Amantix

Napisano 01.08.2021 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 9 min.

Amantix to lek przepisywany głównie w przypadku konieczności łagodzenia objawów, które towarzyszą chorobie Parkinsona, choć nie tylko. Jego substancją czynną jest siarczan amantadyny, a lek ten dostępny jest w Polsce wyłącznie na receptę. Amantix wykazuje działanie dopaminergiczne i przeciwcholinergiczne i dostępny jest w formie doustnych tabletek powlekanych bądź roztworów do infuzji, które stosowane są w warunkach szpitalnych. Co warto wiedzieć o leku Amantix, jego dawkowaniu, wskazaniach, przeciwwskazaniach i skutkach ubocznych?

Amantix – co to jest i w jakim celu się go stosuje?

Lek Amantix należy do środków o działaniu dopaminergicznym. Jego substancją czynną jest siarczan amantadyny. Jest to jeden z dwóch dostępnych na polskim rynku leków z amantadyną. Amantix stosuje się najczęściej w celu łagodzenia objawów towarzyszących chorobie Parkinsona, a także w celu łagodzenia objawów, które występują w zespołach parkinsonowskich. Sprawdza się zwłaszcza w przypadku drżenia i sztywności mięśni, a także hipokinezji i akinezji, ponadto w przypadku akatazji, wczesnej dyskinezy i parkinsonizmu, które mogą być skutkiem zażywania niektórych leków. Jest to lek wydawany wyłącznie na receptę, jeśli lekarz stwierdzi zasadność jego stosowania i jednocześnie nie wykryje przeciwwskazań zdrowotnych u pacjenta. Jego przyjmowanie również powinno przebiegać pod kontrolą lekarską, przy jednoczesnym regularnym kontrolowaniu stanu zdrowia pacjenta (zwłaszcza EKG i QT).

Amantix – wskazania i dawkowanie

Lek Amantix stosuje się przy terapii zespołów parkinsonowskich oraz w łagodzeniu objawów wiążących się z chorobą Parkinsona. Do wskazań zastosowania tego leku zaliczyć można sztywność mięśni oraz drżenia. Amantix wskazany jest również do zażywania, by łagodzić pozapiramidowe działania niepożądane niektórych leków, w tym między innymi neuroleptyków, a także innych środków, które posiadają zbliżony mechanizm działania. W ulotce zaznaczone jest, że lek ten nie powinien być stosowany w przypadku leczenia wirusa grypy typu A, ze względu na uzasadnione ryzyko jego przedawkowania.

Lek Amantix dostępny jest w formie doustnych tabletek powlekanych oraz roztworu do infuzji:

  • Amantix, 100 mg, tabletki powlekane, 30 tabletek
  • Amantix, 100 mg, tabletki powlekane, 100 tabletek
  • Amantix, 200 mg, roztwór do infuzji, 500 ml

Stosowanie leku Amantix, jego dawkowanie i czas trwania terapii ustala lekarz indywidualnie dla każdego pacjenta, w oparciu o szczegółowy wywiad medyczny, który zawierać będzie informacje dotyczące wieku pacjenta, jego historii zdrowotnej, zdiagnozowanej dolegliwości, której objawy mają być łagodzone lekiem Amantix, nasilenia tych objawów, a także chorób dodatkowych i leków zażywanych stale przez pacjenta. Zazwyczaj lekarz rozpoczyna kurację od niewielkich dawek leku i stopniowo zwiększa dawkowanie, obserwując reakcję organizmu pacjenta na wdrożone leczenie. 

  • Jeśli chodzi o doustne tabletki powlekane Amantix, zaczyna się zwykle od przyjmowania 100 mg (1 tabletka dziennie), a dawkę zwiększa się po ok. tygodniu, aż uzyska się dawkę podtrzymującą. Zwykle dawkowanie tabletek Amantix to 100-300 mg (1-3 tabletki) dwa razy na dobę, z czego ostatnia dawka nie powinna być przyjmowana po godzinie 16.
  • Roztwór do infuzji Amantix podawany jest natomiast dożylnie w warunkach szpitalnych i stosuje się go m.in. w przypadku przełomu akinetycznego (nasilenie objawów parkinsonowskich) oraz w przypadku terapii zaburzeń stanu świadomości i czuwania. Dawkowanie dobowe lekarz ustala indywidualnie, ale najczęściej stosuje się dawkę 200-600 mg/dobę.

