Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Angina paciorkowcowa wywoływana jest przede wszystkim przez bakterie Streptococcus pyogenes, inaczej paciorkowce z grupy A, które mogą być przenoszone drogą kropelkową, pokarmową lub mogą być obecne w gardle pacjenta. Niekiedy choroba może być jednak wywoływana także przez bakterie Staphylococcus aureus, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis lub Streptococcus pneumoniae. To, czy u pacjenta wystąpiła angina bakteryjna czy wirusowa, stwierdzić musi lekarz, ponieważ początek infekcji w obu przypadkach może być podobny. Kluczowe znaczenie odgrywają przede wszystkim objawy, z jakimi zmaga się pacjent oraz wyniki zleconych przez lekarza badań. Jakie są najważniejsze objawy anginy paciorkowcowej i czy angina paciorkowcowa jest zaraźliwa? Jak wygląda diagnostyka i leczenie anginy paciorkowcowej? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu!
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Angina paciorkowcowa – czym jest?
Wyróżnić można różnego rodzaju anginy, a podziału można dokonać między innymi biorąc pod uwagę to, co wywołuje anginę. Choroba, jaką jest angina, może być wywoływana przez bakterie (np. angina paciorkowcowa), wirusy lub grzyby. Początkowo objawy schorzenia przypominają objawy podobne do infekcji górnych dróg oddechowych. W zależności od miejsca wystąpienia infekcji wyróżnia się następujące rodzaje anginy: migdałka podniebiennego, gardłowego oraz językowego. Inny podział uwzględnia następujące rodzaje angin: aftową, agranulocytarną, błoniastą, Ludwiga, septyczną, rzekomobłoniastą oraz monocytarną.
Sama nazwa „angina paciorkowcowa” bierze się od bakterii, które przyczyniają się do infekcji. Jaka bakteria wywołuje anginę paciorkowcową? Angina paciorkowcowa to choroba, której przyczyną są głównie paciorkowce ropotwórcze typu A – Streptococcus pyogenes. W przypadku rozwoju choroby dalsze zmiany ropne w obrębie gardła oraz jamy ustnej powoduje więc paciorkowiec. Do schorzenia przyczynić może się zakażenie od osoby chorej bądź nosiciela, ponadto warto wiedzieć, że często bakterie odpowiadające za chorobę bytują w jamie ustnej pacjentów i atakują organizm w momencie jego osłabienia. Angina ropna dawać może objawy miejscowe, ponadto występować mogą również symptomy ogólne. Objawy choroby pojawiają się nagle, a towarzyszący jej ból w gardle jest intensywny. U chorego infekcję rozpoznaje się na podstawie charakterystycznych objawów, a także na podstawie stwierdzenia w badaniu zaczerwienienia błony śluzowej gardła i rozpulchnienia migdałków, ponadto niejednokrotnie pojawia się również charakterystyczny biały nalot.
Jeśli u pacjenta wystąpiły objawy anginy paciorkowcowej lub dolegliwości świadczące o rozwoju innej choroby, a osobisty kontakt chorego z lekarzem nie jest możliwy, rozwiązaniem może okazać się skorzystanie z recepty online. Dzięki niej możliwe jest uzyskanie przez pacjentów w szybki i bezpieczny sposób potrzebnych w danym momencie leków. Taka recepta może zostać zrealizowana w najbliższej miejscu zamieszkania pacjenta aptece. Może wykupić ją zarówno sam pacjent, jak również np. członek rodziny. Wystarczy podać farmaceucie otrzymany SMS-em czterocyfrowy kod oraz numer PESEL osoby, na którą recepta została wystawiona, a będzie on mógł wydać lek.
