Anoreksja — skutki zaburzeń odżywiania

Anoreksja (jadłowstręt psychiczny) to zaburzenie psychiczne, które cechuje lęk przed przybieraniem na wadze, chęć utrzymywania niskiej masy ciała i posiadanie nierealistycznego obrazu własnego ciała. Zwykle przejawia się celowym ograniczaniem jedzenia w ramach poważnego i potencjalnie zagrażającego życiu problemu zdrowia psychicznego. Jadłowstręt psychiczny może wpływać na ludzi w różny sposób. Na szczęście przy odpowiednim rozpoznaniu i leczeniu powrót do zdrowia jest możliwy. Jakie są skutki zdrowotne i powikłania anoreksji?

Czym jest anoreksja?

Anorexia nervosa (jadłowstręt psychiczny) — często nazywany po prostu anoreksją — to zaburzenie odżywiania charakteryzujące się nienormalnie niską masą ciała, intensywnym lękiem przed przybraniem na wadze i zniekształconym postrzeganiem swojej wagi. Osoby z anoreksją przywiązują dużą wagę do kontrolowania swojej masy ciała i sylwetki, podejmując ekstremalne wysiłki, które często znacząco ingerują w ich życie.

• Anoreksja u dzieci — jak rozpoznać pierwsze objawy? Przyczyny i leczenie


Aby zapobiec przybieraniu na wadze lub kontynuować odchudzanie, osoby z anoreksją zwykle poważnie ograniczają ilość spożywanego jedzenia. Mogą kontrolować spożycie kalorii, wymiotując po jedzeniu lub nadużywając środków przeczyszczających, dietetycznych, moczopędnych lub lewatyw. Mogą również próbować schudnąć, nadmiernie ćwicząc. Bez względu na to, ile kilogramów się schudnie, osoba nadal obawia się przybrania na wadze. Zaburzenie odbija się na zdrowiu fizycznym i może skutkować rozwojem licznym problemów zdrowotnych. Warto udać się na konsultację u specjalisty i rozpocząć leczenie — wystawiona e-recepta online pozwoli nam zakupić potrzebny w terapii lek.

Zaburzenia odżywiania są bardzo powszechne i z tego powodu warto zdawać sobie sprawę z przyczyn oraz skutków anoreksji czy bulimii. Co ciekawe, w wielu z tych chorób tak naprawdę nie chodzi o jedzenie. Jest to niezwykle niezdrowy i czasami zagrażający życiu sposób radzenia sobie z problemami emocjonalnymi. Kiedy cierpimy na jadłowstręt psychiczny, często utożsamiamy szczupłość ze swoim poczuciem własnej wartości. Anoreksja, podobnie jak inne zaburzenia odżywiania, może zawładnąć naszym życiem i bardzo trudno ją pokonać. Ale dzięki leczeniu można lepiej zrozumieć, kim jesteśmy, powrócić do zdrowszych nawyków żywieniowych i odwrócić niektóre poważne konsekwencje anoreksji.

Fizyczne skutki anoreksji

Fizyczne oznaki i objawy jadłowstrętu psychicznego są związane z odczuwanym głodem. Niemniej to zaburzenie obejmuje również problemy emocjonalne i behawioralne w tym nierealistyczne postrzeganie masy ciała i niezwykle silny lęk przed przybraniem na wadze lub otyłością.



Zauważenie oznak i objawów może być trudne, ponieważ to, co uważa się za niską masę ciała, jest inne dla każdej osoby, a niektóre osoby mogą nie wyglądać na wyjątkowo szczupłe, choć ich waga jest poniżej normy. Ponadto osoby z anoreksją często ukrywają swoją szczupłość, nawyki żywieniowe lub problemy fizyczne.

Skutki fizyczne anoreksji mogą obejmować:

• skrajną utratę masy ciała lub brak spodziewanych rozwojowych przyrostów masy ciała,
• ciężką utratę masy mięśniowej,
• osłabienie organizmu,
• nadmierne poczucie zmęczenia,
• zaburzenia snu (w tym bezsenność),
• zawroty głowy lub omdlenia,
• niebieskawe przebarwienia palców,
• włosy, które się przerzedzają, łamią lub wypadają,
• miękkie, puszyste włosy pokrywające ciało,
• zaburzenia cyklu menstruacyjnego (w tym utratę miesiączki czy nieregularne okresy),
• problemy z płodnością (również bezpłodność),
• problemy związane z układem trawiennym (jak zaparcia i bóle brzucha),
• suchą lub żółtawą skórę,
• zmniejszenie gęstości kości (co skutkuje większym ryzykiem powstania urazów),
• łamliwe paznokcie,
• nieprawidłową liczbę czerwonych krwinek,
• nadmierne poczucie zimna,
• nieregularne bicie serca,
• obniżenie ciśnienie krwi,
• odwodnienie,
• obrzęk rąk lub nóg,
• zerodowane zęby i modzele na kostkach od wywołanych wymiotów,
• nieświeży oddech i próchnicę zębów u osób często wymiotujących.

