EllaOne | E-konsultacja Lekarska

EllaOne to tabletki, które zaliczyć można do tzw. antykoncepcji awaryjnej. Są to środki, które stosuje się w przypadku ryzyka nieplanowanej ciąży, gdy inne metody antykoncepcyjne mogły zawieść lub w przypadku gdy uprawiano seks bez zabezpieczenia w okolicy dni płodnych. Co warto wiedzieć, jeśli chodzi o tabletki ellaOne? Skuteczność ich jest wysoka? Jakie ellaOne skutki uboczne może mieć najczęściej i jak można kupić ten środek w Polsce?

Czym są tabletki EllaOne – antykoncepcja awaryjna.

Awaryjne środki antykoncepcyjne, do których zaliczyć można tabletki ellaOne, to preparaty hormonalne, które stosuje się w przypadku uniknięcia nieplanowanej ciąży. Jak sama nazwa wskazuje, jest to metoda „awaryjna”, co oznacza, że stosuje się ją wyłącznie sytuacjach sporadycznych, gdy kobieta może podejrzewać, że odbyty w najbliższej przeszłości stosunek seksualny może prowadzić do zapłodnienia. Antykoncepcja awaryjna zawiera dużą dawkę hormonów, która jest nie bez znaczenia dla organizmu kobiety, dlatego tego typu preparaty powinny być zażywane z głową – jedynie w sytuacjach, gdy faktycznie okazują się konieczne. Jeśli chodzi o skład antykoncepcji awaryjnej, zależne jest to od konkretnego preparatu. Tabletki ellaOne posiadają w składzie octan uliprystalu. Ta substancja czynna z grupy hormonów steroidowych działa częściowo antagonistycznie do progesteronu, co oznacza, że jest to selektywny modulator receptora progesteronowego. Octan uliprystalu działa w taki sposób, że blokuje wyrzut LH (hormon luteinizujący) – a jego wzrost jest naturalny w czasie owulacji. W związku z blokowaniem wyrzutu hormonu luteinizującego, ellaOne opóźnia lub blokuje owulację, co znów jest równoznaczne z tym, że komórka jajowa jest uwalniana później (gdy ryzyko zapłodnienia uwolnionymi do dróg rodnych kobiety plemnikami zmaleje) lub nie jest uwalniana wcale (cykl bezowulacyjny). Tabletka ellaOne jest zatem środkiem, który „daje czas”, by plemniki w drogach rodnych kobiety nie dotrwały do owulacji i nie mogły zapłodnić komórki jajowej.

Zastosowanie tabletek EllaOne.

Jeśli chodzi o wskazania do zażycia tabletek ellaOne, przede wszystkim chodzi o zapobieganie zapłodnieniu, czyli ochronę przed nieplanowaną ciążą. Tabletka ellaOne może być zatem zażyta przez kobietę, która niedawno współżyła z mężczyzną i obawia się, że mogło dojść do sytuacji niebezpiecznej, podczas której nasienie przedostało się do jej dróg rodnych, a komórka jajowa będzie miała możliwość uwolnienia się. Innymi słowy: ellaOne stosowana może być przede wszystkim w sytuacji, gdy kobieta nie zabezpieczyła się przy współżyciu (i mężczyzna również), a także w przypadku stosowania zabezpieczenia, którego skuteczność działania w pewien sposób mogła zostać zaburzona. Zastosowanie „tabletek po” ellaOne zawsze powinno być przemyślane i skonsultowane z lekarzem, ponadto preparat nie powinien być zażywany nagminnie – np. jako zastępcza forma antykoncepcji. EllaOne może okazać się pomocna, jeśli:

• Znajdujesz się w okolicy dni płodnych i współżyłaś bez zabezpieczenia.
• Stosujesz tabletki antykoncepcyjne, jednak zażywałaś je nieregularnie, zapomniałaś przyjąć dawkę/dawki, stosowałaś leki zaburzające ich działanie (np. antybiotyki) lub miałaś problemy żołądkowe (wymioty w bliskiej odległości czasowej od zażycia tabletki).
• Stosujesz krążek antykoncepcyjny, ale wypadł i nie był założony przez dłuższy czas.
• Zabezpieczaliście się prezerwatywą, ale pękła, zsunęła się itp.
• Zabezpieczasz się kapturkiem antykoncepcyjnym, ale nieprawidłowo go założyłaś lub wyjęłaś.
• Stosujesz inne metody antykoncepcyjne, ale ich skuteczność działania mogła zostać obniżona.

