Świerzb – jak sobie z nim poradzić? Przyczyny i objawy

Napisano 05.02.2023 | Asystentka Medyczna | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Świerzb skóry to choroba wywoływana przez drobne roztocza Sarcoptes scabiei. Choroba ta jest powszechna na całym świecie, szczególnie w krajach o niższym standardzie sanitarnym i mieszkaniowym. Pasożyty te wywołują swędzenie i wypryski, co może prowadzić do poważnych infekcji skóry, jeśli nie zostanie w porę zdiagnozowane i leczone. Świerzb – co to za choroba? W tym artykule omówimy jego przyczyny i objawy, jak go leczyć oraz jak zapobiegać jego rozprzestrzenianiu się. 

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Co to jest świerzb?

Świerzb u ludzi to choroba skóry wywoływana przez roztocza. Są one zwykle przenoszone przez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną, lub przez współdzielenie odzieży, pościeli lub ręczników. Choroba ta charakteryzuje się występowaniem swędzących, czerwonych grudek, a w niektórych przypadkach także pęcherzyków i strupów. Świerzb może wystąpić u osób w każdym wieku i zwykle wymaga leczenia specjalistycznego. Ułatwi to konsultacja z lekarzem online i recepta przez internet.13

Jak rozpoczyna się świerzb?

Świerzb jest chorobą wywołaną przez pasożyta o nazwie świerzbowiec. Choroba ta rozpoczyna się zazwyczaj od pojawienia się małych, czerwonych kropek na skórze, które są bardzo swędzące. Kropki te często występują na dłoniach, stopach, nadgarstkach, łokciach, pachwinach oraz wokół sutków. Po kilku dniach swędzenie staje się bardzo intensywne, szczególnie w nocy, co może prowadzić do trudności z zasypianiem. W wyniku drapania skóry mogą powstawać pęcherze, strupy oraz owrzodzenia, które stanowią potencjalne miejsca infekcji bakteryjnej. Pasożyty te łatwo przenoszą się z osoby na osobę, zwłaszcza w warunkach zbliżonego kontaktu. W celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się choroby ważne jest szybkie rozpoznanie i leczenie świerzbu.

Rodzaje świerzbu

Świerzb znany jest w różnych odmianach, w zależności od występowania i objawów. 

Wyróżniamy świerzb:

  • dziecięcy
  • wieku podeszłego
  • guzkowy
  • pęcherzowy
  • norweski

Czym jest świerzb norweski?

Osoby z zaburzeniami odporności, problemami psychicznymi, zaniedbane i cierpiące na poważne choroby są szczególnie narażone na pojawienie się świerzba norweskiego. Pasożyty, które rozwijają się w skórze, namnażają się intensywnie, ponieważ układ odpornościowy gospodarza jest nieskuteczny. To powoduje powstawanie grubych warstw łusek i przerosłych, brodawkujących wykwitów na skórze. Świerzbowe zmiany mogą ulec uogólnieniu, powodując zapalenie skóry zwane erytrodermią. W przypadku świerzba norweskiego skóra na całym ciele może być zajęta, a świąd jest słaby lub wręcz nie występuje. Jeśli świerzb norweski pozostaje bez leczenia, może trwać bardzo długo i samoistne wyleczenie nie jest możliwe.

Świerzb – jakie są jego przyczyny

Świerzbowiec, który jest odpowiedzialny za tą chorobę, jest mikroskopijnym roztoczem, który zakłada swoje nory i składa jaja pod warstwą naskórka.

Czy świerzb jest zaraźliwy? Świerzbowiec ludzki przenosi się drogą kontaktową zarażonej skóry na skórę zdrowej osoby. Choroba jest wysoce zaraźliwa i może występować w każdym wieku, jednak najczęściej dotyczy dzieci i młodych dorosłych.

Przyczyny zakażenia świerzbowcem ludzkim mogą obejmować:

  1. Kontakt bezpośredni z zarażoną osobą, na przykład podczas stosunku lub podczas spania w jednym łóżku.
  2. Używanie wspólnych ubrań, pościeli lub ręczników z zarażoną osobą.
  3. Bezpośredni kontakt z zarażonymi zwierzętami domowymi, takimi jak psy lub koty, które mogą przenosić pasożyta.
  4. Przebywanie w pomieszczeniach, w których przebywała zarażona osoba.
  5. W przypadku noworodków, zakażenie może wystąpić przez kontakt z matką podczas porodu.

Objawy świerzbu

Zakażenie świerzbowcem ludzkim może prowadzić do wystąpienia charakterystycznych objawów, takich jak swędzenie skóry, zmiany skórne i krostki, co może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak infekcje bakteryjne i zapalenia skóry.