Warto zaznaczyć, że niektóre osoby z anoreksją objadają się i oczyszczają, podobnie jak osoby z bulimią. Ale jednostki chorujące na jadłowstręt psychiczny na ogół zmagają się z nienormalnie niską masą ciała, podczas gdy osoby z bulimią zazwyczaj mają normalną lub ponadnormalną wagę.

Anoreksja — skutki psychiczne

Klasyfikowana jako choroba psychiczna, anoreksja ma różne skutki psychologiczne dla osoby cierpiącej na to zaburzenie. Podczas gdy anoreksja może być odpowiedzialna za rozwój tych reakcji psychologicznych, zaburzenie odżywiania może równie dobrze być wynikiem istniejącej wcześniej choroby psychicznej. Typowe efekty psychologiczne związane z anoreksją to lęk, depresja, nadużywanie substancji, dysmorfia ciała i zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne.

Z tego względu warto zwracać uwagę na behawioralne i emocjonalne objawy anoreksji, które mogą obejmować próby utraty wagi poprzez:

• poważne ograniczenie przyjmowania pokarmu poprzez dietę lub post,
• nadmierne ćwiczenia,
• objadanie się i prowokowanie wymiotów w celu pozbycia się pokarmu, co może obejmować stosowanie środków przeczyszczających, lewatyw, dietetycznych środków pomocniczych lub produktów ziołowych,
• zaabsorbowanie jedzeniem, które czasami obejmuje gotowanie posiłków dla innych, ale nie spożywanie ich samodzielnie,
• częste pomijanie posiłków lub odmawianie jedzenia,
• zaprzeczanie głodowi lub szukanie wymówek, by nie jeść,
• spożywanie tylko kilku „bezpiecznych” pokarmów, zwykle o niskiej zawartości tłuszczu i kalorii,
• przyjęcie sztywnych posiłków lub rytuałów żywieniowych, takich jak wypluwanie pokarmu po przeżuciu,
• odmawianie jedzenia w miejscach publicznych,
• kłamanie na temat tego, ile jedzenia się spożyło,
• strach przed przybraniem na wadze, który może obejmować wielokrotne ważenie lub mierzenie ciała,
• częste oglądanie swojego ciała w lustrze pod kątem dostrzeganych wad,
• narzekanie na bycie grubym lub posiadanie części ciała, które są tłuste,
• zakrywanie się pod warstwami odzieży,
• zubożenie emocjonalności,
• wycofanie społeczne,
• drażliwość,
• problemy ze snem,
• spadek libido i zmniejszone zainteresowanie seksem.

Długotrwałe i nieodwracalne skutki anoreksji

Istnieje kilka długoterminowych skutków anoreksji. To zaburzenie odżywiania definiowane jako głodzenie się w celu utrzymania nieprawidłowo niskiej masy ciała. Ta choroba jest bardzo niebezpieczne i powoduje uszkodzenie wielu narządów. Nieleczona osoba cierpiąca na anoreksję może umrzeć z powodu powikłań. Profesjonalne leczenie może odwrócić niektóre skutki anoreksji. Jednak inne skutki uboczne są bardziej długoterminowe.

Pierwszą z konsekwencji nieleczonej anoreksji, którą można zaobserwować po latach jest osteoporoza. To stan, który powoduje znaczną utratę gęstości kości. Ciało osoby z anoreksją staje się pozbawione składników odżywczych, takich jak wapń, z powodu zmniejszonego spożycia pokarmu. Brak wapnia powoduje, że kości stają się kruche i słabe. Anoreksja na etapie rozwoju danej osoby może poważnie zahamować jej wzrost. W wielu przypadkach osteoporoza jest nieodwracalna. Utrata masy kostnej może rozpocząć się już po 6 miesiącach od rozwinięcia się anoreksji.

Anoreksja powoduje również zmiany hormonalne, co częściej obserwuje się u kobiet. Poziom estrogenów spada, gdy organizm jest niedożywiony. Ten brak hormonów ogranicza zdolność do poczęcia. Kobiety, które mają niedowagę i nie otrzymują odpowiednich składników odżywczych, w końcu przestają mieć cykl menstruacyjny. Chociaż poziom hormonów może wrócić do normy po leczeniu, cykle miesiączkowe i płodność mogą nigdy nie powrócić.

