xanax

Napisano 15.03.2023 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 7 min.

Xanax to lek dostępny wyłącznie na receptę. Produkt leczniczy stosuje się krótkotrwale, w leczeniu objawów stanów lękowych, jedynie u osób dorosłych. Zawarta w nim pochodna benzodiazepiny — alprazolam, wykazuje działanie uspokajające, przeciwlękowe oraz nasenne. Dawkowanie leku Xanax ustala każdorazowo lekarz, w przypadku, gdy lek ma zostać odstawiony, należy przerwać jego stosowanie stopniowo. W przeciwnym wypadku u pacjenta może wystąpić zespół odstawienia produktu leczniczego.

Xanax – co to za lek i w jakim celu się go stosuje?

Xanax to lek dostępny wyłącznie za okazaniem ważnej recepty od lekarza. W jego skład wchodzi alprazolam, triazolowa pochodna benzodiazepiny o działaniu przeciwlękowym, uspokajającym oraz nasennym. Produkt leczniczy stosuje się w leczeniu objawów stanów lękowych u osób dorosłych, jedynie krótkotrwale oraz w sytuacji, gdy symptomy są tak nasilone, że uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. 

Na rynku są dostępne różne postacie leku Xanax: 

  • Xanax, 0,25 mg (eliptyczno-owalne tabletki w kolorze białym, z napisem „Upjohn 29”),
  • Xanax, 0,5 mg (eliptyczno-owalne tabletki w kolorze różowym, z napisem „Upjohn 55”),
  • Xanax, 1 mg (eliptyczno-owalne tabletki w kolorze lawendowym, z napisem „Upjohn 90”),
  • Xanax, 2 mg (eliptyczno-owalne tabletki w kolorze białym, z napisem „Upjohn 94”).

W przypadku produktów leczniczych Xanax, 0,25 mg, Xanax, 0,5 mg, Xanax, 1 mg opakowanie może zawierać 30, 50 lub 100 tabletek pakowanych w blistry, natomiast jeśli chodzi o Xanax, 2 mg, lek ten jest dostępny w butelce z oranżowego szkła i tekturowym pudełku.

E-recepta na Xanax

Lek Xanax jest wydawany wyłącznie z przypisu lekarza. Pacjent, który ma wyraźne wskazania medyczne do stosowania tego produktu leczniczego, może skorzystać z wygodnego rozwiązania, jakim jest recepta przez Internet na Xanax. Taka recepta wystawiona online jest tak samo ważna jak klasyczna recepta otrzymana do ręki w gabinecie lekarskim. Pamiętaj: nie każda placówka wystawia e-receptę na lek xanax przez internet! Przed skorzystaniem z takiej usługi, upewnij się, że dana placówka umożliwi Ci leczenie danym lekiem (sprawdź regulamin usług danej placówki). Lek Xanax wymaga zazwyczaj konsultacji stacjonarnej! My jako placówka nie wystawiamy zazwyczaj na ten lek e-recepty zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie.

Dawkowanie preparatu Xanax

Dawkowanie leku Xanax jest ustalane przez lekarza indywidualnie dla każdego pacjenta, w zależności od stopnia nasilenia objawów oraz indywidualnej reakcji organizmu na produkt leczniczy. Zalecane jest, aby leczenie trwało możliwie jak najkrócej, optymalnie nie więcej niż 2-4 tygodnie. Wskazane jest również, aby z uwagi na ryzyko uzależnienia od benzodiazepin, stosować jak najmniejszą skuteczną dawkę. 

Lek Xanax można dzielić na połówki lub ćwiartki. W tym celu trzeba położyć tabletkę na twardej powierzchni, wgłębieniem do dołu i przycisnąć ją kciukiem tak, aby doprowadzić do przełamania się na dwie części. Zalecana dawka początkowa leku Xanax wynosi 0,25 mg lub 0,5 mg, podawane 3-krotnie w ciągu doby. Natomiast maksymalne dawkowanie wynosi 4 mg leku dziennie (podzielone na mniejsze dawki). Gdy objawy, z powodu których przyjmowany jest lek, ulegną załagodzeniu, dawka powinna być stopniowo zmniejszana, aż do całkowitego odstawienia produktu leczniczego. 

Dawkowanie leku Xanax u pacjentów w podeszłym wieku

W przypadku pacjentów w podeszłym wieku zalecana dawka początkowa wynosi 0,25 mg, podawane 3-krotnie w ciągu doby. Jeśli istnieje taka konieczność, lekarz może zadecydować o stopniowym zwiększeniu porcji przyjmowanego leku. 

Jakie są przeciwskazania do przyjmowania leku Xanax?