Recepta online na tabletki EllaOne.

W Polsce antykoncepcja ratunkowa może być kupiona jedynie, gdy kobieta posiada wystawioną przez lekarza receptę. Tu pojawia się problem, bo choć e-recepta na ellaOne może być wystawiona nie tylko przez ginekologa, czas na przyjęcie leku jest ograniczony. Nie zawsze możliwe jest, by dostać się na stacjonarną wizytę u specjalisty „od ręki”, a skuteczność tabletek ellaOne, zależna jest od czasu zażycia środka. Rozwiązaniem ograniczającym presję czasową jest recepta online na tabletki ellaOne, która może zostać wystawiona nawet w 5 minut.

E-recepta online na ellaOne może być wystawiona kobiecie bez konieczności wcześniejszego dzwonienia do rejestracji i zaklepywania wizyty u lekarza. Nie trzeba jechać specjalnie do przychodni, nie trzeba również stać w kolejce, czy też obawiać się, że na sam koniec lekarz zasłoni się klauzulą sumienia i e-recepty nie wystawi. Tu wszystko odbywa się sprawnie, przez Internet, bez konieczności wychodzenia z domu i w pasującym pacjentce czasie. Oczywiście należy liczyć się z tym, że nie wystarczy w tej sytuacji dokonanie płatności za konsultację prywatną – płatność nie oznacza, że kobieta otrzyma e-receptę na ellaOne „z mety”. Lekarz, przed wypisaniem jakiejkolwiek recepty, zobowiązany jest do rzetelnego sprawdzenia stanu zdrowia pacjentki i wykluczenia ewentualnych przeciwwskazań, w związku z którymi nie mogłaby ona leku zażyć. W tym celu pacjentka proszona jest o wypełnienie specjalnie przygotowanego formularza medycznego. Zawiera on nie tylko miejsce do podania danych osobowych, które są niezbędne do wystawienia e-recepty, ale również pytania dotyczące historii medycznej i aktualnego stanu zdrowia pacjentki. Uzupełniony formularz medyczny jest analizowany przez lekarza, a jeśli nie będzie przeciwwskazań do przyjęcia leku przez kobietę, recepta online na tabletki ellaOne zostanie pacjentce wystawiona niezwłocznie.

Zalet korzystania ze zdalnych konsultacji medycznych jest wiele. Wspomnieć należy o mniejszej presji czasowej i braku konieczności umawiania się do lekarza, dojazdu do niego i stania w kolejkach, a także o większej prywatności i wygodzie, gdyż kobieta może formularz uzupełnić o dowolnej porze.

Sama e-recepta online na ellaOne nie różni się niczym od e-recepty, którą lekarz wystawia stacjonarnie. W obu przypadkach dokument przypisywany jest do numeru PESEL pacjentki i jej konta IKP i tak samo może zostać zrealizowany w aptece (SMS z 4-cyfrowym kodem + PESEL lub kod kreskowy z wiadomości e-mail).

Skuteczność tabletek EllaOne.

