Malaria należy do bardzo niebezpiecznych chorób. Zbiera ona potężne żniwo nie tylko wśród mieszkańców krajów, gdzie występuje najczęściej (zwłaszcza tych biednych, którzy mają ograniczony dostęp do służby zdrowia i odpowiednio dobranego leku), ale i turystów, którzy te kraje odwiedzają. Jeśli chodzi o leki na malarię, w Polsce dostępne są one wyłącznie na receptę. Lekarz medycyny może przepisać Ci je jednak już przed wyjazdem w celu stosowania profilaktycznego.
Malaria - co to za choroba?
Choroba, jaką jest malaria (zimnica), dotyczy zwykle rejonów tropikalnych. Na baczności powinny mieć się szczególnie osoby, które podróżują do Azji i Afryki, zwłaszcza w rejon Afryki Subsaharyjskiej. Malarię wywołuje jednokomórkowy pierwotniak z rodziny Plasmodium, który do prawidłowego rozwoju potrzebuje zmiany żywicieli – pokolenie płciowe bytuje w komarach widliszkach (żywiciel ostateczny), bezpłciowe u człowieka (żywiciel pośredni). Gdy samica komara zakażona pierwotniakiem ssie krew człowieka, może dojść do infekcji. W pierwszej kolejności zarodźce pasożyta rozwijają się w wątrobie, a następnie infekcja obejmuje krwinki czerwone, co objawia się jako gorączka, dreszcze, uczucie zimna lub gorąca, wymioty i ból głowy. Jeśli w porę nie zostanie wdrożone leczenie, malaria może prowadzić do śmierci, dlatego kluczowe jest jak najszybsze zgłoszenie się do lekarza, który zdecyduje, jakie leki na malarię podać i w jakiej dawce.Kiedy konieczne jest podanie leków na malarię?
Trzeba mieć na uwadze, że leki na malarię mogą być ostatnią deską ratunku, jeśli chodzi o zdrowie i życie pacjenta. Gorączka, która pojawi się nawet do trzech miesięcy po powrocie z rejonu, gdzie mogło dojść do zakażenia, może świadczyć o malarii, a wówczas jest to już stan zagrażający życiu, który wymaga jak najszybszej diagnozy i wdrożenia leczenia. Również inne niepokojące objawy powinny szczególnie wzbudzić czujność i pacjenci powinni zgłosić się na badania. Wczesne wdrożenie leczenia zwiększa szansę wyzdrowienia, a także zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań choroby. Warto wiedzieć, że nie istnieje w naszym kraju coś takiego, jak leki na malarię bez recepty. Konieczna jest wizyta u lekarza – zarówno w celach profilaktyki, jak i w przypadku podejrzenia zarażenia. Stosowane leki na malarię to między innymi chlorochina, meflochina i prymachina, a także doksycyklina i tetracyklina. Czym jest terapia ACT w przypadku malarii?
Gdy konieczne jest leczenie malarii, najczęściej lekarze stawiają na kombinację leków. Zwykle pierwszym z leków jest artemizyna albo jej pochodne, które są bardzo skuteczne w leczeniu malarii, stąd nazwa terapii (ang. Artemisinin-based Combination Therapy). Oczywiście leczenie malarii zależne jest od rodzaju pierwotniaka, którym pacjent został zarażony – tzn. czy doszło do zarażenia zarodźcem ruchliwym (Plasmodium vivax), owalnym (Plasmodium ovale), pasmowym (Plasmodium malariae), czy też zarodźcem sierpowatym (Plasmodium falciparum), który to jest dość mocno odporny na leki i zwykle leczenie wiąże się z podawaniem dożylnym leków na oddziale intensywnej terapii. Profilaktyka malarii - kiedy poddać się chemioprofilaktyce przeciwmalarycznej
Jeśli planowana jest podróż w miejsca, gdzie malaria jest szczególnie niebezpieczna, należy pamiętać o wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Najlepiej zgłosić się do lekarza już na dwa miesiące przed wyjazdem, by dowiedzieć się, jakie środki bezpieczeństwa należy wdrożyć przed wyjazdem. Leki na malarię na receptę, które stosuje się w celach profilaktycznych często muszą być sprowadzane na specjalne zamówienie, dlatego lepiej zgłosić się do lekarza wcześniej. Kiedy brać leki na malarię? Chemioprofilaktyka czyli profilaktyka farmakologiczna przeciwdrobnoustrojowa wiąże się ze stosowaniem niewielkich, określonych przez lekarza dawek preparatów działających przeciwmalarycznie. Leki te w profilaktyce należy zacząć przyjmować jeszcze przed wyjazdem, a następnie przyjmuje je się przez cały czas pobytu za granicą i jeszcze po powrocie do kraju, co powstrzymuje zarodźca przed rozwojem w krwi. Trzeba wspomnieć, że metoda ta nie daje 100% ochrony przed chorobą w przypadku ukąszenia komara, aczkolwiek znacznie zmniejsza ryzyko poważnego przebiegu choroby czy wręcz zgonu. Oczywiście wybór metody chemioprofilaktyki i jej dawkowanie należy pozostawić lekarzowi, który uwzględni wiek i stan zdrowotny pacjenta, alergie i przyjmowane przez niego leki, a także miejsce i charakter podróży oraz stopień zagrożenia malarią. Profilaktycznie u pacjentów stosuje się między innymi leczenie chlorochiną, a także doksycyklinę, meflochinę, proguanil oraz lek, będący połączeniem proguanilu i atowakwonu. Jeśli zastanawiasz się, ile kosztują tabletki na malarię, musisz wiedzieć, że zależne jest to od rodzaju środka, czyli znajdującej się wewnątrz substancji czynnej. Jeśli chodzi leki na malarię, cena powinna mieć tu drugorzędne znaczenie, gdyż profilaktyka znacznie zmniejsza ryzyko ciężkiego przebiegu choroby, w tym także śmierci, więc nie warto tu oszczędzać (choć jeśli chodzi np. o chlorochinę, cena leku jest bardzo niska). Już sam wyjazd do strefy tropikalnej nie jest tanim przedsięwzięciem, więc cena leków na malarię w porównaniu do niego nie jest szczególnie wygórowana, a jest to inwestycja we własne zdrowie, a czasem nawet życie. Czy istnieje szczepionka na malarię?
Niestety nie istnieje jeszcze dostępna w sprzedaży szczepionka, którą można stosować profilaktycznie, by uniknąć ryzyka zakażenia malarią. Co prawda trwają aktualnie intensywne badania medyczne nad szczepionką i wstępne wyniki tych badań wydają się być obiecujące (skuteczność na poziomie 71-77%, czyli szczepionka osiągnęła próg skuteczności wymagany przez WHO), jednak wymagane są jeszcze badania na szerszą skalę, by móc taki preparat wprowadzić do ogólnego obrotu. By jednak zmniejszyć ryzyko zarażenia się malarią, dobrze przed wyjazdem zaopatrzyć się również w dobre repelenty, które dostępne są w aptekach bez recepty i zmniejszają ryzyko zakażeń, ponieważ odstraszają komary.