Najważniejszym przeciwwskazaniem do stosowania leku Xanax jest uczulenie na alprazolam i inne benzodiazepiny. Przeciwwskazanie stanowi także alergia na którykolwiek z pozostałych składników produktu leczniczego. Lek Xanax nie jest wskazany również: 

  • u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat, 
  • u pacjentów z ciężką niewydolnością oddechową,
  • u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby
  • u pacjentów, u których występuje myasthenia gravis (nużliwość mięśni), 
  • u pacjentów z zespołem bezdechu śródsennego.

Xanax a ciąża i karmienie piersią

Poniżej znajdują się ważne ostrzeżenia dotyczące stosowania leku Xanax u kobiet będących w ciąży oraz karmiących piersią.

Stosowanie leku Xanax u kobiet będących w ciąży

Lek Xanax jest przeciwwskazany u kobiet będących w ciąży, jeśli pacjentka jest w ciąży lub przypuszcza, że może być w ciąży, powinna skonsultować się z lekarzem. Konsultacja jest wskazana także w sytuacji, gdy kobieta przyjmująca Xanax planuje mieć dziecko. Natomiast w przypadku gdy w trakcie terapii dojdzie do poczęcia, lekarz powinien oszacować potencjalne zagrożenie dla płodu. Leczenie benzodiazepinami w drugim lub trzecim trymestrze ciąży może bowiem doprowadzić do ograniczenia aktywnych ruchów płodu oraz zaburzeń rytmu serca. Grozi także odwracalnym zespołem dziecka wiotkiego, depresją oddechową, bezdechem oraz hipotermią u noworodka. Jeśli konieczne jest, aby ciężarna stosowała Xanax w ostatnim okresie ciąży, należy unikać dużych dawek oraz prowadzić obserwację noworodka w kierunku wyżej wymienionych objawów.

Stosowanie leku Xanax podczas karmienia piersią

Nie zaleca się stosowania leku Xanax w okresie karmienia piersią. Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza, ponieważ benzodiazepiny, uznawane za potencjalnie toksyczne substancje, mogą przenikać w małych stężeniach do mleka.

Czy lek Xanax można łączyć z alkoholem?

Leku Xanax nie można łączyć z alkoholem, ze względu na możliwą interakcję (w tym również mogącą doprowadzić do zgonu) oraz zwiększone ryzyko nasilenia działań niepożądanych ze strony układu nerwowego. 

Interakcje leku Xanax z innymi preparatami

Jeśli chodzi o interakcje produktu leczniczego Xanax z innymi lekami, pacjent powinien poinformować lekarza o wszystkich lekach przyjmowanych obecnie i w ostatnim czasie. Ważna jest również informacja na temat preparatów, które pacjent planuje stosować (także tych dostępnych bez recepty). 

Należy zachować szczególną ostrożność podczas jednoczesnego stosowania leku Xanax i: 

  • digoksyny (wskazane jest monitorowanie pacjenta w kierunku przedmiotowych i podmiotowych objawów związanych z toksycznością digoksyny), 
  • doustnych środków antykoncepcyjnych, 
  • induktorów CYP3A4 (leki te mogą nasilać metabolizm alprazolamu),
  • inhibitorów proteazy HIV (możliwe interakcje mogą mieć bardzo złożony charakter, ich występowanie zależy od czasu trwania leczenia), 
  • inhibitorów CYP3A (leki te mogą zwiększać stężenie alprazolamu i nasilać jego działanie),
  • narkotycznych leków przeciwbólowych, ze względu na ryzyko nasilenia zależności psychicznej, 
  • innych leków uspokajających, przeciwpsychotycznych, przeciwdepresyjnych, nasennych oraz przeciwlękowych, ponieważ Xanax może nasilić ich działanie,
  • opioidów, ze względu na ryzyko wystąpienia depresji oddechowej, śpiączki, a nawet śmierci. Jednoczesne przepisywanie leków uspokajających z opioidami jest dopuszczalne wyłącznie w przypadku pacjentów, u których nie sprawdziły się inne sposoby leczenia. Dodatkowo wymagane jest ograniczenie dawek oraz czasu stosowania produktu leczniczego do minimum, 
  • preparatów przeciwgrzybiczych przeznaczonych do stosowania wewnętrznego.

Pełna lista możliwych interakcji, a także wykaz substancji, z którymi nie należy przyjmować leku Xanax, znajduje się zawsze w ulotce załączonej do opakowania.

Xanax – możliwe skutki uboczne

Lek Xanax może powodować tak jak każdy inny produkt leczniczy, działania niepożądane. Zwykle są one obserwowane na początkowych etapach terapii, następnie ustępują samoistnie lub po zmniejszeniu dawki leku. 