E-recepta online na Amantix

Jak wspomniano wyżej, lek Amantix dostępny jest w naszym kraju wyłącznie na receptę, podobnie jak inne preparaty z amantadyną. Amantix przepisać może pacjentowi wyłącznie uprawniony lekarz, po wcześniej przeprowadzonym rzetelnym wywiadzie lekarskim, a czasem również w niektórych przypadkach po przeprowadzeniu niezbędnych ku temu badań. 

Warto wiedzieć, że opcją jest również e-recepta na Amantix. Jest to rozwiązanie dedykowane między innymi tym pacjentom, którzy mają aktualnie utrudniony dostęp do swojego lekarza prowadzącego lub ze względu na swój stan zdrowia nie mogą do niego dojechać, a potrzebują kontynuować zalecaną terapię bez robienia przerw. Recepta online nie może być oczywiście przez pacjenta „zamówiona”. Płatność dotyczy zdalnych konsultacji lekarskich ze specjalistą, a ich efektem może być (choć nie musi, jeśli lekarz nie stwierdzi zasadności wystawienia recepty bądź stwierdzi zdrowotne przeciwwskazania pacjenta do przyjęcia leku) recepta przez Internet. Taki dokument jest oczywiście w 100% legalny, wystawiany jest indywidualnie na pacjenta i powiązany jest z jego numerem PESEL, co wyświetli się między innymi w historii leczenia, jeśli pacjent posiada IKP. 

Realizacja e-recepty online na Amantix jest prosta. Wystarczy znaleźć aptekę, gdzie lek jest dostępny oraz podać farmaceucie 4-cyfrowy kod przesyłany w wiadomości SMS i swój numer PESEL. Możliwe jest również udostępnienie farmaceucie kodu kreskowego e-recepty na Amantix, który wysłany będzie na adres mailowy pacjenta. 

Skład leku Amantix

Substancją czynną leku Amantix jest siarczan amantadyny. Jest to substancja, która zwiększa pozakomórkowe stężenie dopaminy – ważnej substancji dla ośrodkowego układu nerwowego. W skład leku Amantix wchodzą również substancje pomocnicze, które szczegółowo wymienione są w ulotce preparatu. Wśród substancji pomocniczych należy wymienić laktozę, więc należy uważać ze stosowaniem tego leku u pacjentów nietolerujących niektórych cukrów. Substancją pomocniczą jest także żółcień pomarańczowa (E110), która może wywoływać reakcje alergiczne.

Amantadyna posiada działanie wielokierunkowe. Łagodzi objawy parkinsonowskie, w tym drżenie oraz zaburzenia ruchowe, co wiąże się z tym, że substancja ta wykazuje działanie dopaminergiczne i przeciwcholinergiczne:

  • Jest pośrednim agonistą receptorów dopaminergicznych prążkowia.
  • Nasila uwalnianie dopaminy, przez co jej stężenie pozakomórkowe jest większe.
  • Blokuje wychwyt zwrotny dopaminy przez neurony presynaptyczne.
  • Działa przeciwcholinergicznie w stężeniach terapeutycznych, ponieważ w odpowiedniej dawce może hamować uwalnianie acetylocholiny przez receptory NMDA.
  • Jest synergistyczna dla Lewodopy. 

Przeciwwskazania do stosowania

Jak każdy lek, również Amantix posiada przeciwwskazania do zażywania. O przeciwwskazaniach do stosowania tego leku oczywiście przeczytać można szczegółowo w ulotce preparatu, co warto zrobić, zanim pacjent lek zażyje. Zgodnie z ulotką, do przeciwwskazań zażycia Amantix zaliczyć można między innymi:

