wahania ciśnienia tętniczego, zaburzenia funkcji poznawczych, a także zaburzenia węchu i zaparcia. Gdy zdiagnozowana zostanie choroba Parkinsona, leki przepisywane przez lekarza to przede wszystkim środki redukujące nieprzyjemne objawy, co ułatwia chorym codzienne funkcjonowanie.

Leczenie Parkinsona – rodzaje leków

Kiedy diagnoza wykaże, że u pacjenta rozwija się choroba Parkinsona, leki odpowiednie dobiera lekarz. Stawia się na zwiększenie ilości dopaminy w mózgu. Najczęściej stosuje lewodopę, będącą prekursorem dopaminy, gdyż podanie samej dopaminy jest nieskuteczne (nie przechodzi ona bariery krew-mózg). Inne leki w chorobie Parkinsona to preparaty hamujące rozkład dopaminy lub zastępujące dopaminę (pobudzające te same receptory). Oprócz lewodopy wyróżnić można m.in. agonistów dopaminy, środki antycholinergiczne, a także tabletki zawierające amantadynę. Niestety leki refundowane na chorobę Parkinsona to nie wszystko. Dostępne są również leki, które nie są objęte refundacją, jednak ich cena może być bardzo wysoka. W grupie tej znajdują się między innymi nowe leki w chorobie Parkinsona, których refundacja jeszcze nie obejmuje.

Wykrywalność choroby i rokowania – czy da się całkowicie wyleczyć chorobę Parkinsona?

Trzeba wiedzieć, że objawy, które poprzedzają chorobę Parkinsona mogą pojawiać się znacznie wcześniej – widoczne mogą być nawet wiele lat szybciej, jednak ciężko je wówczas łączyć z wczesną postacią choroby Parkinsona, gdyż są bardzo niespecyficzne. Zaliczyć można do nich między innymi osłabienie węchu, objawy depresyjne, zmęczenie, osłabienie, zaburzenia snu i zaparcia, a także lekką niezgrabność ruchów. Sama choroba Parkinsona również nie jest często diagnozowana „od ręki” – często objawy mylone są z naturalnym procesem starzenia się. Zaliczyć można tu np. zmianę pisma (mikrografia), okresowe drżenie ręki i ból barku czy zaczepianie nogą o nierówności podłoża. Pacjenci, którzy mają podejrzenia choroby kierowani są na dodatkowe badania, w tym rezonans magnetyczny i tomografię komputerową, by wykluczyć obecność innych chorób i zaburzeń, ponadto rozpoznanie opiera się na wywiadzie medycznym i obserwacji pacjenta. Gdy zdiagnozowany jest Parkinson, leki zwiększają poziom dopaminy w organizmie i ograniczają dokuczliwość objawów choroby. Niestety nawet najskuteczniejsze leki na Parkinsona znane aktualnie nie leczą choroby, tylko działają objawowo lub hamują postępowanie choroby.

Przebieg choroby Parkinsona i leki na łagodzenie objawów

Choroba Parkinsona w początkowych stadiach nie jest mocno nasilona i postępuje stopniowo, aczkolwiek z czasem stan pacjentów ulega znacznemu pogorszeniu, podobnie jak możliwość ich samodzielnego funkcjonowania. Gdy w grę wchodzi choroba Parkinsona, leki to podstawa, by móc żyć i funkcjonować z chorobą, jednakże oprócz farmakologii, pacjent powinien korzystać również z terapii usprawniającej (rehabilitacja). Choć jest to jedynie leczenie objawowe (gdyż żaden aktualnie znany lek nie ma 100% skuteczności działania eliminującego chorobę), pozwala na zmniejszenie rozwoju choroby, ponadto łagodzi objawy niepożądane i ułatwia pacjentom funkcjonowanie. Trzeba również zdawać sobie sprawę z tego, że w zaawansowanych przypadkach lekarz może zalecić metody chirurgiczne.