Choroba kociego pazura – czym jest i jak dochodzi do zakażenia?

Napisano 08.10.2022 | Medyczna Asystentka | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Choroba kociego pazura jest chorobą odzwierzęcą. Wywołują ją bakterie Bartonella henselae, a w rzadkich przypadkach Bartonella clarridgeiae. Zakażenie najczęściej powstaje po uszkodzeniu skóry czy polizaniu rany przez nosiciela. Najczęściej jest to młody kot, rzadziej pies, królik, świnka morska czy wiewiórka. Co to jest choroba kociego pazura? Jak przebiega? Jak leczyć chorobę kociego pazura?

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Co wywołuje chorobę kociego pazura?

Choroba kociego pazura (CSD) to infekcja bakteryjna przenoszona przez koty. Choroba rozprzestrzenia się, gdy zarażony kot liże otwartą ranę osoby lub ugryzie czy zadrapie osobę na tyle mocno, aby przebić powierzchnię skóry.

Pojawia się pytanie, czy każdy kot ma chorobę kociego pazura? Zwierzęta mogą zarazić się Bartonella henselae przez ukąszenia pcheł i wydalenie przez pchły na skórę odchodów, które dostają się do ran. Drapiąc się koty zbierają zakażony brud pod pazurami i między zębami. Koty mogą się również zarazić, walcząc z innymi zarażonymi kotami. Zarazki rozprzestrzeniają się na ludzi, gdy zakażone koty ugryzą lub zadrapią osobę wystarczająco mocno, aby naruszyć powierzchnię skóry. Do zakażenia może dojść również w przypadku, gdy zakażone koty liżą rany lub strupy danej osoby.

Przy leczeniu ostrej formy choroby kociego pazura korzysta się z antybiotykoterapii w celu zmniejszenia węzłów chłonnych. Wystawiona przez lekarza e-recepta może być zrealizowana w każdej aptece. Można stosować gorące okłady do leczenia miejscowego. Natomiast jeśli pojawia się zropienie węzłów, konieczne będzie nakłucie grubą igłą i opróżnienie ropy.

Objawy choroby kociego pazura

Po upływie około 3 do 14 dni po uszkodzeniu skóry przez nosiciela w miejscu zadrapania lub ugryzienia może wystąpić łagodna infekcja. Pojawia się zmiana pierwotna, która najpierw przybiera postać plamki, następnie zmienia się w grudkę, żeby po kilku dniach przekształcić się w wypełniony surowiczym płynem pęcherzyk.

Symptomy zakażenia chorobą kociego pazura nasilają się z czasem. Zakażony obszar może stać się opuchnięty i zaczerwieniony. Istotnym objawem jest powiększenie węzłów chłonnych w pobliżu pierwotnego zadrapania lub ugryzienia. Najczęściej dotyczy to węzłów chłonnych szyjnych, łokciowych, pachowych czy pachwinowych. Rzadko można spotkać się z uogólnionym powiększeniem się wszystkich węzłów chłonnych, a objawy najczęściej ograniczają się do jednego z nich. Powiększone węzły chłonne stają się obrzęknięte, tkliwe oraz bolesne.

Mogą również pojawić się niespecyficzne objawy ogólnoustrojowe. Wówczas jednostka może doświadczać ogólnego gorszego samopoczucia, stanu podgorączkowego, bólu głowy, osłabienia apetytu i poczucia wyczerpania. Rzadziej obecne są nudności, wymioty czy ból brzucha.

Możliwe jest również zachorowanie na postać nietypową — zakażenie rozsiane, które cechuje się ziarniakami wątroby i śledziony, zmianami w kościach oraz zajęciem ośrodkowego układu nerwowego.

Choroba kociego pazura — przebieg choroby

Wiele osób zastanawia się, czy choroba kociego pazura jest niebezpieczna. Najczęściej przebieg choroby ma charakter łagodny i w większości przypadków ustępuje nawet bez leczenia po upływie maksymalnie 6 miesięcy. Jednostki narażone na zaostrzony przebieg choroby kociego pazura: dzieci, osoby w podeszłym wieku, kobiety w ciąży czy osoby w okresie rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych. Co więcej, ostra forma częściej dotyka jednostki z obniżoną odpornością czy chorujące na choroby przewlekłe, a także nowotworowe.

