Czym jest astygmatyzm? Jak widzi osoba z astygmatyzmem.

Wady wzroku to nie tylko nadwzroczność czy krótkowzroczność, ale również astygmatyzm, który wiąże się z niesferycznością rogówki lub soczewki. Przy astygmatyzmie, gdy kształt rogówki lub soczewki w oku jest zaburzony, dochodzi do nieprawidłowego ogniskowania, przez co widziany obraz jest nieostry, bez względu na odległość obserwowanych przedmiotów od oka. Niezborność wiąże się z szeregiem dokuczliwych objawów i zaburzeń widzenia, stąd podejrzewając wadę, najlepiej udać się do lekarza na badania. Leczenie astygmatyzmu to między innymi korekcja za pomocą okularów lub soczewek, ponadto w celu korekcji wady skorzystać można z zabiegu laserowego. Co jeszcze warto wiedzieć o astygmatyzmie? Informacje na ten temat znajdziesz poniżej.

Czym jest astygmatyzm?

Problemy ze wzrokiem to nie tylko najbardziej znana krótkowzroczność i dalekowzroczność, ale również innego rodzaju wady, które wpływają na jakość widzenia. Niejednokrotnie okuliści u swoich pacjentów diagnozują na przykład astygmatyzm. Co to jest za wada i z czym jest związana? Niezborność rogówkowa, czyli właśnie astygmatyzm, to wada wzroku związana najczęściej z niesymetrycznością rogówki oka (astygmatyzm rogówkowy). Naturalnie rogówka oka jest kulista, więc załamuje promienie światła, dzięki czemu są one skupiane na siatkówce. Rogówka oka osoby z astygmatyzmem nie ma jednak regularnego kulistego kształtu, tylko przypomina kształtem nieco piłkę do gry w rugby. Osoby, które zmagają się z astygmatyzmem widzą niewyraźnie, ponieważ ich rogówka nie ma równomiernych krzywizn, co skutkuje niemożnością prawidłowego ogniskowania promieni świetlnych i ich rozproszeniem, a to w konsekwencji powiązane jest z widzeniem rozmytego obrazu. W przypadku astygmatyzmu zauważyć można różnice w przekrojach układu optycznego, co znów odbija się negatywnie na jakości widzenia pacjenta.

Astygmatyzm może dotyczyć czasem również problemów z soczewką (astygmatyzm soczewkowy), jednak wada ta jest raczej rzadka. Rzadka jest również forma mieszana astygmatyzmu, w której nieprawidłowości budowy obejmują zarówno rogówkę, jak i soczewkę oka. Warto wiedzieć, że astygmatyzm często jest wadą współistniejącą. Pojawiać może się zatem przy krótkowzroczności i dalekowzroczności.

Objawy astygmatyzmu bywają bardzo dokuczliwe dla wielu pacjentów, dlatego niezbędne jest zgłoszenie się do okulisty i ustalenie metod korekcyjnych. W oczekiwaniu na wizytę, okulary czy soczewki pojawić mogą się jednak nieprzyjemne symptomy, a wówczas warto pamiętać, że można skorzystać z recepty online na leki ułatwiające funkcjonowanie.

Rodzaje astygmatyzmu?

Wyróżnić można różne rodzaje astygmatyzmu:

• Astygmatyzm regularny – związany z różną od prawidłowej krzywizną przekroju powierzchni oka, z jednoczesnym regularnym (proporcjonalnym) odchyleniem.
  • astygmatyzm regularny prosty – większe załamanie światła jest w płaszczyźnie pionowej,
  • astygmatyzm regularny odwrotny – większe załamanie światła jest w płaszczyźnie poziomej,
  • astygmatyzm regularny skośny – oś załamania światła znajduje się między pionem a poziomem.
• Astygmatyzm nieregularny – związany z nieregularnym odchyleniem kształtu rogówki, co często jest wynikiem urazu oka lub niektórych schorzeń.

Skąd bierze się astygmatyzm?

Naturalnie astygmatyzm występuje u każdego człowieka, gdyż oko nie jest idealną kulą. Fizjologiczny astygmatyzm nie przekracza jednak 0,5 dioptrii. Gdy wartości astygmatyzmu są wyższe, wymagają już korekcji u lekarza, ponieważ objawy tej wady wzroku mogą negatywnie odbić się na codziennym funkcjonowaniu. Nie wiadomo, skąd dokładnie bierze się astygmatyzm, choć z pewnością jest on zazwyczaj dziedziczony. Należy mieć ponadto świadomość, że do wady tej mogą również prowadzić niektóre urazy oka lub mechaniczne uszkodzenia rogówki, a także schorzenia – np. stożek rogówki.