Bardzo częste skutki uboczne leku Xanax (zgłaszane przez więcej niż 1 na 10 osób stosujących lek) to: 

  • ataksja, 
  • ból głowy, 
  • depresja,
  • drażliwość,
  • senność,
  • suchość w jamie ustnej,
  • zaburzenia mowy,
  • zaburzenia pamięci,
  • zaparcia,
  • zawroty głowy,
  • zmęczenie.

Częste skutki uboczne leku Xanax (zgłaszane nie częściej niż przez 1 na 10 osób stosujących lek) to: 

  • bezsenność, 
  • dezorientacja, 
  • drżenie, 
  • letarg, 
  • nadmierna senność, 
  • nerwowość, 
  • nieostre widzenie,
  • nudności,
  • splątanie, 
  • stany lękowe,
  • zaburzenia koncentracji uwagi,
  • zaburzenia równowagi,
  • zapalenie skóry,
  • zmniejszenie apetytu,
  • zmniejszenie lub zwiększenie libido, 
  • zmniejszenie lub zwiększenie masy ciała. 

Niezbyt częste skutki uboczne leku Xanax (zgłaszane nie częściej niż przez 1 na 100 osób stosujących lek) to: 

  • gniew, 
  • mania,
  • nietrzymanie moczu,
  • omamy,
  • osłabienie siły mięśniowej,
  • pobudzenie,
  • problemy z pamięcią,
  • uzależnienie,
  • zaburzenia miesiączkowania, 
  • zespół odstawienia leku.

Rzadkie lub bardzo rzadkie skutki uboczne leku Xanax to: ciężka reakcja alergiczna, objawy psychozy, padaczka, poczucie zmiany własnej osoby oraz zaburzenia motoryki, padaczka. Natomiast skutki uboczne leku Xanax o nieznanej częstości (niemożliwej do określenia na podstawie dostępnych danych) to: 

  • agresywne zachowania,
  • hiperprolaktynemia (wzrost stężenia prolaktyny w surowicy krwi),
  • hipomania (epizody wzmożonego nastroju),
  • nadużywanie leku, 
  • obrzęk naczynioruchowy,
  • obrzęki wokół kostek, palców lub stóp, 
  • reakcje nadwrażliwości na światło,
  • zaburzenia myślenia,
  • zaburzone napięcie mięśniowe,
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
  • zapalenie wątroby, 
  • zatrzymanie moczu,
  • zwiększenie ciśnienia w gałce ocznej, 
  • zwiększona aktywność psychoruchowa,
  • żółtaczka.

Pełna lista możliwych skutków ubocznych po zastosowaniu Xanax znajduje się w ulotce dołączonej do opakowania.

Lek Xanax a działania niepożądane

Wśród działań niepożądanych leku Xanax wymienia się zależność fizyczną i psychiczną od benzodiazepin. W sytuacji, gdy dojdzie do wytworzenia takiego uzależnienia, nagłe przerwanie stosowania produktu leczniczego może się przyczynić do wystąpienia licznych niepożądanych objawów, takich jak np.: 

  • bezsenność, 
  • ból głowy, 
  • ból mięśni, 
  • dezorientacja, 
  • drażliwość, 
  • nadmierne pobudzenie,
  • nadwrażliwość na światło, hałas i dotyk,
  • napady padaczkowe,
  • nasilenie stanów lękowych, 
  • nasilenie uczucia niepokoju, 
  • omamy,
  • poczucie zmiany otoczenia lub własnej osoby,
  • sztywność i mrowienie kończyn,
  • upośledzenie słuchu, 
  • zmiany nastroju.

W sytuacji, gdy zauważono jakiekolwiek objawy niepożądane podczas terapii lekiem Xanax, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. W oparciu o tę informację lekarz może zadecydować o tym, aby zmniejszyć dawkę produktu leczniczego lub całkowicie go odstawić. Przerwanie stosowania leku może być konieczne np. w sytuacji, gdy u pacjenta wystąpią: agresja, pobudzenie psychoruchowe, urojenia lub inne zaburzenia zachowania.

Co zrobić w przypadku przerwania stosowania lub pominięcia dawki preparatu Xanax?

Poniżej znajdują się ważne informacje na temat przerwania stosowania lub pominięcia dawki leku Xanax. 

Pominięcie zastosowania leku Xanax

Jeśli pacjent zapomniał przyjąć dawkę leku Xanax, nie należy stosować podwójnej porcji produktu leczniczego, aby uzupełnić pominiętą dawkę.

Przerwanie stosowania leku Xanax

Przerwanie stosowania leku Xanax powinno przebiegać stopniowo i zgodnie z zaleceniami lekarz. Nigdy nie należy samodzielnie decydować o odstawieniu tego preparatu leczniczego, ponieważ: 

  • istnieje ryzyko wystąpienia zespołu odstawienia leku i co za tym idzie, wystąpienia objawów takich jak:  ból głowy, bóle mięśni, depersonalizacja, dezorientacja, drażliwość, drętwienie kończyn, napięcie, nadwrażliwość słuchowa, nadwrażliwość na światło, hałas i dotyk, napady padacki, niepokój, omamy, stany lękowe, swędzenie kończyn,
  • po przerwaniu terapii objawy choroby mogą powrócić nasilone. 