Wiele kobiet, które nie planują aktualnie zajść w ciążę, ale odbyły ryzykowny stosunek seksualny, zastanawia się, jak skuteczna jest tabletka ellaOne. Skuteczność tego środka jest wysoka, o ile zostanie on zażyty zgodnie z zaleceniami lekarza i w oparciu o informacje, które podaje producent w ulotce. Dawkowanie jest tu co prawda proste – należy po prostu zażyć jedną tabletkę i popić ją niewielką ilością wody (nie trzeba czekać na posiłek). Najważniejszy w tym przypadku jest czas przyjęcia preparatu. Oznacza to, że ellaOne skuteczność ma największą, gdy zostanie przyjęta możliwie najszybciej po odbyciu stosunku. Wraz z czasem, który mija od ryzykownego współżycia, maleje szansa na wysoką skuteczność ellaOne. Zgodnie z ulotką, by z dużym prawdopodobieństwem ciąża się nie pojawiła po ryzykownym współżyciu, pacjentka powinna zażyć tabletkę maksymalnie w 120 godzin po seksie. Zalecane jest tutaj jednak, by nie zwlekać z czasem zażycia preparatu do granicznych 5 dni po ryzykownym stosunku, tylko stosować lek, gdy tylko go kupimy. EllaOne wykazuje najwyższą skuteczność po przyjęciu nie później niż dobę po zbliżeniu. Oczywiście w 2, 3, 4 czy 5 dobie po zbliżeniu tabletka również może zadziałać, aczkolwiek jej skuteczność będzie maleć wraz z czasem. Bardzo ważna kwestia, jeśli chodzi o ellaOne i możliwość zapobiegania ciąży to również moment cyklu kobiety. Wiadomym jest fakt, że zapłodnienie możliwe jest, gdy kobieta współżyje bez zabezpieczenia w okolicy dni płodnych, a konkretniej przed, w trakcie i jakiś czas po owulacji. Tabletka ellaOne, a konkretnie octan uliprystalu, który jest jej substancją czynną, hamuje bądź blokuje owulację, czyli pigułki te mają szansę skuteczności, jeśli zostaną zażyte przed owulacją. W związku z tym, że ciężko zwykle kobiecie przewidzieć dokładny czas owulacji, producent zaleca, by tabletkę przyjąć maksymalnie szybko, jak to możliwe – zanim jeszcze do owulacji dojdzie.

Skuteczność ellaOne mogą zaburzać niektóre leki i preparaty ziołowe (np. wyciąg z dziurawca), ponadto należy uważać również na wymioty – jeśli wystąpią one w czasie 3 godzin od zażycia tabletki, konieczne jest jak najszybsze przyjęcie nowej dawki, gdyż przyjęta wcześniej mogła nie mieć jeszcze szansy zacząć działać odpowiednio. Trzeba także dodać, że niektóre dane wskazują, że ellaOne może być mniej skuteczna w przypadku wysokiej masy ciała lub BMI. Octan uliprystalu opóźnia lub blokuje owulację, jednak nie przerywa on już istniejącej ciąży, jednakże jeśli kobieta podejrzewa, że może być w ciąży, nie powinna zażywać ellaOne. Choć skuteczność ellaOne jest wysoka, zwłaszcza gdy preparat zostanie przyjęty szybko, nie zawsze tabletka zapobiega ciąży. Jeśli kobieta zauważy opóźnienie miesiączki (lub krwawienie nietypowe), pojawi się ból podbrzusza, tkliwość piersi lub mdłości, powinna wykonać test ciążowy lub zgłosić się do lekarza ginekologa. Należy zaznaczyć, że kwestia krwawienia nie jest tutaj rozstrzygająca i wszelkie niepokojące objawy należy zweryfikować, gdyż krwawienie może nie wykluczać ciąży pozamacicznej.

Czy tabletki EllaOne są na receptę?

Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że wpływ awaryjnych środków antykoncepcyjnych na organizm kobiety nie jest obojętny. Istnieją oczywiście przeciwwskazania do przyjmowania tego typu preparatów, a zaliczyć można do nich między innymi nadwrażliwość na substancję czynną lub substancje pomocnicze leku, ciążę, ciężką postać astmy, która leczona jest doustnymi glikokortykosteroidami, a także równoczesne przyjmowanie innych leków, o których wspomina producent w ulotce (w tym np. leków stosowanych przy infekcjach bakteryjnych, a także leków stosowanych w przypadku AIDS i niektórych leków stosowanych przy padaczce). Tabletki z grupy antykoncepcji awaryjnej nie powinny być ponadto nadużywane, dlatego bardzo ważny jest kontakt z lekarzem, zanim kobieta zdecyduje się na zażycie leku ellaOne, co oznacza, że środek ten dostępny jest jedynie na receptę.