Świerzbowiec ludzki – objawy

  1. Silne swędzenie, szczególnie w nocy lub w ciepłych warunkach.
  2. Pęcherzyki, krosty lub grudki na skórze, zwłaszcza dłoniach, palcach, pośladkach.
  3. U dziecka typowo zmiany pojawiają się na podeszwach stóp, lub dłoniach.
  4. W wyniku drapania może dojść do nadkażenia skóry.

Objawy świerzbowca wynikają z reakcji alergicznej organizmu na obecność pasożytów Sarcoptes scabiei. Świerzb na dłoniach jest dość powszechną dolegliwością, występującą szczególnie u dzieci. Choroba ta wywołana przez świerzbowiec ludzki, który wnika w skórę, tworząc podskórne kanały, w których samice składają jaja.

Diagnostyka świerzbu

Diagnostyka świerzbu polega na przeprowadzeniu dokładnego badania skóry oraz oceny objawów. Lekarz może też wykonać test zeskrobania skóry: zeskrobie fragment naskórka, gdzie występują objawy świerzbu. Skrawek ten jest następnie badany na obecność jaj i larw.

Świerzb gdzie się pojawia?

Świerzb u ludzi to choroba skóry wywoływana przez świerzbowce, które są pasożytami. Pasożyty te często atakują obszary skóry, gdzie jest ciepło i wilgotno, takie jak przestrzenie między palcami rąk i stóp, nadgarstki, łokcie, pachy, pępka oraz genitalia. Świerzb może również pojawić się na skórze głowy, szyi i twarzy, zwłaszcza u niemowląt i małych dzieci. Objawy choroby to przede wszystkim intensywne swędzenie, zaczerwienienie skóry, pęcherze i strupki. Jeśli podejrzewasz u siebie wystąpienie świerzbu, warto skonsultować się z dermatologiem lub lekarzem rodzinnym, który pomoże Ci zdiagnozować chorobę i zalecić odpowiednie leczenie.

Świerzb – jak go wyleczyć?

Leczenie świerzbu polega na stosowaniu leków, które niszczą roztocza i łagodzą objawy.

Oto kilka sposobów leczenia świerzbu:

  1. Maści i kremy przeciwświądowe: stosowanie miejscowo działających maści i kremów przeciwświądowych może pomóc złagodzić objawy swędzenia skóry.
  2. Leki przeciwko roztoczom: do zwalczania stosuje się różnego rodzaju leki, takie jak permetryna lub benzoesan benzylu. Leki te zazwyczaj są stosowane miejscowo.

Leki na świerzb

Aby wyleczyć świerzb, należy stosować specjalne preparaty przeciwświerzbowe, które nakłada się na skórę po kąpieli trwającej co najmniej 10 minut, co pomaga lekowi lepiej wnikać w głąb naskórka. Preparat należy dokładnie wcierać w skórę całego ciała, zwracając uwagę na miejsca, gdzie pasożyty najczęściej występują, takie jak przestrzenie międzypalcowe, fałdy skórne, okolice narządów płciowych i podpaznokciowe. U starszych osób i małych dzieci lek nakłada się także na skórę głowy, pomijając obszar wokół ust i oczu. Leczenie powinno być przeprowadzane jednocześnie u wszystkich domowników i partnerów seksualnych, niezależnie od obecności u nich objawów.

Preparaty przeciwświerzbowe do stosowania zewnętrznego obejmują takie substancje jak permetryna, benzoesan benzylu, krotamiton i maść siarkowa. W niektórych przypadkach lekarz może również zalecić przyjmowanie leków doustnych, takich jak iwermektyna.

Jak zapobiec zarażeniu świądem?

  1. Zachowaj higienę osobistą: Regularnie myj się, szczególnie miejsca, gdzie skóra jest cieńsza, takie jak pachwiny, pachy i stopy. Zwróć uwagę na dokładne umycie skóry między palcami u stóp i dłoniach.
  2. Unikaj dzielenia się ubraniami, pościelą i ręcznikami: Zarażenie świerzbowcem jest często spowodowane przez bezpośredni kontakt z zarażoną osobą lub przedmiotami, takimi jak ubrania, pościel i ręczniki. Unikaj więc dzielenia się takimi przedmiotami z innymi osobami.
  3. Ogranicz kontakty z osobami zarażonymi: Jeśli wiesz, że ktoś jest zarażony świerzbowcem, unikaj bezpośredniego kontaktu z tą osobą, aż do momentu wyleczenia.
  4. Regularnie czyść i dezynfekuj swoje rzeczy osobiste: Takie jak telefony komórkowe, okulary, klawiatury i inne przedmioty, które często są dotykane.
  5. Przestrzegaj zasad higieny w domu: Regularnie sprzątaj dom i utrzymuj w nim odpowiednią higienę, szczególnie w łazience i kuchni.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.