Bielactwo – co to jest za choroba? Rokowania i leczenie

Bielactwo to przykład zaburzenia związanego z niedoborem melaniny (kiedy komórki barwnikowe występują w zbyt małych ilościach), która odpowiada za barwę elementów ciała. Choroba rodzaje i typy ma różne, w tym może być zarówno wrodzona, jak i nabyta, jednak zazwyczaj objawia się już w młodości. Bielactwo wrodzone widoczne jest już od narodzin, natomiast u pacjentów z bielactwem nabytym choroba najczęściej objawia się w wieku nastoletnim lub wczesnej dorosłości. Dla postaci nabytej charakterystyczne są widoczne gołym okiem zmiany plackowate obejmujące skórę. Jakie mechanizmy powodują powstawanie bielactwa? Jak rozpoznać i leczyć to schorzenie? Zapraszamy do artykułu!

Czym jest bielactwo?

Niedobór melanocytów odpowiedzialnych za syntezę melaniny w skórze wskazywać może na bielactwo. Co to konkretnie za schodzenie? Choroba, jaką jest bielactwo, wiąże się z występowaniem zaburzeń pigmentacji, objawiających się odbarwieniami skóry. Schorzenie zaliczane jest do chorób przewlekłych. Choć nie powoduje bólu, stanowi poważny problem estetyczny, przez co pacjenci mogą unikać kontaktów społecznych i przebywania w miejscach publicznych. Człowiek dotknięty bielactwem będzie mieć na ciele miejsca z bladymi plamami bez barwnika. Mogą one występować nie tylko na twarzy czy kończynach, ale również w okolicach odbytu i na narządach płciowych. Takie plamy zazwyczaj będą charakterystycznie odróżniać się od pozostałej części ciała. Gdy omawia się bielactwo, często pada ponadto słowo albinizm. Co to jest? Albinizmem określa się bielactwo wrodzone, czyli bardzo rzadką chorobę genetyczną, którą dziedziczyć można autosomalnie w sposób recesywny. 

Bielactwo należy do chorób, w przypadku których możliwości leczenia nie są niestety w pełni zadowalające. Jeśli jednak lekarz zleci metody farmakologiczne, często są to preparaty dostępne na receptę. By terapia zachowała ciągłość, pomocna może być e-recepta online. Sprawdzi się w przypadku braku dostępności wolnych terminów na wizyty stacjonarne u lekarza.

Bielactwo – przyczyny zachorowania

Należy wiedzieć, że bielactwo może mieć różne przyczyny powstawania, a częstość zachorowań jest zbliżona u kobiet i mężczyzn. Jak wspomniano wcześniej, postać wrodzona to choroba genetyczna, która jest dziedziczona autosomalnie w sposób recesywny. Jeśli chodzi natomiast o nabytą postać choroby, jej etiologia jest bardziej złożona. Wpływ mogą mieć tu pewne czynniki genetyczne, ale niebagatelne znaczenie mają również czynniki środowiskowe. W przypadku bielactwa nabytego dużą rolę odgrywa autoagresja układu immunologicznego. W związku z nadwrażliwością tego systemu powstają przeciwciała skierowane na własne antygeny. Przyczyną może być m.in. wymieranie komórek, które odpowiadają za produkcję melaniny i kolor skóry, choć wyróżnić można również inne pochodzenie tej dolegliwości.

Bielactwo nabyte a wrodzone – czym się różnią?

Wiesz już, że bielactwo może mieć postać wrodzoną i nabytą. Postać wrodzona jest chorobą genetyczną, która objawia się bezpośrednio po narodzinach, natomiast postać nabyta pojawić się może w każdym wieku, choć najczęściej objawia się u nastolatków i osób bardzo młodych. 

• Bielactwo wrodzone – to choroba genetyczna, którą zaobserwować można nie tylko u ludzi, ale również wśród zwierząt. Choroba wiąże się z brakiem enzymu odpowiedzialnego za przekształcenia na drodze syntezy melaniny. Enzymem tym jest tyrozynaza. Choroba często współistnieje z wadami wzroku i słuchu. 
  • Postać uogólniona – plamy obejmują znaczną część ciała, ponadto pojawiają się u chorego również zmiany w siatkówce oka oraz światłowstręt. 
  • Postać częściowa – plamy obejmują mniejszy obszar ciała i nie występują na powierzchni dłoni i stóp. Zdarza się, że lokalizują się wzdłuż nerwów.
• Bielactwo nabyte – to choroba związana z autoagresją układu immunologicznego, w efekcie której dochodzi do niszczenia melanocytów. Często współistnieje z chorobami o podłożu autoimmunologicznym. Pierwsze plamy widoczne są najczęściej w okresie od 10 do 30 roku życia.
  • Postać uogólniona – plamy obejmują znaczny obszar ciała, w tym również twarz i kończyny.
  • Postać częściowa – zmiany obejmują bardzo niewielki obszar ciała, a plamy występują w małej ilości.

