Dreszcze i uczucie zimna w nocy – rozpoznanie i leczenie. Jakie mogą być ich przyczyny?

Wiele osób zadaje sobie pytanie — dlaczego w nocy jest mi zimno i odczuwam dreszcze? Takie symptomy najczęściej kojarzą się z grypą czy przeziębieniem, jednak istnieje kilka innych przyczyn, które je wywołują. Jak sobie z nimi poradzić?

Uczucie zimna w nocy – przyczyny

Uczucie zimna w nocy oraz odczuwane dreszcze zwykle obejmują większy obszar ciała, jednak niezależnie od przyczyny mogą pojawiać się w konkretnych miejscach np. na plecach czy rękach. Mogą świadczyć o rozwoju problemów medycznych. Często towarzyszą grypie i przeziębieniu, podczas których występują stany podgorączkowe czy gorączka. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów warto zgłosić się na konsultację do specjalisty. Lekarz wykona odpowiednie badania i zaleci postępowanie mające na celu poprawę samopoczucia pacjenta. Może zdecydować o konieczności wdrożenia farmakoterapii, wówczas wystawiona e-recepta pozwoli na zakup leku w każdej aptece w Polsce.

Niezależnie od tego, czy jest to infekcja wirusowa, bakteryjna czy pasożytnicza — stan może objawiać się dreszczami lub uczuciem zimna. Zazwyczaj towarzyszy im wysoka gorączka i wzmożone pocenie się, będące sygnałami walki organizmu z chorobą.

Schorzeniem, które może odpowiadać za występowanie uczucia zimna i dreszczy jest niedoczynność tarczycy. Stan charakteryzuje się zaburzeniami pracy tarczycy, podczas których gruczoł nie wytwarza wystarczającej ilości hormonów potrzebnych do regulowania tempa metabolizmu lub wspierania ogólnego stanu zdrowia. To może skutkować zwiększoną wrażliwością na zimno, powodując dreszcze. Dodatkowe objawy związane z niedoczynnością tarczycy to:

• opuchlizna na twarzy,
• niewyjaśniony przyrost masy ciała,
• sucha skóra, paznokcie i włosy,
• osłabienie mięśni, ból lub sztywność,
• obniżenie nastroju,
• kłopoty z pamięcią,
• zaparcia.

Kolejną przyczyną może być hipoglikemia, która występuje, gdy poziom cukru we krwi diametralnie spada. Hipoglikemia wymaga natychmiastowego leczenia, aby ustabilizować poziom cukru w organizmie. Jednym z objawów hipoglikemii jest uczucie drżenia lub osłabienia mięśni, które może imitować dreszcze. Inne symptomy tego stanu to zmęczenie, drażliwość, palpitacje serca, uczucie mrowienia wokół ust, dezorientacja, drgawki, a także rozmazany obraz.

Niedożywienie występuje, gdy organizmowi brakuje niezbędnych składników odżywczych do optymalnego funkcjonowania. Może się to zdarzyć z powodu słabego dostępu do pożywnej żywności, co wpływa na zdolność organizmu do prawidłowego wchłaniania składników odżywczych lub zaburzenia odżywiania, takiego jak anoreksja. Bez prawidłowego zbilansowania składników odżywczych organizm nie może prawidłowo wykonywać swojej pracy. Oprócz poczucia zimna i drżenia inne objawy niedożywienia to zmęczenie lub senność, osłabienie organizmu, trudności z koncentracją, blada skóra, palpitacje serca, uczucie omdlenia lub oszołomienia, mrowienie lub drętwienie stawów czy kończyn, zaburzenia cyklu menstruacyjnego (w tym brak miesiączki) oraz problemy z płodnością.

Oprócz stanów chorobowych to jedną z podstawowych przyczyn, przez którą ludzie odczuwają zimno i mają dreszcze, jest ekspozycja na zimno. Przykładowo można odczuwać dreszcze, przebywając w zimnym miejscu, takim jak basen, klimatyzowane pomieszczenie czy znajdować się na zewnątrz w chłodny dzień. Można również dostać dreszczy, jeśli nasze ubranie stanie się wilgotne lub mokre. Warto zaznaczyć, że w miarę starzenia się organizmowi ludzkiemu trudniej jest regulować temperaturę ciała, nawet u zdrowych osób starszych. Co więcej, pewne problemy medyczne, takie jak cukrzyca i choroby serca, mogą wpływać na pogorszenie problemu. Tego rodzaju dreszcze i uczucie zimna powinny ustąpić, gdy tylko ciało się rozgrzeje. 