Objawy anginy paciorkowcowej
Angina paciorkowcowa to ostre zapalenie gardła oraz migdałków, którego rozpoznanie wiąże się z charakterystycznymi objawami, jakie ma chory, a także dokonywane jest na podstawie wykonanego badania przedmiotowego. Angina paciorkowcowa objawy u pacjentów daje – jak wspomniano wcześniej – charakterystyczne. Do najważniejszych objawów przy anginie ropnej zalicza się utrzymujący się u chorego silny ból oraz zaczerwienienie gardła z białym lub żółtawym nalotem i związane z tym problemy przy połykaniu. Trudności w przełykaniu u chorego mogą wiązać się z kolei także z pojawieniem się problemów z jedzeniem oraz piciem. Angina objawy u dorosłych dawać może również w postaci wysokiej gorączki. Gorączka przy anginie może wręcz pojawiać się nagle, a pacjenci mogą mieć gorączkę sięgającą 38,5–40 oC. W przypadku anginy paciorkowcowej często obserwuje się również powiększenie węzłów chłonnych. U chorego pojawia się także kaszel, katar oraz chrypka. Pacjent ma również chore migdałki, które w przypadku wystąpienia anginy stają się powiększone i tkliwe.
Choroba może występować również u dzieci. Najczęściej chorują na nią dzieci między 3 a 14 rokiem życia, a paciorkowce ropne atakują zwłaszcza w okresie późnej jesieni, w zimie oraz wczesną wiosną. Dzieje się tak najczęściej po powrocie dzieci do szkół i przedszkoli. Angina objawy u dzieci, zwłaszcza młodszych, dawać może nieco inne niż w przypadku osób dorosłych. Angina ropna u dzieci może objawiać się w postaci bólu brzucha, ponadto towarzyszyć jej mogą nudności i wymioty. Często towarzyszą jej również bóle głowy, odruchy kaszlu, a także ogólne osłabienie organizmu oraz pogorszone samopoczucie. Często występować może również stan podgorączkowy lub gorączka. Infekcja objawiać się może także w postaci bólu gardła oraz widocznego zaczerwienienia na migdałkach. Jeśli chodzi o chorobę, jaką jest angina bakteryjna, objawy mogą nieco inaczej wyglądać u różnych dzieci, ponadto łatwo tu o pomyłkę z innymi chorobami (jak np. szkarlatyna) dlatego najlepszego rozpoznania dokona tu lekarz.
Angina – wirus czy bakteria?
W przypadku zagadnienia „angina wirusowa a bakteryjna” różnice nie zawsze są dość charakterystyczne. Angina bakteryjna jest chorobą, której przebieg jest nagły i szybki, a do najważniejszych objawów schorzenia zalicza się między innymi bolące gardło, ponadto z infekcją wiąże się wysoka gorączka oraz naloty na migdałkach. Angina wirusowa zazwyczaj nie przebiega tak gwałtownie, jak w przypadku zakażenia bakteryjnego.
W celu rozpoznania anginy ropnej często stosowana jest skala punktowa Centora/McIsaaca. Z kolei wirusy odpowiadają za zapalenie gardła. Zalicza się do nich między innymi rynowirusy, koronawirusy, adenowirusy, wirusy grypy oraz EBV, CMV, a także RSV. W infekcji powodowanej przez wirusy zakażenie i związane z nim objawy rozwijają się stopniowo i przypominają objawy towarzyszące grypie. Zalicza się do nich przede wszystkim ból mięśni i towarzyszące im zapalenie spojówek. Do innych objawów zaliczyć można kaszel, katar a także widoczne na błonie śluzowej jamy ustnej nadżerki i pęcherzyki. W przypadku adenowirusów EBV niekiedy na migdałach obserwuje się również naloty.
Czy angina paciorkowcowa jest zaraźliwa?
Niestety angina paciorkowcowa jest chorobą zaraźliwą, a zarazić się nią jest bardzo łatwo. Anginą zarazić się można nie tylko od osoby chorej ze zdiagnozowanym objawami, ale również od nosiciela. Do zakażenia najczęściej dochodzi drogą kropelkową, a także przy bezpośrednim kontakcie z osobą, która jest chora. Zarazić się mogą zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci. Ile rozwija się angina u pacjenta? Angina paciorkowca to choroba, przy której okres wylęgania wynosi średnio od 12 godzin do 4 dni. Jeśli angina wywoływana jest przez wirusy, wówczas okres wylęgania choroby wynosi od 1 do 6 dni. Osoba chora w tym przypadku może zarażać już na 2 dni przed wystąpieniem pierwszych objawów.