  • Uczulenie na składniki leku (w tym zarówno na substancję czynną, jaką jest siarczan amantadyny, jak również na składniki pomocnicze leku).
  • Choroby serca i układu krążenia, w tym przede wszystkim kardiomiopatia i zapalenie mięśnia sercowego, a także ciężka niewyrównana niewydolność serca oraz ciężkie zaburzenia rytmu serca, w tym arytmie komorowe i torsade de pointes
  • Zwolnienie akcji serca (bradykardia poniżej 55 uderzeń/min) oraz zaburzenia przewodzenia w obrębie serca bodźców pobudzających (blok przedsionkowo-komorowy stopnia II i III).
  • Wydłużony odstęp QT lub widoczne fale U.
  • Nieprawidłowe stężenie magnezu i potasu we krwi (zbyt niski poziom).
  • Wrodzona nietolerancja galaktozy, niedobór enzymu, jakim jest laktaza, a także zaburzenia wchłaniania glukozy i galaktozy. 
  • Ciąża i karmienie piersią.
  • Przyjmowanie leków wydłużających odstęp QT.

Dzieci i młodzież – stosowanie leku Amantix

W ulotce producenta Amantix nie znajdują się szczegółowe dane dotyczące stosowania leku Amantix u dzieci i młodzieży. Ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa podawania leku nieletnim, należy skonsultować się z lekarzem. 

Amantix – ciąża i karmienie piersią

Ciąża oraz laktacja należą do przeciwwskazań stosowania leku Amantix. Preparat ten nie może być zażywany przez kobiety w ciąży, gdyż może prowadzić do powstawania poważnych wad rozwojowych płodu. Jeśli chodzi o karmienie piersią, należy wiedzieć, że Amantix przenika do mleka matki, a u dziecka może wywoływać szereg działań niepożądanych.

Skutki uboczne leku Amantix

Każdy lek, w tym również dopaminergiczny lek Amantix może wywoływać u pacjentów różnego rodzaju działania niepożądane. Występują one z różną częstotliwością u pacjentów, ponadto mogą u danego pacjenta nie pojawić się wcale, jednakże należy mieć na uwadze możliwość ich pojawienia się. Wszystkie możliwe działania niepożądane leku Amantix wymienione są w ulotce producenta, jednak wśród nich wymienić należy zwłaszcza:

  • Częste (częściej niż u 1 na 100 osób i jednocześnie rzadziej niż u 1 na 10 osób) działania niepożądane po Amantix mogą dotyczyć między innymi zmian nastroju, w tym zarówno nadmiernego pobudzenia, jak i niepokoju, a także halucynacji wzrokowych i zaburzeń snu. Pacjenci w tej grupie zgłaszają również sinicę marmurkowatą, nudności i zawroty głowy, ponadto uskarżają się na suchość w jamie ustnej oraz obrzęki kończyn dolnych (zwłaszcza podudzi i kostek). U pacjentów z przerostem prostaty często dochodzi do zatrzymania moczu, ponadto pacjenci zgłaszają tutaj również nagłe spadki ciśnienia (odczuwalne jako zawroty głowy i omdlenia), co wiąże się między innymi z gwałtownym wstawaniem.
  • Niezbyt częste (rzadziej niż u 1 na 100 osób) działania niepożądane po Amantix obejmują problemy z widzeniem, a konkretnie niewyraźne widzenie. 
  • Rzadkie (częściej niż u 1 na 10 000 osób i jednocześnie rzadziej niż u 1 na 1000 osób) działania niepożądane po Amantix to różnego rodzaju problemy ze wzrokiem. Do tej grupy zaliczyć można pacjentów, którzy zaobserwują mniejszą ostrość widzenia po zażyciu Amantix, a także tych, u których dojdzie do obrzęku bądź uszkodzenia rogówki. 
  • Bardzo rzadkie (rzadziej niż u 1 na 10 000 osób) działania niepożądane po Amantix zgłaszają pacjenci, którzy obserwują u siebie zaburzenia czynności serca różnego pochodzenia, a także nadwrażliwość na światło bądź czasową utratę wzroku. U pacjentów w tej grupie dojść może również do zmniejszenia ilości białych krwinek lub płytek krwi, a także do zaburzeń czucia kończyn. Dodać należy do tego także skurcze mięśni i napady padaczkowe, jednak te zwykle dotyczą przyjęcia zbyt dużej dawki leku.
  • Istnieją również działania niepożądane po Amantix, których częstość występowania nie może być określona na podstawie aktualnie dostępnych danych. Do tego typu skutków ubocznych można zaliczyć między innymi brak kontroli nad popędami, co może objawiać się poprzez nasilony popęd seksualny, kompulsywne objadanie się, skłonność do zachowań ryzykownych, hazardu itp.

