Adenowirus u dzieci — czym się charakteryzuje?

Adenowirusy są grupą wirusów, które mogą występować o każdej porze roku. Odpowiadają za wywoływanie infekcji wirusowych. Szczególnie dotykają układ oddechowy. Najczęściej atakują dzieci w pierwszych latach ich życia. Łatwo się nimi zarazić i z tego powodu istotna jest odpowiednia profilaktyka. Co to adenowirus? Jakie są powikłania u dzieci po adenowirusie?

Adenowirus u dzieci — jak dochodzi do zakażenia?

Adenowirusy jest wysoce zaraźliwy. To powszechny wirus, który może powodować szereg infekcji przypominających przeziębienie lub grypę. Naukowcy zidentyfikowali około 50 typów adenowirusów, którymi mogą zarazić się ludzie. Infekcje adenowirusowe występują przez cały rok, ale mają tendencję do szczytu zimą i wczesną wiosną. Stopień ich nasilenia waha się od łagodnego do ciężkiego, ale poważna choroba nie zdarza się często.

Jeśli zauważamy u siebie niepokojące objawy zakażenia, warto udać się na konsultację lekarską. W przypadku gdy nie chcemy wychodzić z domu możemy umówić się na e-poradę. Wygodnym rozwiązaniem jest również wystawiona przez lekarza recepta online, którą można wykupić w każdej aptece. 

Adenowirusy są zwykle przenoszone z osoby zakażonej na inne jednostki poprzez bliski kontakt osobisty, taki jak dotykanie lub uścisk dłoni, poprzez drogę kropelkową (wirusy są rozsiewane przez kaszel i kichnięcia), a także dotykanie przedmiotu lub powierzchni z adenowirusami, a następnie dotykanie ust, nosa lub oczu przed umyciem rąk. Mogą powodować infekcje u osób w każdym wieku, ale najczęściej atakują dzieci w pierwszych latach życia tj. między 6. miesiącem a 5. rokiem życia. Warto zaznaczyć, że adenowirus u niemowlaka jest bardziej niebezpieczny niż w przypadku starszaka.

Małe dzieci, zwłaszcza jeśli są w żłobku czy przedszkolu, są bardziej narażone na kontakt z zarażonymi jednostkami. Maluchy w tym wieku częściej wkładają przedmioty do ust i rzadziej myją dłonie, w związku z tym nietrudno o infekcję. Epidemie wirusów zdarzają się również w szkołach, szpitalach, na obozach letnich lub na skażonych basenach.

Adenowirusy a infekcja dróg oddechowych u dzieci

Jedną z najczęstszych postaci zakażenia adenowirusami jest infekcja dróg oddechowych u dzieci i dorosłych. Jej przebieg jest zbliżony do przeziębienia czy grypy. Choroba przejawia się zapaleniem gardła, gorączką, powiększonymi węzłami chłonnymi, kaszlem, nieżytem błony śluzowej nosa, a także ogólnym osłabieniem organizmu. Może pojawić się również zapalenie spojówek. Rzadziej dochodzi do infekcji dolnych dróg oddechowych, prowadzących do zapalenia płuc i oskrzeli.

Adenowirus u dzieci — ile trwa?

Okres wylęgania się choroby wynosi około 6-9 dni. Dolegliwości utrzymują się 3-5 dni. Jeśli objawy nie ustępują albo się nasilają, należy udać się na wizytę do lekarza. Zazwyczaj symptomy ustępują bez powikłań i nie wymagają kontroli osoby chorej po wyleczeniu. Jedynie w przypadku ciężkiego zapalenia płuc i zapalenia spojówki czy rogówki warto skonsultować się ze specjalistą.

Co atakują adenowirusy?

Adenowirusy najczęściej powodują choroby, które obejmują narząd wzroku, układ trawienny, układ moczowy i układ oddechowy. W zależności od zaatakowanego układu symptomy zakażenia mogą się różnić.

Adenowirusy — objawy u dzieci

Jak wspomniano wyżej, w przypadku infekcji układu oddechowego najczęściej obserwuje się zapalenie gardła, katar, powiększenie węzłów chłonnych, kaszel oraz gorączkę. W przypadku dorosłych zakażeniu często towarzyszą dreszcze oraz ból głowy i mięśni.

