Czym jest lordoza szyjna i jak się ją leczy?

Ludzki kręgosłup został wyposażony w naturalne krzywizny, znajdują się one na wysokości szyi oraz w górnej i dolnej części pleców. Jedną z takich krzywizn jest lordoza szyjna. Jak rozpoznać lordozę szyjną i czy jej obecność może wpływać negatywnie na zdrowie? Podpowiadamy w artykule.

Co to jest lordoza szyjna?

Lordoza szyjna to naturalne wygięcie kręgosłupa do przodu w odcinku szyjnym [1]. Zdrowy kręgosłup u człowieka wygina się w kształcie przypominającym literę S, lordoza szyjna znajduje się u samej góry, na wysokości kręgów szyjnych, niżej jest kifoza piersiowa, czyli fizjologiczne wygięcie kręgosłupa w tył, natomiast jeszcze niżej — lordoza lędźwiowa oraz kifoza krzyżowa [2].  

Krzywizna w postaci lordozy szyjnej pełni szereg istotnych funkcji [1] [3]: 

• amortyzuje wstrząsy podczas poruszania się, co chroni szkielet przed przeciążeniami,
• utrzymuje głowę w jednej linii z ciałem oraz podtrzymuje jej ciężar, 
• umożliwia wykonywanie różnych ruchów szyi. 

Objawy lordozy szyjnej — jak ją rozpoznać?

Lordoza szyjna sama w sobie nie daje żadnych objawów, jest to naturalna krzywizna występująca w kręgosłupie. Dopiero patologie w obrębie tego miejsca, np. nadmierna ruchomość głowy w stosunku do kręgosłupa lub zmniejszenie wygięcia, mogą powodować ucisk na nerwy i co za tym idzie, dolegliwości bólowe. Niektóre z nich, jak np. drętwienie rąk czy sztywność karku, mogą znacznie utrudniać wykonywanie codziennych czynności. W razie zaobserwowania tego typu problemów warto jak najszybciej udać się do lekarza. Najpierw, celem skonsultowania objawów oraz uzyskania skierowania na badania obrazowe można skorzystać z teleporady. Wiele podmiotów medycznych oferuje swoje usługi zdalnie, dlatego pacjent nie powinien mieć problemu z umówieniem wizyty zdalnej u lekarza, w dzisiejszych czasach dostępne są również inne wygodne rozwiązania, takie jak recepta online oraz L4 przez Internet. 

Spłycenie oraz zniesienie lordozy szyjnej

W sytuacji, gdy dochodzi do zaburzenia fizjologicznego wygięcia kręgosłupa, może dojść do pogłębienia lub spłycenia lordozy szyjnej. Spłycenie lordozy szyjnej polega na zmniejszeniu naturalnego wygięcia kręgosłupa, natomiast zniesienie lordozy szyjnej to całkowite wyprostowanie fizjologicznego wycięcia kręgosłupa ku przodowi [1]. Takie zmiany są już uznawane za patologiczne i wymagają one leczenia. 

Zniesienie lordozy szyjnej a praca fizyczna

Zniesienie lordozy szyjnej może być szczególnie kłopotliwe w przypadku osób, które wykonują na co dzień pracę fizyczną. Nieprawidłowość ta powoduje bowiem nadmierną sztywność karku oraz nieprawidłowe napięcie w obrębie szyi, na tyle silne, że może uniemożliwiać wykonywanie obowiązków zawodowych. 

Przyczyny lordozy szyjnej

Zmiany patologiczne w obrębie krzywizn kręgosłupa mogą wynikać z różnorodnych czynników. Do spłycenia lub zniesienia lordozy szyjnej mogą doprowadzić [4] [5]: 

• długotrwałe przebywanie w jednej pozycji w pracy lub szkole, 
• nieprawidłowe nawyki związane z korzystaniem z urządzeń elektronicznych, takich jak telefony czy komputery, 
• przebyte urazy, np. komunikacyjne lub nabyte podczas uprawiania sportów, 
• siedzący tryb życia i niewielka aktywność ruchowa, 
• wrodzone wady budowy kręgosłupa,  
• zwyrodnienia (mające związek z chorobą lub starszym wiekiem).

Rozwojowi nieprawidłowości w obrębie krzywizn kręgosłupa można zapobiegać, np. poprzez zwiększenie aktywności fizycznej, wykonywanie ćwiczeń, które korygują postawę, dbanie o przyjmowanie prawidłowej postawy podczas korzystania z urządzeń elektronicznych czy też czytania, a także stosowanie przerw w pracy co około 30 minut lub przynajmniej po każdej przepracowanej godzinie. 

