Bierne palenie w ciąży – dlaczego jest niebezpiecznie dla płodu?

Bierne palenie, czyli wdychanie dymu tytoniowego przez osobę niepalącą, jest niebezpieczne dla zdrowia. Poza tym, że zwiększa ryzyko rozwoju raka płuc i chorób serca, szkodzi także ciąży. Jakie są skutki biernego palenia? Podpowiadamy. 

Co to jest palenie bierne?

Tak nazywana jest ekspozycja na dym tytoniowy. Biernym palaczem jest każdy, kto przebywa wśród osób palących (np. w pracy) i wdycha ulatniający się z ich papierosów dym. 

Czy palenie bierne jest szkodliwe?

O tym, że palenie tytoniu jest szkodliwe dla zdrowia, wie każdy. Na rynku jest dostępnych wiele produktów leczniczych, które wspierają w walce z chęcią zapalenia papierosa. Gdy brakuje silnej woli, by pożegnać się ze szkodliwym nałogiem, dobrym rozwiązaniem może się okazać nikotynowa terapia zastępcza lub leki na receptę. Po konsultacji z lekarzem i przepisaniu odpowiedniego preparatu pacjent może kontynuować leczenie w oparciu o recepty online – aby je uzyskać, nie trzeba udawać się po raz kolejny na stacjonarną wizytę lekarską. Recepta wystawiona przez Internet jest pełnoprawnym dokumentem i może zostać zrealizowana w dowolnej aptece. 

Nie każdy ma jednak świadomość, ze wdychanie dymu tytoniowego ulatniającego się z papierosów przez osoby niepalące jest również niebezpieczne dla zdrowia. Badania dowiodły, że boczny strumień dymu tytoniowego zawiera do nawet 15 razy więcej CO i 20 razy więcej nikotyny niż dym, który wdycha palacz [1]. W dymie papierosowym znajduje się również wiele alergenów – substancje te podrażniają układ oddechowy – oraz ponad 40 substancji o działaniu rakotwórczym, które oddziałują nie tylko na palacza, ale i na wszystkie osoby, które przebywają z nim w tym samym pomieszczeniu [2]. 

Bierne palenie jest szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci oraz osób starszych. Wdychanie dymu wydychanego przez palaczy jest jednym z głównych czynników ryzyka choroby wieńcowej i zawału serca [3], zwiększa także ryzyko wystąpienia astmy oskrzelowej, rozedmy płuc, POChP [4]. Poniżej zebrano inne negatywne skutki biernego palenia. 

Bierne palenie – skutki dla osób niepalących:

• kaszel oraz świsty przy wdechu lub/i wydechu; 
• przewlekłe zapalenie oskrzeli; 
• większe ryzyko rozwoju chorób serca (np. choroby niedokrwiennej serca); 
• większe ryzyko rozwoju raka płuc, krtani, gardła oraz przełyku; 
• większe ryzyko wystąpienia udaru mózgu; 
• zaczerwienienie i łzawienie oczu; 
• zwiększenie gęstości krwi i co za tym idzie, powstawanie zakrzepów w naczyniach krwionośnych.

Według danych WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) z powodu biernego palenia umiera co roku 600 000 osób [5]. W samej tylko Polsce ekspozycja na dym środowiskowy przyczynia się do nawet 1 tysiąca zgonów rocznie [6]. Na szczęście coraz więcej palaczy ma świadomość negatywnych skutków palenia biernego i albo unika palenia w towarzystwie, albo nawet podejmuje decyzję o rzuceniu tego nałogu. 

Bierne palenie – skutki dla ciężarnej i płodu.

Czy palenie bierne jest szkodliwe dla kobiet będących w ciąży? Zdecydowanie tak! Ekspozycja na dym papierosowy może spowodować, że dziecko będzie w przyszłości bardziej narażone na wystąpienie alergii oraz rozwój chorób układu krążenia i układu oddechowego. To nie koniec niekorzystnych skutków biernego palenia w ciąży. 

Wdychanie dymu tytoniowego z papierosa i zawartych w nim teratogennych substancji może przyczynić się do rozwoju u dziecka wad wrodzonych [7], bierne palenie może również wywołać nagłą śmierć łóżeczkową [8]. Badania dowiodły także, że kobieta w ciąży, której partner pali papierosy, jest bardziej narażona na poronienie [9]. Inne przykre konsekwencje biernego palenia w ciąży to: niższa masa urodzeniowa oraz wyższe ryzyko porodu przedwczesnego [10]. 

Źródła: 

1. archiwum.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/uzaleznienia/tyton/bierne-palenie/
2. gov.pl/attachment/8754f2d5-0016-4e5b-ab2a-1523fb9297dd
3. mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/zapobieganie/62127,dlaczego-palenie-bierne-jest-szkodliwe
4. Krion R., Kuziemski K. Rozpowszechnienie palenia tytoniu i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc w Polsce. Forum Medycyny Rodzinnej 2017, tom 11, nr 6, 263–269.
5. Boffetta et al. (1998) Multicenter Case–Control Study of Exposure to Environmental Tobacco Smoke and Lung Cancer in Europe. Journal of the National Cancer Institute, Vol. 90, No. 19, 1440-1450. (badanie sponsorowane przez WHO); James E Enstrom, Geoffrey C Kabat (2003) Environmental tobacco smoke and tobacco related mortality in a prospective study of Californians, 1960-98. British Medical Journal 326: 1057-1067. 
6. Patologia znaczy słowo o chorobie T. 1, Patologia ogólna / Jerzy Stachura, Wenancjusz Domagała; Polska Akademia Umiejętności. Wydział Lekarski. Kraków: PAU, 2003.
7. The U.S. Surgeon General’s Report on Secondhand Smoke, s. 176–179.
8. The U.S. Surgeon General’s Report on Secondhand Smoke, s. 180–194.
9. John D. Meeker, Stacey A. Missmer, Allison F. Vitonis, Daniel W. Cramer, Russ Hauser. Risk of Spontaneous Abortion in Women with Childhood Exposure to Parental Cigarette Smoke. American Journal of Epidemiology, Volume 166, Issue 5, s. 571–575. 
10. Sochaczewska Diana, Czeszyńska Maria Beata, Konefał Halina, Garanty-Bogacka Barbara. Palenie czynne lub bierne w okresie ciąży a wybrane parametry morfologiczne i powikłania okresu noworodkowego. Ginekologia Polska, 2010, 81, 687-692.