O wszystkich możliwych działaniach niepożądanych, a także o częstotliwości ich występowania w grupie badanej informuje producent w ulotce Amantix. Należy zapoznać się z nią szczegółowo przed rozpoczęciem terapii lekiem Amantix, ponadto bardzo ważne jest, by obserwować organizm po zażyciu leku i wszelkie działania niepożądane konsultować z lekarzem. 

Amantix – uwagi do stosowania

Należy mieć na uwadze, że leczenie Amantix wymaga zastosowania pewnych środków ostrożności.

  • Konieczne jest między innymi, by przed rozpoczęciem zażywania leku, wykonane zostało u pacjenta EKG serca wraz z określeniem wartości QT. Wyniki te powinny być regularnie kontrolowane, ponadto konieczne jest wykonywanie EKG+QT każdorazowo przed i po zwiększeniu dawki leku. 
  • Jeśli lek ma być zażywany przez osoby, które mają skłonność do niedoboru elektrolitów, konieczne jest, by pacjenci regularnie monitorowali swoje wyniki krwi i sprawdzali poziom magnezu oraz potasu. Dotyczy to między innymi pacjentów zmagających się z anoreksją lub częstymi biegunkami i wymiotami, ponadto szczególną ostrożność w tym przypadku powinny zachować osoby, które zażywają leki moczopędne, a także pacjenci, którzy stosują doraźnie insulinę. 
  • Jeśli lek Amantix ma być stosowany przez pacjentów, którzy mają rozrusznik serca, powinni oni wcześniej skonsultować się z prowadzącym ich przypadek kardiologiem, gdyż ciężko tu o dokładne określenie QT.
  • Szczególną ostrożność należy zachować, jeżeli Amantix ma być stosowany przez pacjentów, którzy zmagają się z zaburzeniami czynności wątroby i nerek. W przypadku zaburzenia czynności nerek może dojść do akumulacji leku na skutek jego gorszego wydalania, co może dawać objawy przedawkowania. Istotne jest w tym przypadku, by systematycznie monitorować u pacjenta podczas badań wskaźnik przesączania kłębuszkowego.
  • Pacjenci, którzy chorowali wcześniej lub chorują aktualnie na choroby sercowo-naczyniowe, powinny bezwzględnie wspomnieć o tym w wywiadzie medycznym.
  • Środki ostrożności zalecane są również w przypadku pacjentów z przerostem prostaty, a także w przypadku zmagających się z jaskrą z wąskim kątem przesączania, czyli nadmiernym ciśnieniem wnętrza tkanki ocznej.
  • Uważać należy również szczególnie przy stosowaniu leku Amantix w przypadku pacjentów zmagających się kiedyś lub aktualnie z chorobami psychicznymi, stanami splątania oraz omamami. 
  • Lek Amantix może zwiększać ryzyko powstawania drgawek, dlatego należy monitorować szczególnie stan pacjenta, który miał wcześniej drgawki. 
  • Ze względu na możliwość wystąpienia problemu z kontrolowaniem popędów po zażyciu leku Amantix, pacjent lub jego najbliżsi powinni szczególną uwagę zwrócić na zachowania nienaturalne i skłonności patologiczne, jak np. skłonności do hazardu, kompulsywnych zakupów, wzmożonego znacznie libido czy nadmiernego objadania się. Pojawienie się tego typu działań niepożądanych może być wskazaniem do zmniejszenia dawki leku lub nawet jego odstawienia. 
  • Należy również wspomnieć, że lek Amantix nie powinien być łączony z alkoholem, gdyż może to zwiększać jego toksyczne działanie na ośrodkowy układ nerwowy. 
  • Trzeba mieć również na uwadze, że Amantix nie powinien być stosowany z niektórymi lekami, gdyż możliwe są tu niekorzystne interakcje dwukierunkowe (lek Amantix może niekorzystnie wpływać na działanie niektórych leków i niektóre leki mogą wpływać niekorzystnie na działanie leku Amantix). 
  • Lek Amantix może wywoływać szereg działań niepożądanych, o czym szczegółowo informuje ulotka preparatu, ale bezwzględnie do lekarza należy zgłosić się, jeśli pojawi się u chorego kołatanie serca lub zawroty głowy, a także gdy dojdzie do omdlenia. Konsultacji lekarskiej wymaga również pogorszenie wzroku i zaburzenia widzenia. 
  • Bardzo ważne jest ponadto, by pacjenci zdawali sobie sprawę z tego, że działanie Amantix może wpływać negatywnie na koncentrację, zdolność szybkiej reakcji i akomodację oka, więc zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn oraz urządzeń elektrycznych może być w tym przypadku zaburzona, co może być niebezpieczne dla pacjenta i jego otoczenia. 
  • Pacjentowi nie wolno przerywać leczenia Amantix na własną rękę, bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Jest to bardzo ważne, ponieważ nagłe przerwanie terapii może skutkować nasileniem objawów choroby, a także pojawieniem się objawów odstawiennych.

