Zapalenie stawów

Zapalenie stawów to nazwa ogólna, która obejmuje szereg schorzeń o różnorodnych przyczynach, przebiegu i objawach ze strony układu. Suplementy i leki na zapalenie stawów stosowane u pacjentów w przypadku terapii tego typu chorób to między innymi preparaty, których sposób działania obejmuje hamowanie lub wstrzymywanie destrukcji stawu, a także łagodzenie dolegliwości bólowych. Czy stosowanie leków, które apteka oferuje bez recepty będzie tu wystarczające? A może lepiej zgłosić się do lekarza, by poddać się leczeniu lekiem dostępnym na receptę? Czy można wspomagać proces leczenia niefarmakologicznie?

Zapalenie stawów – przyczyny

Choroba, jaką jest zapalenie stawów, przyczyny może mieć różne, gdyż pod tą nazwą kryje się wiele schorzeń (>100), które różnią się nie tylko przyczynami, ale również przebiegiem i objawami, a także powikłaniami. Stan zapalny w obrębie stawów może powstawać w odpowiedzi na uraz, jednakże może być to również wynik infekcji lub zużywania się stawów, a także może mieć podłoże autoimmunologiczne. Zapalenie stawów może być również schorzeniem, które towarzyszy innym chorobom, w tym między innymi chorobom autoimmunizacyjnym (np. toczeń rumieniowaty układowy) czy łuszczycy (a wówczas potrzebne są leki na łuszczycowe zapalenie stawów). Leczenie zapalenia stawów, bez względu na jego przyczynę, zwykle nie jest łatwe. Wykorzystuje się tutaj różnego rodzaju leki na zapalenie stawów, których zadaniem ma być hamowanie rozwoju choroby, zmniejszenie bólu i powstrzymywanie destrukcji. 

Objawy zapalenia stawów

Zapalenie stawów objawia się najczęściej jako obrzęk i ból stawów, ponadto pojawia się również zaczerwienienie skóry w okolicy stawu, a także większa ciepłota tego obszaru skóry, ponadto chorzy często odczuwają wyraźną sztywność stawu oraz jego ograniczoną ruchomość. Objawy zapalenia stawów zwykle są długotrwale odczuwalne, dlatego pacjenci decydują się na leki na zapalenie stawów, które ułatwiają codzienne funkcjonowanie. 

Miejsca najczęściej objęte zapaleniem stawów – kolana, łokcie, palce

Najczęściej pojawia się zapalenie w obrębie stawu kolanowego, biodrowego, skokowego, barkowego, a także obejmuje stawy dłoni. W przypadku pojawienia się dolegliwości bólowych, które mogą świadczyć o zapaleniu stawów, ważne jest zgłoszenie się do lekarza i wykonanie odpowiednich badań, w celu właściwej diagnozy i dobrania odpowiedniego leku. Ze względu na zdrowie pacjenta, nie zaleca się stosowania produktów leczniczych na własną rękę. Choć niejedna apteka posiada szeroki wybór, jeśli chodzi o suplementy i leki na zapalenie stawów bez recepty, mogą być one nieskuteczne, a choroba może postępować, a ryzyko jej powikłań w przypadku niewłaściwego leczenia rośnie. W wielu przypadkach dopiero leki na zapalenie stawów na receptę są w stanie skutecznie hamować przebieg choroby. 

Rodzaje zapalenia stawów

Wyróżnić można różne rodzaje zapalenia stawów (ponad 100), których przyczyny i objawy się różnią, stąd tak trudno dobrać skuteczne leki na zapalenie stawów. To między innymi: 

• Choroba zwyrodnieniowa stawów (osteoartroza) – zwyrodnieniowe schorzenie przewlekłe, w wyniku którego chrząstka stawowa ulega degradacji i tworzą się wyrośla kostne na brzegach stawów, co skutkuje kalectwem. Chorobie towarzyszy ból, mniejsza ruchomość stawów i uczucie sztywności. 
• Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – choroba przewlekła o podłożu immunologicznym, która najczęściej obejmuje symetryczne zapalenie stawów rąk i stóp (ból i obrzęk, sztywność), prowadzące z czasem do powstawania podskórnych guzków reumatoidalnych i deformacji stawów. Choroba prowadzi także do innych zmian i objawów układowych, co przyczynia się do inwalidztwa, a nawet przedwczesnej śmierci. Najnowsze leki na reumatoidalne zapalenie stawów to leki biologiczne, które wykazują skuteczność również przy cięższych postaciach choroby (nawet gdy metotreksat zawodzi), jednakże terapia nimi wciąż jest jeszcze bardzo kosztowna.
• Młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów – schorzenie, które jest przewlekłe i dotyczy zwykle dzieci i młodzieży przed szesnastym rokiem życia. Choroba objawia się nie tylko bólem i obrzękiem stawów, ale także często gorączką, brakiem łaknienia oraz spadkiem aktywności fizycznej. Może prowadzić do uszkodzenia nie tylko stawów, ale i narządów.
• Dna moczanowa (artretyzm/podagra) – schorzenie, którego przyczyną jest krystalizacja kwasu moczowego w płynie stawowym. Kryształki takie odkładają się w formie złogów nie tylko w chrząstkach, ale także w tkankach miękkich i ścięgnach. Najczęściej objawia się jako zgrubienie stawu przy dużym palcu u nogi, któremu towarzyszy również ostry ból oraz zaczerwienienie skóry. 
• Reaktywne zapalenie stawów – obejmuje kilka stawów, w tym zwłaszcza kończyn dolnych. Najczęściej pojawia się po zakażeniach narządów płciowych lub przewodu pokarmowego. 
• Septyczne zapalenie stawów – choroba wywołana przez infekcję błony maziowej drobnoustrojami.
• Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK/choroba Bechterewa) – schorzenie o podłożu autoimmunizacyjnym, które dotyczy głównie stawu krzyżowo-biodrowego, a także stawów międzykręgowych i więzadeł kręgosłupa. W miarę postępowania choroby dochodzi do ich stopniowego sztywnienia.

Leczenie zapalenia stawów i domowe sposoby na łagodzenie objawów

Pacjenci często sięgają po leki na zapalenie stawów bez recepty (np. maści/tabletki), których działanie jest przeciwzapalne i przeciwbólowe, by w ten sposób łagodzić dolegliwości związane z chorobą, jaką jest reumatyzm, jednakże należy mieć na uwadze, że często jest to niewystarczające i choroba się nasila, przez co występuje ciężkie zapalenie stawów. Leki na receptę są wówczas niezbędne i powinny zostać dobrane do stanu danej osoby, stąd zalecana jest konsultacja z lekarzem. Lekarz może przepisać między innymi niesteroidowe leki przeciwzapalne, terapię biologiczną, cytostatyki lub sterydy (np. glikokortykosteroidy).

Warto ponadto wiedzieć, że stosowane przez pacjenta leki na zapalenie stawów to nie wszystko. W przypadku tego schorzenia dużą rolę odgrywa również aktywność fizyczna, a konkretnie fizjoterapia w celu wzmocnienia mięśni. Rodzaj i stopień intensywności ćwiczeń najlepiej skonsultować z rehabilitantem, który dobierze pacjentowi indywidualnie ćwiczenia łagodzące bóle i zwiększające ruchomość stawów. Pomocna będzie również odpowiednia dieta, szczególnie bogata w kwasy omega-3, kolagen, wapń i potas. Dieta ta powinna być uboga w sód i jednocześnie dobrana kalorycznie do zapotrzebowania (nadwaga i otyłość nie są tu wskazane).