Jeszcze jakiś czas temu można było kupić w Polsce ellaOne bez recepty, jednak nowelizacja z 2017 roku ograniczyła dostępność awaryjnych środków antykoncepcyjnych, w tym także ellaOne. Dzisiaj wystawiona przez lekarza recepta jest konieczna, by móc w aptece kupić ellaOne. Cena opakowania zwykle mieści się w granicach 80-160 zł (zależnie od apteki), jednakże należy zaznaczyć, że w takim opakowaniu znajduje się zaledwie jedna tabletka. Wracając jednak do kwestii recepty na ellaOne, należy zaznaczyć, że nie jest konieczna w tym przypadku stacjonarna wizyta u lekarza, gdyż kobieta, która decyduje się na antykoncepcję awaryjną, może również zgłosić się na konsultację online. Lekarz przeprowadzi wywiad medyczny (w formie specjalnie przygotowanego formularza online), w czasie którego pozna choroby pacjentki, jej uczulenia, przyjmowane leki i inne ważne informacje zdrowotne. Jeśli wywiad medyczny nie stwierdzi przeciwwskazań do zastosowania ellaOne, lekarz wystawi na nią e-receptę online. Taki dokument jest wystarczający, by móc wykupić produkt w aptece. To bardzo wygodne rozwiązanie, biorąc pod uwagę fakt, że „tabletka po” powinna być zażyta w możliwie najkrótszym czasie od odbycia stosunku. W Polsce zwykle ciężko umówić się do lekarza „od ręki”, a każda minuta spędzona na dzwonieniu do rejestracji, dojeździe do lekarza i staniu w kolejce w przychodni to minuta zmarnowana, a te w przypadku antykoncepcji awaryjnej są na wagę złota.

Efekty uboczne stosowanie EllaOne.

Jeśli chodzi o tabletki ellaOne, skutki uboczne i działania niepożądane również się zdarzają, podobnie jak w przypadku większości leków. O możliwych działaniach niepożądanych informuje szczegółowo producent w ulotce. W przypadku ellaOne, ulotka podaje, że do najczęstszych objawów niepożądanych po zażyciu tabletki należą bóle głowy i brzucha, mdłości oraz bolesne miesiączkowanie. Gdy lek jest stosowany, pojawiają się często także zawroty głowy, bóle mięśni i pleców, zmęczenie i ból w obrębie miednicy. Wśród rzadziej pojawiających się skutków ubocznych wymieniane są zmiany skórne, problemy pokarmowe, zapalenie pochwy, zaburzenia miesiączkowania, PMS, a także objawy nietypowe, jak np. zaburzenia wzrokowe, dezorientacja czy drżenie. Ryzyko wystąpienia danych efektów ubocznych, a także zbadaną częstotliwość pojawienia się tych działań niepożądanych w grupie badanej szczegółowo opisuje producent w ulotce, z którą warto się zapoznać, zanim kobieta zdecyduje się zastosować lek. Wszelkie działania niepożądane, które mogą wiązać się z faktem rozpoczęcia przyjmowania ellaOne należy omówić z farmaceutą lub ginekologiem.

EllaOne a tabletki antykoncepcyjne i inne leki.

Jednym ze wskazań do przyjęcia tabletki ellaOne jest podejrzenie obniżenia skuteczności działania tabletek antykoncepcyjnych. Trzeba jednak mieć na uwadze, że istnieje ryzyko wystąpienia interakcji między tabletkami ellaOne a środkami z grupy antykoncepcji hormonalnej. Zgodnie z ulotką producenta, ellaOne może osłabiać działanie tabletek antykoncepcyjnych. Octan uliprystalu posiada duże powinowactwo do receptora progesteronowego, więc leki, które w składzie zawierają progestagen (pochodną progesteronu) mogą działać wówczas nieprawidłowo. Dla bezpieczeństwa zaleca się zatem, by do rozpoczęcia kolejnego opakowania antykoncepcji hormonalnej wspomagać się mechaniczną metodą ochrony przed ciążą.

Trzeba także wspomnieć o możliwych interakcjach octanu uliprystalu ze składnikami czynnymi niektórych leków. Mogą być to interakcje obustronne, tzn. niektóre leki mogą zaburzać działanie ellaOne i również ellaOne może zaburzać działanie niektórych leków. Bardzo ważny jest zatem rzetelny wywiad medyczny, podczas którego kobieta powinna poinformować lekarza o lekach przyjmowanych na receptę, a także o preparatach zażywanych bez recepty na własną rękę. Szczegółową listę takich leków znaleźć można w ulotce dołączonej do preparatu – warto zapoznać się z nią szczegółowo przed zażyciem ellaOne.