W przypadku kobiet karmiących, które zachorowały na anginę paciorkowcową, nie ma ryzyka zarażenia dziecka poprzez spożywane przez nie mleko. Uwagę warto zwrócić natomiast na fakt, że w mleku matki znajdują się przeciwciała, które wzmacniają organizm malucha, zmniejszając jednocześnie ryzyko wystąpienia choroby u dziecka. Niestety w dalszym ciągu istnieje ryzyko zarażenia dziecka drogą kropelkową, ponieważ w taki właśnie sposób przenosi się choroba. Jeśli więc kobieta karmiąca zachorowała na anginę paciorkowcową, powinna jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, który po wcześniejszym wywiadzie i przeprowadzonym badaniu może przepisać jej antybiotyk. Z leczeniem przy karmieniu piersią należy uważać, ale lekarz dobierze lek, który nie będzie miał negatywnych konsekwencji na dziecko.
Angina paciorkowcowa – diagnostyka
Choroba, jaką jest angina paciorkowcowa, może zostać rozpoznana przez lekarza między innymi na podstawie opisu objawów, z jakimi zmaga się chory. W większości przypadków lekarz wykonuje również badanie, na podstawie którego jest w stanie stwierdzić zaczerwienienie błony śluzowej gardła, obrzęk migdałków czy też obecność ropy. Niekiedy zleca się również badanie dodatkowe. Badanie takie wykonuje się najczęściej w momencie, kiedy według lekarza nawracający u pacjenta ból gardła oraz gorączka mogą wiązać się z przewlekłym, bakteryjnym zakażeniem dróg oddechowych. Przy tego rodzaju diagnostyce pobiera się zazwyczaj wymaz z tylnej ściany gardła, a także z migdałków. Materiał pobiera najczęściej lekarz lub pielęgniarka, a do badania nie trzeba specjalnie się przygotowywać. Wymaz pozwala ukierunkować odpowiednie leczenie, co może mieć znaczenie w przypadku często nawracających infekcji, które zdają się nie reagować na podawane przez lekarza leki. Dobór celowanej antybiotykoterapii w tym przypadku może okazać się kluczowy.
Z pobranego materiału wykonuje się test, który ma na celu wykrycie paciorkowca odpowiadającego za anginę ropną. Z materiału wykonać można również posiew, jednak w tym przypadku czas oczekiwania na wyniki jest znacznie dłuższy niż w przypadku wykonania testu. W przypadku posiewu na wynik czeka się nawet do kilku dni. Jeśli wynik jest dodatni i tym samym zdiagnozowana zostanie angina paciorkowcowa, wówczas lekarz może wprowadzić odpowiednie leczenie. Najczęściej stosuje się w tym celu antybiotyki. Jeśli wynik testu u dzieci oraz młodzieży jest ujemny, wówczas musi potwierdzić go jeszcze hodowla bakterii, by nie doszło do przeoczenia u pacjenta ukrytej infekcji.
Jak wygląda leczenie anginy paciorkowcowej?
Kluczem do prawidłowego leczenia choroby jest przede wszystkim umiejętność odróżnienia zakażenia bakteryjnego od zakażenia spowodowanego wirusem. Angina paciorkowcowa leczona jest przede wszystkim antybiotykiem. Jeśli chodzi o schorzenie, jakim jest angina paciorkowcowa, antybiotyk pozwoli choremu skrócić czas trwania choroby, ponadto zmniejszy zakaźność oraz ograniczy możliwość wystąpienia groźnych dla zdrowia powikłań oraz wielu poważnych chorób odogniskowych, do których zalicza się między innymi kłębuszkowe zapalenie nerek oraz gorączkę reumatyczną. Jeśli chodzi o chorobę, jaką jest angina paciorkowcowa, leczenie z użyciem antybiotyków przez okres 10 dni powinno sprawić, że objawy związane ze schorzeniem ustąpią. W przypadku anginy paciorkowcowej okres, w którym pacjent może zarażać, wynosi do 24 godzin od momentu, kiedy rozpoczęta została antybiotykoterapia. Z kolei, jeśli u pacjenta nie zastosowano antybiotykoterapii ani żadnego innego leczenia (nie został podany żaden lek), chory może zarażać w terminie do 7 dni od czasu, kiedy nie zostały już zaobserwowane objawy.
