Budowa skóry i jej funkcje. Jak dbać o skórę?

Skóra to największy i bez wątpienia bardzo szczególny narząd ciała człowieka, który pełni wiele niezwykle ważnych funkcji. Nie tylko chroni nasze ciało przed wpływem czynników zewnętrznych, ale również bierze udział w przekazywaniu informacji, a dodatkowo pomaga nam w regulacji cieplnej. Z artykułu dowiesz się, jak przedstawia się budowa skóry i jakie ważne funkcje spełnia ten organ. Podpowiadamy również, jak należy dbać o skórę, by mogła dobrze pełnić swoją ważną dla organizmu rolę.

Budowa skóry – warstwy.

Skóra, inaczej powłoka skórna, stanowi zewnętrzną pokrywę ciała. Budowa skóry powinna być znana większości z nas z czasów szkolnych, jednak dla przypomnienia warto zaznaczyć, że tworzą ją trzy warstwy: naskórek, skóra właściwa oraz tkanka podskórna. Wiemy już, że skóra warstwy ma trzy – warto jednak wspomnieć o nich nieco więcej. Naskórek jest najbardziej zewnętrzną warstwą, najgłębiej znajduje się tkanka podskórna, czyli dbająca o termoregulację warstwa tkanki tłuszczowej. Pomiędzy nimi znajduje się skóra właściwa, w której znaleźć można przydatki, zakończenia nerwowe oraz naczynia krwionośne. Każda z warstw skóry pełni swoje indywidualne funkcje oraz spełnia inną rolę. Jak wspomniano wyżej, w skórze właściwej znajdują się przydatki – należą do nich włosy, paznokcie oraz gruczoły łojowe i potowe.

• Czego objawem są czerwone plamy na ciele i kiedy należy udać się do lekarza?
• Leczenie łojotokowego zapalenia skóry głowy.
• Uszczypnięcie bociana — czym jest i co jest jego przyczyną?         

Warto wiedzieć, że skóra dzieli się na dwa rodzaje. Pierwszy rodzaj tworzy skóra głowy, kończyn i tułowia, z kolei drugi rodzaj skóry to warstwa, która znajduje się na dłoniach oraz na podeszwach stóp człowieka. Z wielu przyczyn skóra może nie spełniać właściwie swojej roli. Choroby skórne mogą przyczyniać się nie tylko do nieatrakcyjnego wyglądu, ale również mieć poważne skutki zdrowotne. Wiele schorzeń skórnych wymaga kontaktu z lekarzem i ustalenia indywidualnie leczenia – często długotrwałego. Warto w tym przypadku pamiętać, że recepta online pozwala na łatwe uzupełnienie zapasu kończących się leków, bez konieczności stania w kolejkach i zwalniania się z pracy.

Budowa i funkcje naskórka.

Jeśli chodzi o naskórek, tworzy on najbardziej zewnętrzną warstwę skóry i odpowiada za ochronę ciała przed czynnikami zewnętrznymi. Tworzony jest przez nabłonek wielowarstwowy. W naskórku występują keratynocyty tworzone przez komórki, które są zróżnicowane pod względem budowy oraz kształtu. To właśnie w tej warstwie skóry zachodzi proces, który ostatecznie prowadzi do wytworzenia keratyny. Budowa skóry zewnętrznej (czyli naskórka) jest zróżnicowana i wyróżnić tutaj można 5 warstw:

• Warstwę podstawową zwaną również warstwą rozrodczą, czyli najgłębszą warstwę naskórka, w której zachodzą procesy powstawania nowych komórek naskórka.
• Warstwę kolczystą, którą tworzą warstwy komórek o kształcie wielobocznym i dużych okrągłych jądrach.
• Naskórek tworzy także warstwa ziarnista, której wrzecionowate komórki ze spłaszczonymi jądrami odpowiadają za produkcję białka keratynowego,
• Warstwę jasną, która jest widoczna na dłoniach i podeszwach stóp. Jest to warstwa pośrednia, która zlokalizowana jest między częścią ziarnistą i rogową. Posiada komórki o spłaszczonym kształcie i obkurczonych jądrach.
• Warstwę rogową, czyli najbardziej zewnętrzną część naskórka, w skład której wchodzą komórki zrogowaciałe, które nie posiadają jąder.

Budowa skóry właściwej.

Skóra właściwa jest środkową warstwą skóry. To najgrubsza warstwa skóry, która od góry sąsiaduje z naskórkiem, a od dołu przechodzi w tkankę podskórną. Budowa skóry właściwej jest dość zróżnicowana. Zbudowana jest ona z komórek tkanki łącznej. Zauważyć można w niej obecność naczyń krwionośnych, ponadto zawiera zakończenia nerwów oraz przydatki skóry. Warstwa brodawkowa (połączona z naskórkiem) oraz warstwa siateczkowa (połączona z tkanką podskórną) o zbitym układzie kolagenu, to podstawowe elementy, z jakich składa się skóra właściwa. Budowa tego organu obejmuje również włókna kolagenowe, sprężyste i siateczkowe (retikulinowe). Wraz z wiekiem skóra zazwyczaj traci swoją elastyczność, czego następstwem mogą być zmarszczki. Są one nie tylko efektem zmniejszonej produkcji włókien kolagenowych przez fibroblasty, ale również czynników dodatkowych.

Tkanka podskórna – budowa.

