Czym jest łupież pstry i jakie są jego przyczyny?

Łupież pstry to choroba skóry wywołana przez drożdżopodobne grzyby z rodzaju Malassezia (dawniej Pityrosporum orbiculare) [1]. Patogen rozwija się w obrębie warstwy rogowej naskórka. Jakie objawy daje łupież pstry? Na czym polega profilaktyka oraz leczenie tego problemu dermatologicznego? Podpowiadamy w niniejszym artykule.

Łupież pstry – czym jest?

Objawy tej choroby manifestują się najczęściej na owłosionej skórze głowy, karku, klatce piersiowej, plecach oraz ramionach i są one na tyle charakterystyczne, że lekarz dermatolog może postawić wstępną diagnozę po pierwszych oględzinach pacjenta. Chodzi o łupież pstry. Co to jest? To zakaźna choroba skóry, którą można się zarazić poprzez kontakt pośredni lub bezpośredni z osobą chorą. Schorzenie wywołuje gatunek drożdżaka – Malassezia furfur. Nadmiernie rozmnażający się patogen odgrywa ważną rolę także w rozwoju łupieżu tłustego, który różni się od łupieżu pstrego obecnością silnego łojotoku [2]. 

Objawy łupieżu pstrego 

Jak manifestuje się łupież pstry? Objawy, które pojawiają się w początkowym okresie zakażenia to brunatne plamy [3]. Stąd też inna nazwa tej przypadłości – łupież plamisty. Następnie dochodzi do odbarwień w miejscu zakażenia, w obrazie klinicznym powstają lekko złuszczające się, plackowate ogniska oraz może wystąpić świąd. Podejrzenie łupieżu pstrego należy skonsultować z lekarzem dermatologiem. Specjalista zdiagnozuje problem oraz przepisze odpowiednie leki. Jeśli zaistnieje potrzeba wydłużenia czasu trwania kuracji, w takiej sytuacji pomoże recepta przez Internet. Dokument online można zrealizować w dowolnej aptece, bez umawiania się na wizytę stacjonarną u lekarza. Ogromną zaletą tego rozwiązania jest duża oszczędność czasu. 

Przyczyny łupieżu pstrego

Co powoduje łupież pstry? Przyczyny należy szukać w zakażeniu grzybem z gatunku Malassezia furfur. Patogen ten bytuje często na ludzkiej skórze i dopiero gdy zajdą sprzyjające warunki, namnaża się w nadmiarze, wywołując liczne choroby skóry. Poza łupieżem skóry przyczynia się on także do rozwoju zapalenia mieszków włosowych. Jest również odpowiedzialny za nasilenie zmian chorobowych w przebiegu łojotokowego zapalenia skóry, atopowego zapalenia skóry oraz łuszczycy [4]. 

Czynniki, które mogą nasilać łupież pstry 

Grzyb Malassezia furfur odpowiedzialny za łupież pstry uaktywnia się pod wpływem różnorodnych czynników. Zakażeniu sprzyjają [4] [5] [6] [7]: 

• długotrwała antybiotykoterapia;
• nadmierny stres;
• nieprzestrzeganie zasad higieny osobistej; 
• obniżona odporność;
• otyłość;
• przyjmowanie leków hormonalnych i steroidowych; 
• wysoka temperatura powietrza oraz wilgotność; 
• zaburzenia i choroby o podłożu hormonalnym. 

Najczęściej łupież pstry rozwija się u osób młodych, będących w okresie dojrzewania [5]. 

Leczenie łupieżu – jak się go pozbyć?

Łupieżu pstrego nie da się wyleczyć na własną rękę. Choroba ta, jeśli nie została zwalczona na wczesnym etapie rozwoju, wykazuje bowiem tendencję do nawrotów. Diagnozę stawia się w oparciu o obraz kliniczny oraz badania: mikologiczne i lampą Wooda – urządzenie pozwala wykryć zmiany skórne, jakie powoduje łupież pstry. Leczenie schorzenia polega na zastosowaniu leków przeciwgrzybiczych, na początku do miejscowo, a gdy to nie wystarczy, to także ogólnie [3]. Skuteczne w leczeniu łupieżu pstrego są przede wszystkim związki imidazolowe (np. klotrimazol lub ketokonazol), a także alliloaminy oraz cyklopiroksolamina [7].

Leczenie łupieżu pstrego można wspomóc poprzez zastosowanie szamponów przeciwłupieżowych oraz maści zaleconych przez lekarza dermatologa. Bardzo ważna jest także dieta – powinna ona być dobrze zbilansowana i bogata w witaminy oraz pierwiastki mineralne. 

Profilaktyka – czy da się zapobiec powstawaniu łupieżu pstrego?

Łupież pstry jest chorobą zakaźną, co oznacza, że można się zarazić poprzez kontakt z chorym. Do nadmiernego namnożenia się grzyba z gatunku Malassezia furfur dochodzi jednak pod wpływem pewnych czynników. Aby zminimalizować ryzyko zachorowania, należy przestrzegać zasad higieny osobistej oraz stosować dietę bogatą w witaminy i minerały (ma to istotne znaczenie dla funkcjonowania układu immunologicznego [8]). Wskazane jest także, by unikać stresujących sytuacji, nie używać cudzych ręczników i przyrządów do higieny ciała oraz stosować probiotyki w czasie długotrwałej antybiotykoterapii [9]. Dzięki temu chorobotwórcze grzyby nie będą miały dobrych warunków do rozwoju.