Angina paciorkowcowa – leczenie, wytyczne
W przypadku anginy paciorkowcowej w pierwszej kolejności zalecane jest przyjmowanie antybiotyku pierwszego wyboru – wykorzystuje się tutaj głównie penicylinę. Penicylina najczęściej podawana jest pacjentom doustnie przez 10 dni – od 2 do 3 razy w ciągu doby. W przypadku nawrotu choroby konieczne może okazać się podjęcie dalszych działań, które wiążą się z podawaniem cefadroksylu lub klindamycyny. Jeśli powyższe rozwiązania nie przyniosą oczekiwanych rezultatów, a angina będzie w dalszym ciągu nawracać, wówczas rozwiązaniem może okazać się operacja, które polega między innymi na usunięciu migdałków podniebiennych. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że skuteczność tej metody wciąż jest jeszcze przedmiotem kontrowersji.
Powikłania po nieleczonej anginie
Nieleczona angina paciorkowcowa może przyczynić się do wystąpienia u pacjenta wielu groźnych dla zdrowia powikłań. Przyczyną wystąpienia powikłań może być np. rezygnacja z wizyty lekarskiej, a także podejmowane przez pacjenta samodzielne próby leczenia choroby, które najczęściej nie przynoszą oczekiwanych efektów. Do przyczyn wystąpienia powikłań po anginie zaliczyć można również nieprawidłowo postawioną diagnozę lub zaprzestanie leczenia (skrócenie zaleconej przez lekarza terapii) przed czasem, gdy tylko objawy ustąpią (antybiotykoterapii nie wolno przerywać!). Uniknięcie niebezpiecznych dla zdrowia powikłań możliwe jest poprzez odpowiednio szybkie wdrożenie leczenia.
Angina paciorkowa u dorosłych pacjentów powikłania może dawać różne. Do najczęściej spotykanych powikłań zalicza się między innymi ropień okołobiegunowy, a także zapalenie ucha środkowego. Często u pacjentów obserwuje się zapalenie węzłów chłonnych, a także kłębuszkowe zapalenie nerek. Inne powikłania po nieleczonej anginie paciorkowcowej to zapalenie zatok, a także możliwość wystąpienia gorączki reumatycznej. Ten rodzaj gorączki u pacjenta może objawiać się w postaci zapalenia mięśnia sercowego oraz stawów. Dość rzadko u pacjentów spotkać można również inne schorzenia, do których zaliczyć można zapalenie płuc oraz zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Bardzo rzadkim powikłaniem związanym z anginą paciorkowcową jest sepsa, inaczej posocznica.
Nieleczona angina paciorkowcowa u dzieci również może dawać powikłania. U dzieci najczęściej występuje ropień okołomigdałkowy oraz gorączka reumatyczna. Ropień okołomigdałkowy objawia się przede wszystkim ostrym bólem oraz zaczerwienieniem gardła, który może promieniować np. do ucha. U wielu osób pojawia się gorączka, a także obfite ślinienie się. Często towarzyszy mu szczękościsk, który wiąże się z utrudnioną możliwością otwierania się ust. Gorączka reumatyczna u pacjentów pojawia się najczęściej po 3 tygodniach od wystąpienia infekcji. Jej najważniejszym objawem jest zapalenie stawów i mięśnia sercowego, ponadto niekiedy mogą pojawiać się zmiany neurologiczne, a także rumień skórny.
Profilaktyka – jak nie chorować na anginę?