W razie jakichkolwiek wątpliwości związanych ze stosowaniem leku Xanax wskazana jest konsultacja z lekarzem.

Xanax – przedawkowanie

Lek Xanax można przedawkować. Wiąże się to z ryzykiem wystąpienia takich objawów jak: ataksja, depresja oddechowa, śpiączka, splątanie, zaburzenia mowy, a nawet zgon. W sytuacji, gdy pacjent przyjął zbyt dużą porcję leku i wystąpiły u niego niepokojące objawy, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Leczenie przedawkowania polega na podtrzymywaniu oddechu i krążenia, a także wywołaniu wymiotów w ciągu jednej godziny od zażycia nadmiarowych ilości benzodiazepin lub płukaniu żołądka. Jako odtrutkę można dożylnie podać flumazenil, chyba że pacjent stosuje trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne lub leki obniżające próg drgawkowy albo wykryto u niego zaburzenia EKG w postaci wydłużenia odcinka QRS lub QT, wtedy odtrutka jest przeciwwskazana.

Przedawkowanie leku Xanax wiąże się również z ryzykiem uzależnienia od benzodiazepin. Ryzyko to zwiększa się wraz z dawką oraz czasem trwania leczenia, rośnie także w trakcie jednoczesnego stosowania kilku różnych leków z grupy benzodiazepin. Uzależnienie od leku Xanax dotyczy zarówno sfery fizycznej, jak i emocjonalnej. 

Środki ostrożności, jakie należy zachować przy przyjmowaniu leku Xanax

Poniżej zebraliśmy najważniejsze środki ostrożności związane z przyjmowaniem leku Xanax. Pełna lista ostrzeżeń związanych ze stosowaniem produktu leczniczego znajduje się w ulotce załączonej do opakowania. 

Wielokrotne stosowanie leku Xanax

W przypadku pacjentów, którzy stosują produkt leczniczy Xanax wielokrotnie, możliwa jest tolerancja organizmu na lek. W szczególności zdarzały się przypadki zmniejszenia skuteczności nasennego działania preparatu. 

Stosowanie leku Xanax przez pacjentów skłonnych do nadużywania leków lub alkoholu

W przypadku pacjentów skłonnych do nadużywania leków lub alkoholu wskazana jest konsultacja z lekarzem przed rozpoczęciem terapii. Istnieje również konieczność okresowego oceniania zasadności dalszego leczenia lekiem Xanax, ze względu na możliwe uzależnienie. 

Stosowanie leku Xanax przez pacjentów w podeszłym wieku

U pacjentów w podeszłym wieku należy zachować ostrożność podczas stosowania leku Xanax. Istnieje bowiem ryzyko nadmiernego osłabienia układu mięśniowo-szkieletowego i w rezultacie zwiększenia częstości upadków, w tym również skutkujących poważnymi urazami. 

Stosowanie leku Xanax przez pacjentów z depresją

W przypadku pacjentów z depresją lub myślami samobójczymi wskazana jest konsultacja z lekarzem przed rozpoczęciem terapii. Należy mieć na uwadze fakt, że w tych grupach zgłaszano epizody hipomanii i manii po przyjęciu produktu leczniczego, są one również narażone na większe ryzyko wystąpienia dużej pierwotnej lub wtórnej depresji. Stwierdzono również związek pomiędzy stanami lękowymi oraz podobnymi zaburzeniami i zwiększoną liczbą samobójstw u pacjentów nieleczonych.

Stosowanie leku Xanax a amnezja następcza

Substancja czynna leku Xanax może wywoływać amnezję następczą, czyli trudności w zapamiętywaniu nowych faktów. Objawy amnezji następczej są zgłaszane najczęściej do kilku godzin po zażyciu leku, dlatego pacjent powinien po przyjęciu produktu leczniczego Xanax mieć zapewniony odpoczynek w postaci do nawet 8 godzin nieprzerwanego snu.

Stosowanie leku Xanax a prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn

Lek Xanax powoduje zaburzenia sprawności psychofizycznej. Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn nie jest wskazane po jego zażyciu. W szczególności jest to niebezpieczne, gdy pacjent przyjmuje lek Xanax i nie ma zapewnionej dostatecznej ilości snu.

Stosowanie leku Xanax a nietolerancja niektórych cukrów

Lek Xanax zawiera laktozę jednowodną. W przypadku pacjentów z nietolerancją niektórych cukrów należy się skonsultować z lekarzem przed rozpoczęciem terapii.

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.