Lek Amantix a inne leki

Amantix jest lekiem stosowanym wyłącznie na receptę, po wcześniejszej konsultacji lekarskiej, jeśli lekarz uzna za zasadne jego stosowanie i jednoczenie nie stwierdzi przeciwwskazań do jego zażywania. Należy szczególnie odpowiedzialnie podejść do kwestii konsultacji lekarskiej, ponieważ istotne jest, by poinformować lekarza o wszystkich zażywanych przez pacjenta lekach. Trzeba wspomnieć o lekach zażywanych niedawno, tych zażywanych aktualnie, a także tych, które w najbliższym czasie pacjent zamierza stosować. Istotne jest to, że nie dotyczy to jedynie preparatów wydawanych z zalecenia lekarza, ale również środków zażywanych na własną rękę. 

  • Lek Amantix może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami i nie zawsze są to wzajemnie nasilające się terapeutyczne interakcje pożądane, jak w przypadku Lewodopy (tu terapia łączona jest wskazana). 
  • Przede wszystkim nie powinno się stosować leku Amantix z jakimikolwiek lekami, których działanie powoduje wydłużenie odstępu QT. W tej grupie znajduje się wiele leków, w tym niektóre preparaty stosowane przy terapii nieregularności rytmu serca, a także niektóre leki przeciwdepresyjne, antyalergiczne, ponadto do tej grupy dodać można niektóre antybiotyki stosowane w przypadku zakażeń bakteryjnych i wybrane leki stosowane w przypadku zakażeń grzybiczych. 
  • Jeśli Amantix będzie częścią terapii skojarzonej w przypadku choroby Parkinsona, konieczne jest, by lekarz skorygował dawkowanie wszystkich leków wchodzących w skład terapii, co będzie miało na celu minimalizację lub wyeliminowanie działań niepożądanych. 
  • Należy również zachować szczególną ostrożność w przypadku jednoczesnego stosowania leku Amantix i leków przeciwcholinergicznych, gdyż Amantix może nasilać ich działania niepożądane. 
  • Niektóre leki mogą ponadto nasilać ośrodkowe działanie leku Amantix, inne natomiast (jak Memantyna stosowana przy otępieniu) mogą nasilać działanie (również niepożądane) Amantix. 
  • Nie jest polecane również jednoczesne stosowanie leku Amantix z lekami moczopędnymi na bazie triamterenu i hydrochlorotiazydu, co może skutkować powstawaniem toksycznych stężeń amantadyny w surowicy. 

Przedawkowanie leku Amantix

Preparat powinien być zażywany ściśle z zaleceniami lekarza. Jeśli pacjent pominie dawkę leku, nie powinien jej uzupełniać, stosując dawkę podwójną, tylko powinien kontynuować terapię zgodnie z harmonogramem. Jeśli zostanie przyjęta zbyt duża dawka leku, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Przedawkowanie Amantix może wywołać ciężkie zatrucie, w tym nasiloną reakcję ze strony układu pokarmowego (nudności i wymioty), a także drgawki i drżenia. Zażycie zbyt dużej dawki Amantix może wywoływać również zaburzenia akcji serca, problemy z widzeniem i mową, a także letarg i depresję. W poważnych przypadkach może dojść do śpiączki lub zagrożenia życia.

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.