Typy i rodzaje bielactwa

Sama nazwa „bielactwo” odnosi się do szerokiej grupy zmian o różnym pochodzeniu i nasileniu, co szczegółowo opisano wyżej. 

Objawy bielactwa trudno przeoczyć. W przypadku bielactwa wrodzonego zauważyć można nie tylko charakterystyczne zmiany skórne, ale również zmianę koloru włosów (niekiedy mogą być zupełnie bezbarwne) czy oczu. Osoby z bielactwem wrodzonym często mają bardzo jasną skórę i białe włosy, a także jasne rzęsy i brwi. Ich tęczówka również nie ma pigmentu. Wrodzone bielactwo u dzieci jest już bardzo dobrze widoczne. Chorobie towarzyszyć może również wada wzroku i słuchu. 

W przypadku bielactwa nabytego najczęściej zauważyć można niejednolitość skóry i bardzo charakterystyczne obszary przebarwień. Zmiany pigmentacyjne obejmować mogą dłonie (występują zwłaszcza na ich grzbietach) i stopy, ponadto występuje także bielactwo na twarzy – w tym zwłaszcza wokół ust. W przypadku tej postaci choroby nie jest wykluczone również przedwczesne siwienie. Nie dochodzi tu jednak raczej do łuszczenia naskórka. Wspomniano również wcześniej, że nabyte bielactwo często współuczestniczy z chorobami autoimmunologicznymi. Mowa zarówno o chorobach tarczycy (w tym Hashimoto), jak również o cukrzycy czy niedoczynności kory nadnerczy, ponadto wykluczyć nie można również łysienia plackowatego, a dodatkowo z bielactwem współistnieć może niedokrwistość.

Rozpoznanie i rokowania bielactwa

Bielactwo daje dość charakterystyczne objawy. By dokonać diagnozy postaci wrodzonej, wykonuje się pacjentowi badania genetyczne. Jest to szczególnie istotne nie tylko dla potwierdzenia schorzenia, ale również określenia jego typu. W przypadku bielactwa nabytego sprawa nieco się komplikuje – rozpoznania dokonuje się na podstawie wywiadu medycznego i wykluczenia innych schorzeń, które mogłyby dawać podobne objawy. 

Bielactwo – terapia i leczenie

Wiele osób zastanawia się, czy istnieją przypadki wyleczenia bielactwa. Należy wiedzieć, że jest to choroba trudna, a jej leczenie jest procesem długotrwałym. Jeśli u pacjenta rozpoznane zostanie bielactwo, leczenie nie zawsze przynieść może w pełni satysfakcjonujące rezultaty. 

Bielactwo wrodzone, czyli albinizm, jest nieuleczalne – nie ma obecnie w 100% skutecznego leku dla osób cierpiących na to schorzenie. W tym przypadku stawia się jedynie na leczenie objawowe, czyli głównie na pielęgnację skóry i oczu. Potrzebna jest zwłaszcza ich ochrona przed promieniowaniem UV, a także monitorowanie jakichkolwiek zmian skórnych, gdyż przy bielactwie rośnie ryzyko nowotworów. Jeśli chodzi o bielactwo nabyte, ciężko mówić również o wysoce efektywnej terapii dotyczącej utraconego pigmentu. Stawia się również na zabiegi, w których wykorzystuje się światło –m.in. na fototerapię promieniowaniem UVA i UVB. Pacjentom podaje się również leki miejscowe. Przy leczeniu schorzenia stosuje się m.in. kremy i maści immunosupresyjne. Maść na bielactwo czy krem na bielactwo to często glikokortykosteroidy, ponadto stawia się na inhibitory kalcyneuryny i pochodne witaminy D. 

Możliwa jest ponadto kuracja z wykorzystaniem metod naturalnych – wykorzystuje się m.in. zioła na bielactwo. Wśród ziół na uwagę zasługuje przede wszystkim miłorząb japoński, rumianek, krwawnik, a także dziurawiec. Nie można również zapomnieć, że przez cały czas trwają badania nad możliwością wykorzystania nowych leków. Jeśli chodzi o nowości w leczeniu bielactwa, pod uwagę brane są leki, które wykazują różne mechanizmy działania, w tym iniekcja doogniskowych triamcynolonu, a także inhibitory JAK, bimatoprost, czy też latanoprost.