Jeśli chodzi o schemat budowy skóry, wyróżnić można również tkankę podskórną. To najgłębiej położona warstwa skóry, która zbudowana jest z tkanki łącznej i z tkanki tłuszczowej. Tkanka podskórna składa się z komórek tłuszczowych, inaczej adipocytów, które tworzą tzw. zraziki. Tkanka podskórna rozdziela skórę właściwą od znajdujących się bezpośrednio pod nią różnorodnych struktur. Pełni funkcję ochronną – chroni między innymi przed zmianami temperatury oraz urazami, zmniejszając ryzyko wystąpienia uszkodzenia mechanicznego. Tkanka tłuszczowa amortyzuje również wstrząsy, a dodatkowo magazynuje substancje zapasowe organizmu. Warto dodać, że zgromadzony w tkance podskórnej tłuszcz odgrywa także istotną rolę w gospodarce wodno-elektrolitowej dzięki zdolności do wchłaniania znacznych ilości wody. Warstwa ta ma duże znaczenie, jeśli chodzi o ogólną grubość skóry.

Funkcje skóry.

Charakterystyczna budowa skóry pozwala jej pełnić wiele funkcji, które mają ogromne znaczenie dla naszego organizmu. Skóra człowieka jest wytrzymała, ponadto potrafi tworzyć zgrubienia w tych miejscach, gdzie najczęściej pojawiają się otarcia. Ogólnie skóra pełni funkcje czynne oraz bierne. Poszczególne elementy budowy skóry spełniają między innymi następujące funkcje:

• Ochrona przed czynnikami mechanicznymi, które mogłyby powodować uszkodzenia, pęknięcia, otarcia itd.
• Ochrona przed czynnikami środowiska, w tym przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym, a także przez zbyt niską lub zbyt wysoką temperaturą.
• Udział w homeostazie, a także w przemianie materii, termoregulacji oraz w reakcjach odpornościowych.
• Funkcja ochronna przed patogenami i substancjami chemicznymi.
• Udział we wchłanianiu niektórych substancji.
• Wytwarzanie witaminy D pod wpływem promieni słonecznych i produkcja melaniny (barwnika).
• Udział w odbieraniu bodźców (zmysł dotyku).
• Rozpoznawanie alergenów.
• Funkcja diagnostyczna, która polega na reagowaniu na procesy zachodzące w organizmie – zarówno wygląd, jak i budowa skóry pod wpływem nadmiaru lub niedoboru substancji odżywczych oraz pod wpływem hormonów najczęściej ulegają zmianie.

Skóra – właściwości.

Budowa i funkcje skóry są już nam znane. Warto dodatkowo omówić również właściwości skóry. Najważniejszą właściwością skóry jest niewątpliwie jej zdolność do bardzo szybkiej regeneracji. Złuszczaniu ulegają martwe komórki naskórka, a wraz z nimi z powierzchni usuwane są zanieczyszczenia oraz drobnoustroje, które mogłyby być dla nas szkodliwe. Z czasem złuszczone elementy skóry zastępowane są nowymi komórkami. Ma to duże znaczenie również przy urazach – rany się goją, a ciągłość skóry zostaje szybko przywrócona. Bardzo ważną właściwością skóry jest również udział w odbieraniu bodźców ze środowiska zewnętrznego. Wiąże się to z obecnością zakończeń nerwowych. Skóra może rejestrować nie tylko dotyk czy ból, ale również temperaturę i przekazuje te informacje bezpośrednio do mózgu. Warto dodać, że skóra ma również zdolność do produkcji melaniny (barwnik), a także witaminy D, co jest bardzo ważne dla naszego organizmu.

Jak dbać o skórę?

Budowa skóry człowieka i jej skład mają zapewniać organizmowi ochronę przed niekorzystnym wpływem czynników zewnętrznych oraz przed drobnoustrojami, a dodatkowo umożliwić pełnienie wielu innych funkcji, które omówiono powyżej. Z tego powodu bardzo ważną rolę odgrywa odpowiednia pielęgnacja skóry. Skóra wymaga przede wszystkim regularnego oczyszczania oraz nawilżania. Dzięki tym czynnościom skutecznie można usunąć wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia i drobnoustroje, a także sprawić, że skóra stanie się bardziej elastyczna i odporna na uszkodzenia mechaniczne. Bez odpowiedniej pielęgnacji skóra nie będzie spełniać w 100% swojej funkcji, ponadto może chorować. Mowa nie tylko o właściwej pielęgnacji twarzy, ale i pozostałych rejonów skóry. W prawidłowej pielęgnacji skóry pomóc mogą odpowiednio dobrane kosmetyki. Przy ich wyborze warto pamiętać, by były pozbawione sztucznych barwników i konserwantów, a także substancji zapachowych. W przeciwnym razie mogą wywoływać reakcje alergiczne oraz podrażnienia skóry, a nawet przyczyniać się do zapychania gruczołów, co może mieć poważne konsekwencje.

O skórę należy dbać nie tylko od zewnątrz, ale również od środka. Dobrym sposobem dbania o skórę jest spożywanie zdrowych i dobrze zbilansowanych posiłków bogatych w witaminy i minerały (zwłaszcza owoców oraz warzyw). Czasem okazuje się to niewystarczające – wówczas należy rozważyć konieczność dodatkowej suplementacji. Ważna jest również odpowiednia ilości snu, który sprawi, że skóra będzie o wiele zdrowsza. Z pewnością na skórę korzystnego wpływu nie ma palenie tytoniu. Warto także zapewnić odpowiednią ochronę skóry przed słońcem oraz spożywać odpowiednie ilości wody.