Objawy astygmatyzmu?

Osoby, które mają astygmatyzm i nie mają go jeszcze zdiagnozowanego oraz korygowanego odpowiednio, często odczuwać mogą zmęczenie oczu, ponadto doświadczają bólu oczu i głowy. Gdy w grę wchodzi astygmatyzm, objawy obejmują również widzenie jak przez mgłę lub problem z zamazanym obrazem obserwowanych z bliska i daleka rzeczy (problemy z ogniskowaniem widzenia). Do objawów mogących świadczyć o astygmatyzmie zaliczyć można również mrużenie oczu lub częstsze mruganie, a także łzawienie oczu, ich swędzenie lub pieczenie.

Jeśli podejrzewamy u siebie astygmatyzm, najlepiej zgłosić się ze swoimi objawami do lekarza. Okulista będzie w stanie nie tylko określić stopień nasilenia astygmatyzmu, ale również jego prawdopodobną przyczynę (astygmatyzm dziedziczony/skutek urazu/skutek choroby). W warunkach domowych, oczekując na wizytę u specjalisty, można również wykonać test na astygmatyzm. Najlepiej narysować na białej kartce okrąg wielkości monety. Z okręgu powinny odchodzić promieniście proste linie. Badanie polega na przyglądaniu się trzymanemu przed oczami obrazowi, a następnie przyglądaniu mu się z jednym zakrytym okiem, a potem z drugim zakrytym okiem. Przy astygmatyzmie linie proste mogą się rozmywać lub falować, ponadto przy tej wadzie wydawać się może, że linie nie mają jednolitej grubości bądź nasycenia barwy.

Czy wiek wpływa na rozwój astygmatyzmu?

Należy mieć na uwadze, że astygmatyzm nie jest czymś rzadkim i wpływ ma na niego również wiek. Już około połowa noworodków ma astygmatyzm, jednak wada ta z wiekiem i rozwojem u części dzieci ustępuje i w okolicach 5 roku życia problem ten dotyczy już tylko 20% dzieci. Wada ta często ustępuje również w wieku szkolnym i u młodzieży, więc u osób dorosłych zazwyczaj rogówka bywa stabilna, a jeśli pojawia się problem z astygmatyzmem, to najczęściej jest to forma regularna prosta. W wieku powyżej 40 lat dominującą formą astygmatyzmu jest natomiast forma regularna odwrotna.

Jak widzi osoba z astygmatyzmem?

Przy astygmatyzmie głównym problemem jest ostrość widzenia (a w zasadzie jej brak) zarówno przy patrzeniu z bliska, jak i z daleka. Osoba z astygmatyzmem może widzieć obraz zniekształcony i mylić litery, przez co mniej rozumieć będzie czytany tekst. Proste linie ponadto wydawać mogą jej się krzywe i nie będzie jednocześnie widzieć ostro linii pionowych i poziomych, które znajdują się obok siebie. Jak widzi osoba z astygmatyzmem oprócz tego? Zdarza się również, że astygmatyzm przyczynia się do problemów z ostrością widzenia konturów, przez co dochodzi do zaburzenia odbierania przestrzeni i problemów z orientacją przestrzenną. Wada może przyczyniać się także do problemów z koncentracją, trudności w nauce, a dodatkowo do szybkiego męczenia się oczu i uciążliwych bólów głowy.

Leczenie astygmatyzmu – czy da się go wyeliminować?

Jeśli okulista zdiagnozuje u pacjenta astygmatyzm, prawdopodobnie zaleci mu noszenie specjalnych szkieł korekcyjnych. Stawia się zarówno na odpowiednie okulary zawierające cylindryczne szkła, jak również na toryczne soczewki o odpowiednio dobranej mocy. Astygmatyzm może być ponadto leczony, co jest dobrą wiadomością dla osób, które zastanawiają się, czy astygmatyzm można wyleczyć. Co prawda ciężko całkowicie pozbyć się wady, jednak można znacznie ją zmniejszyć poprzez metodę leczenia, jaką jest laserowa korekcja wzroku.