Osoba cierpiąca na anoreksję nie otrzymuje odpowiednich składników odżywczych. To niedożywienie powoduje osłabienie mięśni jelit i niezdolność do przechodzenia strawionego pokarmu. Prowadzi to do zaparć, które w ciężkich przypadkach mogą spowodować pęknięcie jelit. Co więcej, z powodu ograniczonego spożycia pokarmu może również rozwinąć się zapalenie trzustki, powodując silne nudności, wymioty i ból brzucha.

Nieleczona anoreksja może również skutkować powikłaniami sercowo-naczyniowymi. Kiedy organizm jest głodny, rozkłada tłuszcz i mięśnie na paliwo potrzebne do zapewnienia energii i utrzymania odpowiedniego funkcjonowania wszelkich układów. W wielu przypadkach mięsień sercowy zaczyna się rozpadać jako pierwszy. To sprawia, że serce jest słabe i niezdolne do wykonywania codziennych czynności. Ciśnienie krwi spada do niebezpiecznie niskiego poziomu, a tętno zwalnia. Ponieważ mięsień sercowy słabnie z czasem, osoba staje się narażona na wysokie ryzyko niewydolności serca i śmierci.

Długoterminowym skutkiem anoreksji może być utrata włosów. Niskie spożycie pokarmu i wchłanianie tłuszczu powodują łamliwość włosów i suchość skóry. Włosy zaczynają powoli wypadać. Osobom zmagającym się z anoreksją zaczną rosnąć cienkie włosy na ciele zwane lanugo. Celem tego owłosienia ciała jest zachowanie ciepła ciała, ponieważ anoreksja powoduje wychłodzenie ciała podczas odczuwania głodu.

Mózg do działania polega na składnikach odżywczych, a bez nich organowi brakuje energii do działania. Długotrwałe niedożywienie spowodowane anoreksją nieodwracalnie zmienia narząd i sposób jego działania. W rezultacie u wielu osób cierpiących na anoreksję rozwijają się napady padaczkowe. Odpowiednio leczona anoreksja może cofnąć niektóre zaburzenia neurologiczne, niestety wiele osób nie ma tyle szczęścia i żyje z zaburzeniami neurologicznymi długo po wyleczeniu anoreksji.

Jak wspomniano wyżej, zaburzenia odżywiania często współwystępują z innymi problemami zdrowia psychicznego. Szczególnie depresja jest silnie związana z anoreksją. U wielu osób depresja pozostaje długo po zaburzeniach odżywiania. Badania pokazują, że 50-75% osób z anoreksją doświadcza przez całe życie intensywnych zaburzeń depresyjnych. Wśród najczęstszych objawów wymienia się letarg i obojętność, a osoby zmagające się z anoreksją i depresją są w grupie wysokiego ryzyka popełnienia samobójstwa.

Jak wygląda leczenie anoreksji?

Leczenie anoreksji odbywa się na ogół przy użyciu podejścia zespołowego, w skład którego wchodzą lekarze, specjaliści zdrowia psychicznego i dietetycy, wszyscy z doświadczeniem w zaburzeniach odżywiania. Ciągła terapia i edukacja żywieniowa są bardzo ważne dla dalszego powrotu do zdrowia. Strategie obejmują:

• terapię poznawczo-behawioralna (CBT), która może pomóc osobie znaleźć nowe strategie myślenia, schematy zachowania i metody radzenia sobie ze stresem;
• poradnictwo rodzinne i indywidualne, w zależności od potrzeb;
• terapia żywieniowa, która dostarcza informacji o tym, jak wykorzystywać żywność do budowy i utrzymania zdrowia;
• leki stosowane w leczeniu depresji i lęku;
• suplementy uzupełniające niedobory żywieniowe;
• leczenie szpitalne, w niektórych przypadkach.

Zaangażowanie się w leczenie może być trudne dla osoby z jadłowstrętem psychicznym. Te osoby często nie zdają sobie sprawy z wagi problemu bądź nie wykazują chęci leczenia, a nawet po rozpoczęciu terapii jest duże ryzyko porzucenia kuracji. Co więcej, mogą wystąpić nawroty choroby, zwłaszcza w ciągu pierwszych dwóch lat leczenia. Z tego względu istotne jest zapewnienie wsparcia społecznego od rodziny i przyjaciół. Jeśli bliscy potrafią zrozumieć stan i zidentyfikować jego oznaki i objawy, mogą wspierać osobę podczas zdrowienia i zapobiegać nawrotom zaburzenia.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️