Diagnostyka choroby kociego pazura

Wiele przypadków choroby kociego drapania ustępuje samoistnie, ale niektóre nadal wymagają leczenia. Warto zgłosić się na konsultację u specjalisty, szczególnie jeśli zostało się podrapanym lub ugryzionym przez zwierzę i wystąpią następujące objawy:

  • obrzęk lub bolesność węzłów chłonnych,
  • rana nie goi się po kilku dniach,
  • zaczerwienienie wokół rany rozszerza się,
  • przedłuża się złe samopoczucie,
  • po kilka dni od urazu pojawia się gorączka.

Rozpoznanie choroby rozpoczyna się od przeprowadzenia dokładnego wywiadu medycznego. Przede wszystkim należy wspomnieć o tym, czy w ostatnich dniach miało się kontakt ze zwierzęciem, podczas którego doszło do urazu skóry czy zakażenia rany. Trzeba również podać wszelkie doświadczane objawy, szczególnie powiększenie węzłów chłonnych. Czasami jednak choroba kociego pazura może być trudna do zdiagnozowania na podstawie samych objawów. Wówczas lekarz w celu potwierdzenia diagnozy wykona badanie serologiczne, używając odczynów immunofluorescencji albo ELISA.

Możliwe powikłania po chorobie kociego pazura

Większość zdrowych ludzi nie ma powikłań po chorobie kociego pazura. Jednak w szczególności osoby, które znajdują się w grupie ryzyka, mogą mieć komplikacje, takie jak:

  • Zespół Parinauda — zaburzenie neurologiczne, które wpływa na poruszanie gałkami ocznymi. Oczy są skierowane ku dołowi, w wyniku czego jest zaburzone spoglądanie ku górze.
  • Encefalopatia — przewlekłe lub trwałe uszkodzenie mózgu.
  • Zapalenie siatkówki i nerwu wzrokowego — powoduje niewyraźne widzenie. Zapalenie może wystąpić, gdy bakterie odpowiedzialne za chorobę kociego pazura przemieszczają się do oka. 

Możliwe jest również zajęcie kości, bóle stawów, zapalenie wsierdzia, płuc czy opłucnej, powiększenie wątroby i śledziony (hepatosplenomegalia), a także pojawienie się rumienia guzowatego.  

Profilaktyka, czyli jak unikać choroby kociego pazura?

Kilka prostych kroków może pomóc w uniknięciu zachorowania na chorobę kociego pazura.

Zachowuj ostrożność podczas kontaktu z bezpańskimi zwierzętami. Ponieważ spędzają czas na świeżym powietrzu, istnieje większe prawdopodobieństwo, że mają kontakt z pchłami i są nosicielami bakterii  Bartonella henselae czy Bartonella clarridgeiae.

Unikaj intensywnej zabawy ze zwierzęciem, która może skutkować zadrapaniem czy ugryzieniem, ponieważ to zwiększa szanse na zakażenie.

Zadbaj o swojego zwierzaka. Regularnie skracaj pazury i używaj produktów zapobiegających pchłom. Skonsultuj się z zaufanym weterynarzem, który pozwoli dobrać odpowiedni środek, ponieważ nie wszystkie produkty dostępne bez recepty są bezpieczne dla zwierzęcia. Sprawdź, czy zwierzę nie ma pcheł, używając specjalnego grzebienia. 

Zaplanuj rutynowe badania weterynaryjne, co pozwoli zatroszczyć się o zdrowie Twojego zwierzaka. W przypadku kotów warto zadbać, żeby zbyt często nie opuszczały domu, co pozwoli zminimalizować ryzyko kontaktu z pchłami, a także uniemożliwi im walkę z bezpańskimi i potencjalnie zarażonymi zwierzętami.

Kontroluj pchły w swoim domu przez częste odkurzanie. W razie potrzeby skontaktuj się ze specjalistami do zwalczania szkodników.

Często myj ręce. Po głaskaniu lub zabawie z kotem umyj ręce mydłem i wodą, zwłaszcza jeśli mieszkasz z małymi dziećmi lub osobami z osłabionym układem odpornościowym. Jeśli zostałeś podrapany lub ugryziony, warto od razu oczyścić oraz zdezynfekować dany obszar. Zrób to samo, gdy zwierzę poliże otwartą ranę czy strup. 

Ponieważ młode koty są bardziej narażone na zachorowanie na chorobę kociego pazura i rozprzestrzenianie się jej na ludzi, osoby w grupie ryzyka powinny kupić lub adoptować koty starsze niż jeden rok.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.