Jeśli jednak drżenie nie ustępuje albo gdy jest się długotrwale narażonym na intensywne zimno, mogą wystąpić powikłania, takie jak hipotermia lub odmrożenie, które są poważnymi problemami. W takim wypadku warto zwracać uwagę na objawy jak drętwienie kończyn, zmiany koloru skóry, bełkotliwa wymowa, skrajna senność, kłucie lub pieczenie, szczególnie w palcach rąk i nóg, uszach lub nosie, a także pojawiające się na skórze pęcherze. W przypadku podejrzenia hipotermii lub odmrożeń należy natychmiast zwrócić się po pomoc lekarską.

Warto również wspomnieć o menopauzie, podczas której dochodzi do wahania poziomu hormonów w organizmie. To często powoduje uderzenia gorąca i sporadyczne nocne poty. Z drugiej strony uderzenia gorąca mogą również prowadzić do dreszczy, gdy temperatura ciała zacznie spadać.

Biegi maratońskie lub inne formy sportów ekstremalnych, które wymagają intensywnego wysiłku fizycznego, mogą powodować zmiany temperatury ciała, co może objawiać się dreszczami i poczuciem zimna. Taka reakcja może wystąpić przy każdej pogodzie. Inne objawy, które mogą wystąpić, obejmują pojawienie się gęsiej skórki, mimowolne skurcze mięśni, zawroty głowy, uczucie zmęczenia, nudności i wymioty. Można uniknąć dreszczy podczas ćwiczeń, pozostając nawodnionym i ubierając się odpowiednio do charakterystyki swoich treningów.

Do innych przyczyn występowania dreszczy i uczucia zimna zalicza się:

• schorzenia ogólnoustrojowe jak cukrzyca;
• choroby nowotworowe;
• przyjmowane leki (wówczas uczucie zimna i dreszcze najczęściej występują bez gorączki);
• odstawienie używek (głównie narkotyków);
• zaburzenia psychiczne w tym depresja czy zaburzenia lękowe;
• choroby układu krążenia jak choroba wieńcowa czy zapalenie mięśnia sercowego;
• choroby układu moczowego np. zapalenie pęcherza moczowego, ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek;
• reakcje alergiczne.

Zimne dreszcze w nocy – jak je zdiagnozować?

W przypadku występowania niepokojących dolegliwości zaleca się wizytę u lekarza i rozpoczęcie odpowiedniego leczenia. Na konsultacji specjalista przeprowadzi z pacjentem wywiad, pytając się m.in. o zaobserwowane objawy, spożywane substancje, historię choroby jednostki oraz rodziny, ewentualne podróże do tropikalnym miejsc. Następnie lekarz wykona badanie fizykalne. Na podstawie zebranych danych może zalecić przeprowadzenie dodatkowych badań laboratoryjnych jak morfologia krwi, badanie moczu, próby wątrobowe, oznaczenie poziomu hormonów (zwłaszcza płciowych),  badanie stężenia elektrolitów, mocznika, kreatyniny czy kwasu moczowego w organizmie, a także badanie obrazowe danego obszaru (jak USG czy RTG).

Ciągłe uczucie zimna i dreszcze – jak sobie z nim poradzić?

Bardzo intensywne uczucie zimna i dreszcze nocne nie należą do przyjemnych symptomów. Z tego powodu istotne jest odpowiednie postępowanie i leczenie. 

Jeśli uczucie zimna oraz dreszcze są spowodowane dolegliwościami zdrowotnymi, należy zająć się wyeliminowaniem przyczyny podstawowej. Często zaleca się wdrożenie farmakoterapii w tym antybiotyków, leków przeciwgorączkowych czy środków hormonalnych. Natomiast gdy pacjent boryka się z problemami natury psychogennej, powinien zgłosić się do specjalisty od zdrowia psychicznego.

Pomocne również może okazać się wprowadzenie kilku drobnych zmian w swoim otoczeniu. Przede wszystkim warto dostosować temperaturę w swoim pokoju. Jeśli pacjent budzi się spocony, może spróbować zmniejszyć temperaturę na termostacie lub skierować wentylator na siebie podczas snu. Jeśli budzi z się z dreszczami, należy nieco podnieść temperaturę lub kupić dodatkowy grzejnik. Podobnie można dodać lub usunąć koce na łóżku, aby dopasować je do swoich potrzeb temperaturowych lub spać w cieńszych albo grubszych ubraniach.

Istotne jest również prowadzenie zdrowego stylu życia. Warto skupić się na zdrowej diecie pełnej składników odżywczych i minerałów, która pozwoli zapewnić organizmowi potrzebne do optymalnego funkcjonowania substancje. Trzeba zadbać o odpowiednie nawodnienie. Należy również uprawiać regularną aktywność fizyczną. Dobrze, żeby ćwiczenia były wykonywane systematycznie i miały umiarkowaną intensywność, nie doprowadzając do przeciążenia organizmu. Warto ubierać się odpowiednio do pogody, żeby uniknąć przewiania i zachorowań. Pomocne może się również okazać przeznaczenie optymalnej ilości czasu na relaksację i odpoczynek.