Angina paciorkowcowa jest chorobą zakaźną, która przenosi się przede wszystkim drogą kropelkową, dlatego profilaktyka w jej przypadku wiąże się głównie z unikaniem kontaktu z osobą chorą. Izolacja chorego pozwoli na zmniejszenie ryzyka wystąpienia zakażenia. Z kolei, jeśli osoba zdrowa ma styczność z chorym pacjentem (np. choroba w domu), wówczas zapobieganie anginie związane jest przede wszystkim z zachowaniem odpowiedniego dystansu w stosunku do chorego oraz na dokładnym myciu rąk w przypadku bliższego kontaktu z osobą chorą. Profilaktyka anginy polega również na dbaniu o jak najlepszą odporność organizmu. Bakterie anginy atakują pacjentów zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym oraz wczesną wiosną, dlatego właśnie w tym czasie szczególnie należy zadbać o swoje zdrowie. Dobrą kondycję zapewnić może między innymi umiarkowany i przede wszystkim regularny wysiłek fizyczny, ponadto bardzo ważne jest również odpowiednie odżywianie, polegające na dostarczaniu organizmowi odpowiedniej ilości składników odżywczych oraz witamin.
Aby u pacjenta nie pojawiła się ropna angina, bardzo ważna jest również właściwa higiena snu. Uwagę należy zwrócić między innymi na kładzenie się spać o podobnych porach i zapewnienie organizmowi przyjemniej 8 godzin snu w ciągu doby. Jeśli organizm zostanie odpowiednio przygotowany, będzie w stanie lepiej poradzić sobie z groźnymi dla zdrowia patogenami chorobotwórczymi. Niestety nie istnieją obecnie szczepionki, które uchroniłyby organizm przez wystąpieniem choroby, jaką jest angina paciorkowcowa.
Czy angina paciorkowcowa może nawracać?
Angina paciorkowcowa to choroba, która może nawracać. Szacunkowo nawet u ¼ dzieci może dojść do powrotu choroby, jaką jest angina. Skąd się bierze najczęściej nawrót tego rodzaju schorzenia? Nawrót anginy możliwy jest w okresie do 3 miesięcy od pierwszej infekcji i zdarza się między innymi w momencie, kiedy osoba chora nie przestrzegała zaleceń lekarza związanych z zażywaniem antybiotyku. W tym przypadku nawrót anginy może wiązać się przede wszystkim z pominięciem części zaleconych przez lekarza dawek leku, a także z braniem zbyt małych dawek. Bakteria anginy może zatem nawracać w momencie, kiedy antybiotykoterapia została zakończona przed upływem 10 dni lub jeśli pacjent przerwał ją po kilku dniach, ponieważ poczuł się lepiej.
Nawrót choroby nierzadko związany jest również z ponownym zakażeniem patogenem odpowiadającym za rozwój anginy paciorkowcowej. Może to być np. zakażenie nowym szczepem paciorkowca od osoby bliskiej lub rówieśników ze szkoły lub przedszkola. Powracająca angina może być czasem również efektem nieskuteczności zapisanych przez lekarza antybiotyków. W przypadku nawracającej anginy paciorkowcowej konieczne może okazać się zmodyfikowanie terapii.
Wspomnieć należy również o pojęciu przewlekłej anginy. Przewlekła angina występuje najczęściej jako następstwo nawracających angin, które wywoływane są przez bakterie. Postać przewlekła anginy występuje w momencie, kiedy pacjent kilkukrotnie przebył anginę, a czas między kolejnymi zachorowaniami był stosunkowo krótki. Stanowi ona bardzo duże obciążenie dla organizmu. Dzieje się tak dlatego, że migdałki tracą zdolność do ochrony organizmu przed kolejnymi infekcjami. Do objawów przewlekłej anginy paciorkowcowej zalicza się widoczne na migdałkach żółtawe naloty, a także nieprzyjemny zapach z ust. Same migdałki z kolei stają się nabrzmiałe, ponadto zmienia się ich struktura. Niekiedy w trakcie nacisku może wystąpić także ropny wyciek. Postać przewlekła anginy może wiązać się również z odczuciem zalegania w przełyku ciała obcego. Inne objawy, jakie zawiera postać przewlekła to także nasilający się podczas przełykania ból gardła, a także stan podgorączkowy oraz przekrwienie błony śluzowej gardła. Do tego często dochodzi powiększenie węzłów chłonnych, a także zaczerwienienie łuków podniebiennych.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