Diagnostyka i rozpoznanie lordozy szyjnej

W sytuacji, gdy pacjent skarży się na ból szyjnego odcinka kręgosłupa albo dolegliwości bólowe promieniujące od kręgosłupa do innych części ciała, w pierwszej kolejności wykonywane są badania obrazowe, takie jak RTG kręgosłupa czy też rezonans magnetyczny. Dzięki nim można zidentyfikować przyczyny bólu i sprawdzić, czy za dolegliwościami bólowymi nie stoi zniesienie lub spłycenie lordozy szyjnej. Dodatkowo lekarz może zwrócić uwagę również na obraz kliniczny — przykładowo, bardzo charakterystyczne symptomy daje pogłębiona lordoza szyjna. Objawy, które mogą wskazywać na tę nieprawidłowość to nie tylko ból, ale również zgrubienie karku w okolicy przejścia szyjno-piersiowego, wynikające z utrwalonego napięcia mięśni [6]. 

Zniesienie lordozy szyjnej a zawroty głowy

Zniesienie lordozy szyjnej, jeśli dochodzi do ucisku nerwów obwodowych, może skutkować zawrotami głowy, a nawet omdleniem. Takie objawy także należy zgłosić lekarzowi, mimo że na pierwszy rzut oka mogą być niezwiązane z dolegliwościami ze strony kręgosłupa. Warto również zwrócić uwagę na inne nietypowe symptomy, jakie daje zniesienie lordozy szyjnej. Objawy neurologiczne, które mogą wynikać ze zmian patologicznych w obrębie kręgosłupa szyjnego to np. drętwienie rąk oraz szumy w uszach. 

Leczenie lordozy szyjnej — jak przebiega?

Co robić, gdy zdiagnozowana została zaawansowana zniesiona lordoza szyjna? Czy da się wyleczyć utrwalone nieprawidłowości? Gdy zmiany degeneracyjne są zaawansowane, może zaistnieć konieczność wykonania zabiegu neurochirurgicznego. W większości przypadków jednak lordoza szyjna nie wymaga interwencji operacyjnej [4]. 

Leczenie lordozy szyjnej należy wspomóc poprzez wdrożenie odpowiednich nawyków życiowych. Konieczne jest [5]:

• częste robienie przerw i wstawanie podczas pracy, 
• dostosowanie stanowiska pracy tak, aby było ono ergonomiczne, np. ustawienie monitora na odpowiedniej wysokości lub zastosowanie podkładki podwyższającej pod laptopa,
• unikanie czynników, które mogłyby prowadzić do przeciążenia kręgosłupa,
• utrzymywanie właściwej postawy ciała w czasie pracy,
• utrzymywanie właściwej postawy ciała podczas wykonywania czynności takich jak czytanie lub korzystanie z urządzeń elektronicznych,
• zainwestowanie w akcesoria i przyrządy, które wspomogą w przyjmowaniu prawidłowej pozycji ciała. Przykładowo, gdy została zdiagnozowana nieprawidłowa lordoza szyjna, poduszka ortopedyczna lub specjalne nakładki na krzesła pomogą w jej skorygowaniu,
• zwiększenie aktywności fizycznej na co dzień (rodzaj aktywności fizycznej musi zostać skonsultowany z lekarzem ortopedą lub fizjoterapeutą).

Zniesienie lordozy szyjnej —  zwolnienie lekarskie

W sytuacji, gdy nieprawidłowa lordoza szyjna powoduje silne dolegliwości bólowe, lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwbólowych oraz o działaniu rozkurczowym. Dodatkowo może zostać wystawione na pewien czas zwolnienie lekarskie, aby zminimalizować ryzyko pogłębiania się zmian.

Zniesienie lordozy szyjnej — rehabilitacja

Pacjent może otrzymać skierowanie z NFZ na rehabilitację, gdy została rozpoznana nieprawidłowa lordoza szyjna, ćwiczenia rehabilitacyjne to niejedyny sposób radzenia sobie z tą przypadłością. Obecnie fizjoterapeuci stosują także bardziej nowoczesne metody, takie jak np. magnetoterapia, masaż leczniczy, laseroterapia czy rehabilitacja za pomocą ultradźwięków [7]. 

Zniesienie lordozy szyjnej — jak spać?

Nieprawidłowości związane z lordozą szyjną mogą znacznie utrudniać przyjmowanie pozycji do snu. Aby możliwy był odpoczynek, warto wyposażyć się w specjalną medyczną poduszkę na kręgosłup szyjny, w kształcie wałka. Natomiast jeśli chodzi o pozycję do snu, najlepiej się ułożyć na boku lub na plecach.