Adenowirusy mogą wywoływać również infekcje układu pokarmowego, szczególnie zapalenie żołądka i jelit. Choć są częstą przyczyną chorób, nie mówi się o nich tak często, jak o rotawirusach. W przypadku zakażenia adenowirusami mogą występować nudności, biegunka, bóle brzucha, gorączka albo stan podgorączkowy, a także ból głowy.

Infekcje wywołane adenowirusem mogą również dotyczyć narządu wzroku np. wywoływać zapalenie spojówki czy rogówki. Okres wylęgania się wirusów wynosi 8-10 dni i najczęściej występuje po przebywaniu na oddziałach okulistycznych, korzystaniu z zakażonych pływalni, a także używaniu soczewek kontaktowych. Infekcja może prowadzić do zmętnienia rogówki. Do symptomów chorobowych zalicza się:

• światłowstręt,
• obrzęk powiek,
• bolesność gałki ocznej,
• łzawienie,
• podwyższoną temperaturę ciała,
• powiększenie węzłów chłonnych w okolicy uszu.

Infekcje obejmujące układ moczowy najczęściej powodują konieczność częstego oddawania moczu, a także ból i uczucie pieczenia. Adenowirusy powodują również krwotoczne zapalenie pęcherza u dzieci (głównie w wieku 6-15 lat). Choroba ma nagły początek. Charakteryzuje się występowaniem krwi w moczu.

Jak wygląda leczenie infekcji wywołanych przez adenowirusy?

Najczęściej wywołane przez adenowirusy choroby mają łagodny przebieg. Jednak mogą wystąpić powikłania, na które są szczególnie narażone osoby z grup ryzyka np. z osłabioną odpornością.

Infekcje często ulegają samoistnemu wyleczeniu. W przypadku zauważenia wymienionych wyżej objawów warto zgłosić się do lekarza. Leczenie jest oparte na stosowaniu leków, które działają wspomagająco i objawowo. Trzeba zaznaczyć, że obecnie nie ma efektywnej terapii przeciwwirusowej działającej wyłącznie na adenowirusy.

Gdy infekcja dotyka oczu, można zastosować krople z antybiotykiem, aby zapobiec wtórnemu zakażeniu bakteryjnemu, a zajęcie przewodu pokarmowego można leczyć lekami kontrolującymi nudności i wymioty, a także podawaniem płynów w celu zapobiegania lub leczenia odwodnienia. Warto pamiętać, że gorączka pomaga układowi odpornościowemu organizmu zwalczać infekcje, więc jej leczenie jest zalecane tylko wtedy, gdy powoduje ona dyskomfort u osoby chorej. 

Należy otoczyć chorą jednostkę opieką wspomagającą: zapewnić dużo odpoczynku, dbać o przyjmowanie dużej ilości płynów, wydmuchiwanie i przeczyszczanie zatkanego nosa, nawilżanie powietrza w sypialni. 

Jeśli objawy (jak problemy z oddychaniem czy gorączka) nie ustępują, a nawet się nasilają, należy skonsultować się ze specjalistą.

Jak zapobiec zakażeniu adenowirusem?

Adenowirus to szybko rozprzestrzeniający się, odporny mikroorganizm. Pozostaje żywotny na przedmiotach i powierzchniach przez długi czas, a środki dezynfekujące na bazie alkoholu go nie zabijają. Wirus łatwo przenosi się z jednego dziecka na drugie, zwłaszcza gdy dzieci są w bliskim kontakcie w przedszkolach i klasach.

Dzieci powinny pozostać w domu, gdy mają gorączkę, nauczyć się kaszleć w rękaw albo chusteczkę higieniczną, a także trzymać ręce z dala od oczu, nosa i ust. Częste mycie rąk mydłem i wodą, zwłaszcza po skorzystaniu z toalety i przed jedzeniem, również zmniejszy ryzyko zachorowania na adenowirusa.

Warto również ograniczyć bliski kontakt z osobą chorą, dzięki czemu można uniknąć zakażenia. Zaleca się również unikanie dzielenia się ręcznikami i innymi przyborami codziennego użytku z osobą zarażoną.